کزاز چیست، چگونه ایجاد می‌شود و چگونه درمان می‌شود؟
ابتلا به کزاز هنگامی پیش می‌آید که میکروبی که در مدفوع حیوانات یا تست وجود دارد از طریق یک زخم وارد بدن شود. بخصوص زخم‌های عمیق یا کثیف بسیار خطرناکند. زخم‌هایی که احتمال بسیار می‌رود که سبب کزاز شوند:
۱- گوشی که با سوزن کشیدن سوراخ شده است.
۲- زخم گلوله و چاقو.
۳- محل گاز گرفتن جانوران به‌ویژه سگ و خوک.
۴- زخم‌های پاره شده ناشی از خار و خاشاک یا میخ.
۵- زخم‌های ناشی از سیم خاردار.
علائم کزاز:
- یک زخم عفونی (گاهی هیچ زخمی را نمی تران پیدا کرد)
- ناراحتی و اشکال در بلع (فرو بردن خوردنی‌ها)
- آرواره ها سفت شده و چفت می‌شوند. سپس عضلات گردن و سایر قسمت‌های بدن سفت می‌شوند.
حرکت دادن و لمس کردن شخص ممکن است باعث آغاز اسپاسم شود. روشنایی و صدای ناگهانی نیز ممکن است چنین اسپاسم هایی را باعث شود.
در نوزادان اولین علائم کزاز معمولاً ۳ تا ۱۰ روز پس از تولد ظاهر می‌شود. کودک پیوسته می گرید و نمی‌تواند چیزی را بمکد. غال با اطراف ناف کثیف یا عفونی است پس از چندین ساعت یا چندین روز سفت شدن آرواره‌ها و سایر علائم کزاز آغاز می‌شود.
بسیار مهم است که با دیدن اولین علائم کزاز درمان را شروع کنید.
کزاز یک بیماری مرگبار است با دیدن اولین علامت به پزشک مراجعه کنید. اگر دریافت کمک با تأخیر همراه است، کارهای زیر را انجام دهید و تمام بدن را برای جست و جوی زخم‌ها یا جراحات عفونی معاینه کنید. غالبا زخم چرکین است. زخم را باز کنید و آن را با صابون و آب جوشیده بشویید، تمام چرک، خار و خاشاک و غیره را بیرون آورید. اگر آب اکسیژنه در دسترس دارید، زخم را با آن کاملاً بشویید.
- فوراً یک میلیون واحد پروکائین پنی سیلین تزریق کنید و هر ۱۲ ساعت یکبار آن را تکرار کنید. برای نوزادان پنی سیلین کریستال بهتر است). اگر پنی سیلین ندارید از آنتی‌بیوتیک دیگری مانند تتراسایکلین استفاده کنید.
- تا زمانی که شخص می‌تواند بنوشد، جرعه های کوچک و مکرر و از مایعات مغذی به او بدهید. و برای کنترل تشنجات، فنوباربیتال یا دیازپام تزریق کنید.
- تا آنجایی که ممکن است شخص را کمتر لمس کرده و حرکت دهید. او را از سر و صدا و روشنایی دور نگهدارید.
و در صورت لزوم از یک سوند یا لوله لاستیکی که به یک سرنگ متصل است برای بیرون کشیدن موکوس از بینی و حلق استفاده کنید. این کار راه‌های تنفسی را تمیز می‌کند.
و تشنجات دردناک (سفت شدن ناگهانی) آرواره‌ها و سرانجام تمام بدن. حتی در بهترین بیمارستان‌ها، نیمی از مبتلایان به کزاز می میرند. پیشگیری از کزاز آسان تر از درمان آن است.
واکسیناسیون: مطمئن ترین روش حفاظت بر علیه کزاز است. هم کودکان و هم بزرگسالان باید واکس بزنند. هنگامی‌که یک زخم در بدن دارید به‌ویژه یک زخم کثیف و عمیق، آن را تمیز کرده و از آن مواظبت کنید. اگر زخم بسیار بزرگ، عمیق یا کثیف است به دنبال پزشک بروید اگر علیه کزاز واکسینه نشده اید از پنی سیلین استفاده کنید. تزریق آنتی توکسین کزاز را نیز مورد ملاحظه قرار دهید.
در نوزادان رعایت نظافت در پیشگیری از کزاز بسیار اهمیت دارد. وسیله‌ای که برای بریدن بند ناف به کار می‌رود باید ضد عفونی شود. بند ناف باید کوتاه بریده شود و ناحیه اطراف ناف باید تمیز و خشک نگهداری شود.