گیجی و سرگیجه چه علت‌هایی دارد و شیوه تشخیص و درمان آن چیست؟

0

* واژه گیجی (dizziness) به طور شایع برای توضیح نشانه‌های مختلف، شامل احساس منگی خفیف تا سرگیجه حقیقی (vertigo) به کار می‌رود. در سرگیجه حقیقی، احساس کاذب حرکت یا چرخش وجود دارد. گیجی و سرگیجه، هردو، ممکن است با تهوع و استفراغ همراه باشند.

* عوامل مختلف، ازجمله حملات پانیک، کم‌خونی، خستگی، تنفس سطحی، پایین بودن قند خون یا نوشیدن الکل زیاد می‌توانند موجب گیجی خفیف شوند. حملات پانیک عبارتند از اختلال هراس و اضطراب منتشر که به صورت دوره‌های خودبه‌خود و شدید بروز می‌کند و معمولا کمتر از یک ساعت طول می‌کشد. اغلب علت مشخصی برای گیجی پیدا نمی‌شود.

* سرگیجه حقیقی (ورتیگو) در اثر مشکلات عصب ارتباط‌دهنده گوش داخلی به مغز، یا مشکلات مناطقی از مغز که با تعادل بدن ارتباط دارند ایجاد می‌شود. عفونت‌های گوش داخلی که موجب التهاب اندام‌های مخصوص تعادل می‌شوند نیز می‌توانند باعث سرگیجه شوند.

التهاب این اندام‌ها که لابیرنتیت نامیده می‌شود معمولا با بروز سریع سرگیجه همراه است و ممکن است تا دو هفته طول بکشد ولی اغلب خودبه‌خود بهبود می‌یابد.

* سرگیجه وضعیتی خوش‌خیم که در اثر ایجاد ذرات زاید کلسیم در مجاری نیم حلقوی گوش داخلی بروز می‌کند، از علل شایع حملات سرگیجه است و در اثر حرکت دادن سر برانگیخته می‌شود. معمولا این حملات کوتاه‌مدت است و کمتر از یک دقیقه طول می‌کشد.

* سرگیجه عودکننده ممکن است در اثر نوعی بیماری گوش داخلی موسوم به بیماری منیر (Meniere’s disease) ایجاد شود. در بیماری منیر، فشار گوش داخلی به طور متناوب افزایش پیدا می‌کند. سرگیجه ناشی از بیماری منیر ممکن است با تهوع و استفراغ همراه باشد.

* التهاب مفاصل گردن گاهی موجب حملات عودکننده سرگیجه می‌شود.

* به ندرت ممکن است سرگیجه، نشانه بیماری ام اس باشد.

* سایر علل نادر گیجی و سرگیجه عبارتند از: تومور عصب مرتبط‌کننده گوش داخلی به مغز، سکته مغزی، ضربه مغزی یا آسیب گردن. این اختلالات ممکن است با نشانه‌های دیگری ازجمله اختلالات گفتاری، دیداری یا حرکتی نیز همراه باشند و باید به طور فوری تحت درمان قرار بگیرند.

اقدامات لازم برای تسکین فوری

* دراز کشیدن و خودداری از حرکت‌های ناگهانی در طول مسیر حمله سرگیجه.

* وارد آوردن فشار به نقطه پریکارد ۶ (P6) به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه. این نقطه تقریبا ۲ عرض انگشت بالای چین مچ دست، در خط انگشت چهارم (انگشت حلقه) قرار دارد.

در بعضی کشورها، نوارهای مخصوصی در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد که به مچ دست بسته می‌شوند و به آنها «نوارهای دریا» (sea-bands) گفته می‌شود. این نوارها طوری طراحی شده‌اند که بر نقطه P6 فشار وارد می‌آورند و از این طریق به کنترل سرگیجه موجود در دریازدگی، سرگیجه و تهوع دوران بارداری (بیماری صبحگاهی) و سایر سرگیجه‌ها کمک می‌کنند.

توجه

چنان‌چه همراه با گیجی یا سرگیجه دچار مشکل تکلمی، بینایی یا حرکتی شده‌اید فورا به پزشک مراجعه کنید.

