تومور نخاعی چیست و چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟ راه‌های تشخیص و درمان
چه بیماری‌های دیگری شبیه تومور نخاعی هستند؟
- آبسه اپی‌دورال نخاعی
- عفونت هرپس‌زوستر
- میلیت عرضی حاد
- میلوپاتی اسپوندیلوتیک
- سیرنگومیلی
- میلیت ناشی از اشعه
چگونگی ایجاد و علت‌های تومور نخاعی
- تومورهای نخاعی ممکن است خارج دورا (متاستاتیک به استخوان یا کلاپس ثانویه مهره و فشار به روی طناب نخاعی)، خارج نخاعی و داخل دورایی (خارج از طناب نخاعی اما در داخل دورا) و یا داخل طناب نخاعی (در درون طناب نخاعی) باشد.
- تومورهای داخل نخاعی بسیار کند رشد هستند اما به علت محل غیرقابل دسترسشان، درمان سختی دارند.
- آستروستیوم (درجه پایین یا بالا) – آپاندیموم – گانگلیوگلیوما – تومورهای نورواکتودرمی اولیه (PNET).
- تومورهای داخل دورایی خارج نخاعی از دورا یا مننژ برخاسته و به علت اینکه قابل دسترس‌تر هستند پروگنوز بهتری دارند.
- مننژیوما – نوروفیبروما – تومورهای متاستاتیک (۸۵% از گسترش تومور جسم مهره ناشی می‌شوند)
- تومورهای خارج دورایی تقریباً منحصر به، کانسرهای توپُر متاستاتیک ثانویه و یا لنفوم هستند و پروگنوز خوبی دارند.
علایم و نشانه‌های بالینی تومور نخاعی
- تومورهای داخل نخاعی به طور شایعی با درد غیراختصاصی پشت و کمر (با خوابیدن بدتر می‌شود)، شکایت حسی خفیف، اختلالات راه‌رفتن به صورت نهفته، ضعف پاها و احتباس ادراری تظاهر می‌یابند.
- تومورهای داخل دورایی خارج نخاعی معمولاً با درد رادیکولر سینه‌ای، پارستزی صعودی در پاها و احتباس ادراری و پاراپارزی اسپاستیک بروز می‌کنند.
- علایم خارج دورایی شامل درد شدید استخوانی و حساسیت نقطه‌ای، پاراپارزی و پارستزی صعودی در پاها با احتباس ادراری است.
چگونه بیماری تومور نخاعی را تشخیص بدهیم؟ روند و شیوه بررسی
- عکس‌های ساده ممکن است بزرگی کانال نخاعی، ضایعات پدیکول مهره، اسکولیز در کودکان را نشان دهد و یا ممکن است نرمال باشد.
- MRI با تشدید به وسیلهٔ گادولینیوم تشخیصی است.
- CT میلوگرافی به‌ندرت مورد نیاز است اما در صورتی که MRI منع استفاده دارد، مورد مصرف قرار می‌گیرد.
راه‌های درمان تومور نخاعی
- کاربرد کورتیکواستروئیدها در صورت وجود ادم قابل توجه طناب نخاعی ضرورت دارد.
- رادیوتراپی برای متاستازهای خارج دورایی معمولاً کفایت می‌کند.
- برداشت جراحی برای تومورهای داخل دورایی و خارج مدولاری قابل دسترس اندیکاسیون دارد.
- رادیوتراپی و کموتراپی نقش محدودی در درمان تومورهای داخل نخاعی دارند.
پیش‌آگهی/ عوارض
- تومورهای متاستاتیک خارج دورایی معمولاً با بدخیمی سیستمیک پیشرفته بروز می‌کنند. اینها پروگنوز بسیار بدی دارند و میزان بقاء کلی به بدخیمی سیستمیک وابستگی دارد.
- پیش‌آگهی نورولوژیک بستگی به میزان عملکرد شخص در زمان مداخلهٔ اولیه دارد.
- پیش‌آگهی در موارد فشار طناب نخاعی به شدت و مدت زمان فشار وابستگی دارد.
- تومورهای داخلی نخاعی درجه پایین پیش‌آگهی مطلوبی در صورت برداشت کامل جراحی دارند.
- تومورهای بدخیم داخل نخاعی معمولاً میزان بقای کمی (کمتر از ۲۴-۱۸ ماه)، وابسته به بافت‌شناسی و قابلیت برداشت جراحی تومور دارند.
