سل ریوی چیست؟
سل ریوی یک بیماری خطرناک و عفونی است که توسط یک باکتری از دسته باکتری‌های مایکوباکتریوم ایجاد می‌شود. این باکتری توسط دانشمند آلمانی روبرت کخ در سال ۱۸۸۲ کشف شد. این باکتری به شکل باسیل می‌باشد و به‌صورت میله‌های باریک و بلند دیده می‌شود ولی گاهی نیز باسیل‌ها حالت خمیده دارند.
باکتری ایجادکننده بیماری از طریق تنفس وارد بدن می‌شود و در عمق ریه نفوذ می‌کند. استقرار باکتری در ریه را به این علت می‌دانند که این باکتری هوازی مطلق است و چون در ریه اکسیژن به مقدار فراوانی وجود دارد این باکتری به ریه رفته و در آنجا جایگزین می‌شود. پس از استقرار باکتری تعدادی از گلبول‌های سفید و فیبرین در اطراف باکتری جمع شده و تولید یک «دانه سلی» می‌کنند و بعد به‌تدریج مرگ بافتی از مرکز این دانه سلی شروع می‌شود. براثر پیشرفت این جراحت، بافت‌های آسیب‌دیده همراه با خلط و ترشحات ریوی از بدن خارج می‌شوند و به‌جای آنها حفره‌ای در ریه ایجاد می‌گردد که این حفره‌ها با استفاده از اشعه ایکس توسط عکس‌برداری دیده می‌شوند.
علائم بیماری شامل سرفه‌های پایدار همراه با خلط، تب، بی‌اشتهایی، کاهش وزن و عرق فراوان می‌باشد. بیمار در حال سرفه کردن قطرات کوچک آب و خلط حاوی باکتری‌های مولد بیماری در هوای اطراف پراکنده می‌کند. وقتی این قطرات آب و خلط خشک شوند، باکتری در هوا حرکت کرده و پراکنده می‌شود و در صورت استنشاق توسط فرد دیگر می‌تواند او را مبتلا کند. به همین علت بیمار مبتلابه بیماری سل نباید در خانه نگهداری شود، زیرا ممکن است سبب ابتلا افراد دیگر گردد. بیمار باید فوراً در یک بیمارستان یا مرکز بهداشتی مسئولین بستری شود.
سل ریوی برای مدت هزاران سال درمانی نداشت و فرد مبتلابه این بیماری قطع می‌مرد، ولی در سال ۱۹۴۴ یک داروی معجزه‌گر بنام استرپتومایسین برای درمان بیماری کشف شد. چند سال بعد دو داروی دیگر بنام‌های پاراآمینو سالیسیلیک اسید و ایزونیازید کشف گردیدند. امروزه این بیماری به‌طور مؤثری توسط این داروها درمان می‌شود، البته درمان سل مانند پیشرفت بیماری مدت‌ها طول می‌کشد.
بیماری سل به‌راحتی توسط رادیوگرافی و اشعه ایکس تشخیص داده می‌شود. واکسنی نیز برای پیشگیری از این بیماری ساخته‌شده است که بنام واکسن BCG نامیده می‌شود و درصورتی‌که در اولین روزهای تولد نوزاد به وی تزریق شود در برابر ابتلا به بیماری مصون می‌گردد.
اگر شخص مسئولی در خانه است:
در صورت امکان، مراقب باشید که همه افراد خانه برای سل آزمایش شوند. کودکان را علیه سل واکسن بزنید.
همه افراد به‌ویژه کودکان باید مقدار زیادی غذاهای مقوی بخورند. شخصی که به سل مبتلاست تا وقتی‌که سرفه می‌کند باید جدا از کودکان بخورد و بخوابد در صورت امکان در یک اطاق جداگانه.
شخص مبتلابه سل باید دقت کند که هنگام سرفه کردن دهانش را بپوشاند و هیچ‌گاه نباید بر زمین تن کند.
با اولین علائم سل یا هنگامی‌که سرفه کردن کودک بیش از ۲ هفته طول می‌کشد او را به مرکز بهداشت ببرید.
سل را فوراً تحت درمان قرار دهید. شخصی که دیگر به سل مبتلا نیست نمی‌تواند آن را انتقال دهد.