درمان‌های مرسوم

* پزشک پس از معاینه کلیه سیستم‌ها و و به ویژه گوش، چشم و دستگاه عصبی و آزمایش مخصوص دستگاه دهلیزی گوش داخلی و درخواست آزمایش خون و CT اسکن، در صورت تشخیص اختلالات زمینه‌ای عامل سرگیجه به درمان آن می‌پردازد.

* مصرف آنتی‌هیستامین‌هایی مانند سیناریزین می‌تواند به کاهش سرگیجه و تهوع همراه با آن کمک کند. آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است موجب خواب‌آلودگی شوند.

اگر مستعد ابتلا به گیجی هستید:

* تا حد امکان از عوامل برانگیزاننده گیجی دوری کنید.

* به طور منظم غذا بخورید.

* به طور منظم از ورزش‌های یوگا یا تنفس دیافراگمی استفاده کنید.

* از سرپا ایستادن طولانی خودداری کنید.

درمان تغذیه‌ای

* گیجی یا سرگیجه ممکن است علامت نوسان قند خون باشند، کاهش قند خون می‌تواند موجب گیجی شود. بنابراین با تنظیم قند خون در این موارد می‌توان گیجی را درمان نمود.

علاوه بر گوش داخلی، حس بینایی، حسگرهای بدن، عضلات چشم و عضلات مخصوص حفظ وضعیت ایستاده که سیستم‌های فرعی ایجاد تعادل به شمار می‌آیند، در مغز به وسیله مسیرهای عصبی به یکدیگر مرتبط می‌شوند. سیستم هماهنگ‌کننده تمام این عملکردها، «سیستم دهلیزی» نام دارد.

هومیوپاتی

* از هومیوپاتی در درمان سرگیجه و بیماری منیر استفاده می‌شود. چینینیوم سولفوریکوم بیش از سایر داروهای هومیوپاتی در درمان علایم بیماری منیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از کونیوم، باریتا کاربونیکوم و فسفر، اغلب در سرگیجه ناشی از مشکلات گردش خون در افراد مسن استفاده می‌شود.

طب سوزنی

* طب سوزنی به ویژه در مواردی که گیجی یا سرگیجه ناشی از مشکلات گردن باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان با استفاده از کار بر روی بدن

* متخصص کایروپراکتیک یا استئوپاتی ممکن است بتوانند محدودیت‌های مهره‌ای زمینه‌ای را بهبود بخشند. گیجی‌های با منشا گردنی با احساس عدم تعادل در هنگام راه رفتن یا ایستادن مشخص می‌شود و معمولا چرخاندن گردن آنها را تشدید می‌کند. بیماری منیر گاهی در اثر تحریک اعصاب گردن ایجاد می‌شود. کایروپراکتیک یا استئوپاتی می‌تواند بسیاری از سرگیجه‌های ایجادشده به دنبال آسیب‌های گردنی را بهبود بخشد. با کایروپراکتیک همچنین می‌توان به بهبود گیجی ناشی از سفتی مزمن گردن کمک نمود.

درمان‌های روان-تنی

* روش‌های آرام‌سازی در درمان بیماری منیر، استرس زمینه‌ای و نیز درمان افراد مستعد حملات پانیک که گیجی جزء شایع آن را تشکیل می‌دهد مفید واقع می‌شود.

