بیماری آتروامبولیک – آمبولی کلسترول گلیه
تشخیص آمبولی کلسترول دشوار است و اغلب فقط پس از نمونه‌برداری از کلیه یا در کالبدشکافی مشخص می‌گردد. آمبولی‌های کلسترول از پلاک‌های آترواسکلروزی آئورت که به طور معمول حین انجام روش‌های شریانی تهاجمی (مثل کاتترگذاری قلبی یا عروقی یا جراحی قلب، به ویژه برداشتن آنوریسم آئورت شکمی) کنده می‌شوند منشأ می‌گیرند. در مبتلایان به آترواسکلروز شدید ممکن است آمبولی کلسترول به طور خودبخود رخ داده یا حتی در اثر درمان ضدانعقادی یا هپارین تشدید شود. چون بیماران باید دچار آترواسکلروز زمینه‌ای بوده باشند بروز آن با افزایش سن بیشتر می‌شود و ندرتاً قبل از سن 40 سالگی رخ می‌دهد. بلورهای کلسترول جدا شداه و در شریان‌های کوچک از جمله شریان‌های قوسی یا بین‌لوبولی کلیه گیر می‌افتند. در بسیاری از موارد، آمبولی در اندام‌ها ایجاد شده باعث تغییرات پوستی می‌گردد (کبودی تورینه‌ای (livedo reticularis)، ایسکمی انگشتان) یا در دستگاه گوارش رخ داده باعث ایسکمی روده می‌گردد. علایم به طور بارز مربوط به ایسکمی عضو می‌باشند اما ممکن است شامل تب با سازوکار ناشناخته نیر باشد. آمبولیزاسیون کلسترولی حجیم ممکن است باعث ایسکمی حاد کلیه شده منجر به آزادسازی رنین و فشارخون بالای شدید گردد. اگر حجم آمبولی‌ها کمتر باد به طور معمول یک کاهش عملکرد کلیه پس از 7 تا 14 روز رخ می‌دهد که ناشی از التهاب عروقی و پاسخ سامان‌دهی مجدد به بلورهای کلسترول می‌باشد. یافته‌های آزمایشگاهی معمول عبارتند از: ائوزینوفیلی خون محیطی یا ادراری، افزایش سرعت رسوب گویچه‌های سرخ (ESR)، کاهش میزان کمپلمان خون، و افزایش آمیلاز یا آنزیم‌های کبدی. در نمونه‌برداری از کلیه فرایند تثبیت [بافت]، بلورهای کلسترول را شسته و خارج می‌سازد و یک پارگی سوزنی‌شکل بارز در مجرای شریان به جا می‌گذارد که با سلول‌های داخل عروقی واکنش‌گر احاطه شده است. ممکن است این ضایعات فقط در چند برش دیده شوند و در این صورت حتی از دید یک آسیب‌شناس مجرب مخفی بمانند. ممکن است بلورهای کلسترول در مقاطع یخ زده (frozen section) (در صورت دسترسی به این تکنیک) قابل رؤیت باشند چون از فرایند تثبیت یکسان نمی‌گذرند. در بستر مناسب تشخیص معمولاً به صورت بالینی داده می‌شود اما ممکن است مشخصات گیج‌کننده، نمونه‌برداری از کلیه را الزامی سازند.
درجهٔ نارسایی کلیه به سبب درجه التهاب ناشی از مواد رها شده از پلاک با بزرگی حجم آمبولی و حدت فرایند تعیین می‌گردد. ممکن است بسیاری از بیماران پس از وقوع صدمه پایدار شوند در حالی که سایرین به سمت نارسایی پیشرفتهٔ کلیه یا بیماری کلیوی مرحلهٔ نهایی پیش خواهند رفت. درمان اختصاصی برای آمبولی کلسترول وجود ندارد. برخی محققان به علت اینکه ممکن است یک واکنش التهابی با آمبولی همراه باشد از کورتیکواستروئیدها جانب‌داری می‌کنند اما استفاده از آنها برای پیشگیری از پیشرفت نارسایی کلیه اثبات نشده است. درمان با استاتین (statin) برای تداوی بیماری آترواسکلروتیک زمینه‌ای در اکثر بیماران مناسب است. درمان با مهار کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین برای کنترل فشار خون در بستر حاد مؤثر است اما وخیم‌تر شدن عملکرد کلیه ممکن است استفاده از آنها را محدود سازد. درمان حمایتی برای نارسایی کلیه ممکن است دیالیز حاد یا طولانی مدت را ضروری گرداند.
