دیالیز صفاقی چیست و چطور انجام می‌شود؟
دیالیز صفاقی نوعی درمان جایگزینی کلیه است که در آن مویرگ‌های صفاق به عنوان غشای نیمه تراوا مشابه صافی دیالیز خونی عمل می‌کنند. این تکنیک نسبت به دیالیز خونی چندین مزیت دارد: نیاز به صرف زمان طولانی در واحدهای دیالیز را برطرف می‌کند؛ به شدت دیالیز خونی نیازمند محدودیت تغذیه‌ای نمی‌باشد؛ و میزان بازتوانی نسبت به آنچه در دیالیز خونی مشاهده می‌شود بالاتر است به طوری که بیماران بیشتری قادر به بازگشت به سر کار تمام وقت خود هستند. در حین اینکه بیمار دیالیز صفاقی دریافت می‌کند عملکرد باقیماندهٔ کلیه به مدت طولانی‌تری حفظ می‌شود (مثلاً ۱ تا ۲ سال) و به همین سبب بهبود عوارض و کاهش مرگ و میر را به همراه دارد.
در دیالیز صفاقی سرپایی مداوم (continuousambulatory peritonealdialysis)، محلول دیالیز (dialysate) به حجم ۲ تا ۳ لیتر از طریق کاتتر صفاقی وارد حفرهٔ صفاقی شده و به مدت زمانی متغیر باقی می‌ماند و روزانه ۴ تا ۶ مرتبه تعویض می‌گردد.
در دیالیز صفاقی چرخه‌ای مداوم (continuous cyclic peritonealdialysis) بیمار به ماشینی که تعویض کننده (cycler) نامیده می‌شود متصل است؛ این دستگاه امکان ورود حجم‌های کمتر محلول دیالیز به داخل حفرهٔ صفاقی با مدت زمان کوتاه‌تر باقی ماندن محلول در طی شب که بیمار خواب است را فراهم می‌آورد. این فرایند به بیمار اجازه می‌دهد تا در طول روز به گونه‌ای فعال به کار ادامه دهد. می‌توان تغییراتی در این رژیم ایجاد کرد که مناسب بیماران خاص گردد تا به پاکسازی کافی سموم و مایع دست یابند. سرعت برداشت مواد حل شده مختلف بستگی به شیب غلظت، مساحت سطح، و نفوذپذیری غشای صفاقی به مواد حل شده دارد. مولکول‌های کوچک‌تر به آسانی از خلال غشای صفاقی عبور می‌کنند و تحت تأثیر میزان ریزپالایش قرار دارند. با افزودن غلظت دکستروز در محلول دیالیز می‌توان به ریزپالایش دست یافت. دو عیب عمدهٔ دیالیز صفاقی پریتونیت و دشواری به دست آوردن پاکسازی کافی در بیماران دارای جرم بدنی بالا می‌باشد. پریتونیت در بیماران تحت دیالیز صفاقی را می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌های داخل صفاقی و اکثراً به صورت سرپایی درمان کرد. خارج ساختن کاتتر در برخی موارد پریتونیت مثل پریتونیت باکتریایی که به آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهد و پریتونیت قارچی ضرورت دارد. مضافاً، از بین رفتن آهسته تراوایی (نفوذپذیری) غشا بخصوص پس از یک یا چند حمله پریتونیت رخ می‌دهد که منجر به دیالیز ناکافی و نهایتاً نیاز به تغییر روش درمان جایگزینی کلیه به دیالیز خونی می‌شود.
