زندگینامه لویی پاستور و دستاوردهای علمی او

لویی پاستور ۱۸۹۵-۱۸۲۲ در سال ۱۸۶۲ توضیح در باب ذرات جامد معلق در جو انتشار یافت. این توضیح نقطه پایانی بر قرن‌ها مجادله در مورد نظریه خلق خودبه‌خود جاری بود. حادثه‌ای که در سال ۱۸۸۰ که توسط یکی از دستیاران‌اش پیش آمد، به پیدایش واکسن‌های پاستور انجامید. پاستور در سال ۱۸۸۵ به طور موفقیت‌آمیزی واکسن هاری خود را روی پسر ۹ ساله‌ای به نام ژوزف میستر امتحان کرد و در سال ۱۸۹۲ واکسیناسیون (مایه‌کوبی) موفق علیه سیاه‌زخم انجام شد.

از نام لویی پاستور به علت آغاز و ایجاد فرآیند پاستوریزه کردن بسیار یاد می‌شود. گرچه پاستور شیمی‌دان بود، اما پیشرفت‌های بسیار مهم وی در حوزهٔ پزشکی به دست آمد. در واقع، از نظر بسیاری یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های قرن نوزدهم در تحقیقات پزشکی محسوب می‌شود. قسمت اعظم این شهرت به ایجاد واکسن علیه بیماری هاری به دست وی مرتبط می‌شود. پس از ساخته شدن واکسن علیه آبله که ادوارد جنر در اواخر قرن هفدهم آن را انجام داد، کار بسیار اندکی در جهت استفاده از پتانسیل این روش درمان علیه بیماری‌های دیگر صورت گرفته بود. اما، پاستور در سال ۱۸۸۰ به شناخت و بهره‌گیری از امکانی توفیق یافت که در آزمایشگاهش به آن پی برد تا سرانجام رویکردی علمی را به منظور ساخت واکسن‌ها سامان دهد و تدوین کند.

باکتری در نزد مرغ‌ها

 برخی باکتری‌های وبای مرغی به طور تصادفی به مدتی طولانی باقی مانده بودند. لویی پاستور متوجه شد هنگامی که این باکتری‌ها را به مرغ‌ها تزریق می‌کرد بیماری در آن‌ها پدید نیامد و یا فقط به نوع ملایمی از بیماری مبتلا شدند که در ارتباط با این باکتری بود. وقتی بعدها باکتری تازه را به همین مرغ‌ها تزریق کرد، زنده ماندند، در حالی که بقیه که این معالجه اولیه را دریافت نکرده بودند به سرعت مردند. پاستور مقایسه‌هایی میان این نتایج و کارهای جنر انجام داد و به طور سنجیده‌ای این رویکرد را در مورد سایر بیماری‌ها به کار گرفت.

هاری و پاستوریزه کردن

او تا سال ۱۸۸۲ به طور موفقیت‌آمیزی واکسن علیه سیاه‌زخم تولید کرده بود؛ این بیماری به ندرت انسان‌ها را مبتلا می‌کرد، ولی می‌توانست چهارپایانی اهلی نظیر گوسفند و گاو را هلاک کند. تا سال ۱۸۸۵ واکسنی که آن را از ستون فقرات خرگوش‌های آلوده شده استخراج کرده بود تولید کرد تا به طور موفقیت آمیزی حیوانات مبتلا به هاری را درمان کند.

بیم لویی پاستور از آینده در آزمودن این واکسن روی انسان‌ها زمانی از بین رفت که پسر 9 ساله ای به نام ژوزف میستر را نزد او بردند. این پسر بچه را چندین بار یک سگ هار گاز گرفته بود. پاستور به او یک واکسن جدید تزریق کرد و پسر بچه زنده ماند. خبر این موفقیت پخش شد و در سال بعد بیش از ۲۵۰۰ بیمار آلوده درمان مشابهٔ را دریافت کردند. نتیجه این بود که میزان مرگ و میر به کمتر از یک درصد کاهش یافت. علاوه بر سود و شهرت فردی که این پیشرفت برای پاستور به ارمغان آورد این امر شتابی را نیز در کار دانشمندان دیگر موجب شد تا شروع به تحقیق به منظور ایجاد واکسن‌های جدید برای بیماری‌های دیگر کنند. تا پایان قرن موفقیت‌های بیشتری گزارش شد. پیش از این لویی پاستور به محدود شدن گسترش بیماری سل و تب حصبه از طریق فرآیند پاستوریزه کردنش کمک کرده بود. این روش طی دوران مطالعات وی در مورد تخمیر شیر و الکل تکوین یافته بود. او بر اثر بررسی‌های میکروسکوپی و آزمایش‌های دیگر به طور قطعی با بحث متداول آن زمان که معتقد بودند تخمیر صرفا فرآیندی شیمیایی است، مخالفت ورزید. پاستور اثبات کرد که وجود ریز اندامگان‌ها میکروارگانیسم‌ها برای انجام عمل تخمیر ضروری است. ضمنا پی برد که می‌توان از طریق گرم‌کردن شیر به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۶۳ درجه سانتیگراد به طور بالقوه میکروب‌های خطرناکی را که در شیر وجود دارند، نظیر آن‌ها که سبب بیماری سل و تب حصبه می‌شوند، از بین برد. این امر امروزه به عنوان پاستوریزه کردن شناخته می‌شود و هنوز به منظور سالم سازی شیر به کار می‌رود.

طی همین دوران کاری، لویی پاستور به طور قطع نظریه‌های خلق الساعه (زایش خودبه‌خود را که قرن‌ها اعتبار داشتند رد کرد. او اثبات کرد که مایع ضد عفونی شده‌ای که در مجاورت میکروب‌های موجود در هوا قرار نگیرد سالم باقی خواهد ماند. در صورتی‌که این مایع در تماس با آن‌ها قرار گیرد فاسد می‌شود.

به علاوه، از سال ۱۸۶۵ به صنعت ابریشم فرانسه کمک بسیاری کرد. به واسطه تجزیه و تحلیل بیماری‌هایی که کرم‌های ابریشم را قتل عام می‌کردند، سرانجام توصیه‌های موفقی را برای پیشگیری از آن بیماری‌ها ارائه داد. پاستور به زودی کار مهمی را در دوران زندگی خود در زمینه کشف مولکول‌های نامتقارن در مواد مرکبی که نقش مهمی در پیشرفت‌های بعدی شیمی ساختاری داشتند، انجام داد.

پاستور از فرآیند مشابهٔ به منظور پاستوریزه کردن به کار گرفت تا موفقیت تخمیر را در صنایع الکل … بهبود بخشد.

یادی از پاستور

لویی پاستور در زمان مرگش در جهان پرآوازه و مورد ستایش همگان بود. شاید غم‌انگیزترین اقدام تقریبا نیم قرن بعد اتفاق افتاد. ژوزف میستر، پسر بچه ۹ ساله‌ای که پاستور وی را از هاری نجات داده بود در موسسه پاستور (که در سال ۱۸۸ تاسیس شد) جایی که این دانشمند در آن به خاک سپرده شده است، سرایدار شد. نازی‌ها در سال ۱۹۴۰ به پاریس رسیدند، به سرایدار دستور دادند تا قبر پاستور را به منظور بررسی آن بگشاید. میسنر خودکشی کرد و ترجیح داد به چنین بی‌حرمتی دست نزند.

فرایند پاستور به بهبود تخمیر الکل … کمک بسیاری کرد.