* بیماری حرکت چیست؟

بیماری حرکت (motion sickness) یا «کینتوز» (kinetosis) به عدم هماهنگی میان حرکت درک شده به وسیله سیستم بینایی و حس حرکت سیستم دهلیزی گوش گفته می‌شود و می‌توان آن را برحسب علت، به انواع مختلف، شامل دریازدگی، ماشین‌گرفتگی، بیماری شبیه به بیماری حرکت، یا فضازدگی (که در فضانوردان ایجاد می‌شود) تقسیم کرد. گیجی، خستگی و تهوع، شایع‌ترین علایم بیماری حرکت را تشکیل می‌دهند و شایع‌ترین فرضیه درباره علت ایجاد آن، مکانیسم دفاعی بر ضد سموم عصبی است. هنگامی که احساس حرکت (ولی نه دیدن آن) وجود دارد (مثلا در هنگام حرکت با کشتی بدون پنجره)، گوش داخلی احساس حرکت را به مغز منقل می‌کند ولی چشم‌ها به مغز خبر می‌دهند که حرکتی در کار نیست (چون آن را نمی‌بینند). در نتیجه این عدم هماهنگی، مغز نتیجه می‌گیرد که یکی از این دو مورد، «توهم» است و تصور می‌کند که این توهم، ناشی از خوردن سم است و درنتیجه، برای دفع این سم، مرکز استفراغ را تحریک می‌کند و استفراغ روی می‌دهد.


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

بال‌های پرنده نورثروپ: کاوشی در هواپیمای XB-۳۵ افسانه‌ای با عکس‌های کمتر دیده شده

نورتروپ XB-۳۵ گواهی‌ای بر روح پرشهامت نوآوری در صنعت هوانوردی در اوایل دهه ۱۹۴۰ بود.XB-۳۵ که توسط شرکت نورتروپ Northrop با همکاری نیروی هوایی ارتش ایالات متحده توسعه یافت، یک هواپیمای آزمایشی بود که مرز‌های مهندسی هوانوردی را جابجا کرد.…

چرا غذاها در کتاب‌های مصور و انیمیشن‌ها اینقدر اشتها برانگیزند؟!

دوران کودکی خودم را که به یاد می‌آورم، یاد کتاب‌های داستان مصور می‌افتم که در بعضی از صفحات آن عکس میزهای پر از غذا درج شده بود. نقاشی‌های آنقد آنقدر خوب بودند که تصور می‌کردم میوه‌ها و مرغ و بوقلمون و سوسیس فرنگی‌ها مسلما باید کیفیت…

چگونه از نشخوار فکری یعنی زیاد فکر کردن به چیزی تنش‌زا، رهایی پیدا کنیم؟

بعضی‌ها درگیر یک نوع نشخوار فکری می‌شوند. مثلا خاطرات بد گذشته، از دوران کودکی یا رابطه بد با شریک زندگی سابقشان را مرتب ناخواسته به هر بهانه‌ای مرور می‌کنند یا در مورد یک کار جزئی که می‌دانند انجام دادنش سخت نیست و از عهده‌اش برمی‌آیند،…

سخت است باور کنیم که این عکس‌ توهم‌برانگیز، واقعا عکس است و نقاشی نیست – چرا علیرغم هوش مصنوعی…

اخیراً توجه زیادی به جهان‌های فانتزی ایجاد شده در هنر هوش مصنوعی شده است. با این وجود عکاسی هنوز قدرت و تازگی خاص خودش را دارد و می‌تواند جادو کند و صحنه‌های فانتزی خیره‌کننده ایجاد کند.برخی از عکس‌های تارین گلدمن -عکاس آفریقای جنوبی-…

آخرین «نمونه» مقاوم – هر یک از اینها، آخرین چیزهای سالم به جا مانده در طول تاریخ هستند

از برخی جنبه‌های تاریخی چیزهای قالب توجهی به جا مانده، مثلا هزاران سکه از یک دوره تاریخ یا ده‌ها زره یا شمشیر یا کتاب‌های پوستی فراوان. اما برخی چیزها هم آنقدر نادر از بلایایی طبیعی و فساد و آتش‌سوزی‌های در امان مانده‌اند که تبدیل به آخرین…

عکس‌های بی‌نظیر از آبشارهای رنگارنگ دریاچه‌های پلیتویس در کرواسی و مقایسه آنها با فصل یخ‌زده

نوشته: تاماس دومبورا توثمن چهار سال پیش در فصل زمستان از دریاچه‌های پلیتویس بازدید کردم و از دنیای زیبا و یخ زده آنها با آبشارهای یخی و مناظر سفید عکس گرفتم.اخیراً دوباره به این دریاچه‌ها بازگشته‌ام تا از همان منظره خیره‌کننده عکس…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5