ویروس نخستین بار توسط چه کسی کشف شد؟

سال اکتشاف: ۱۸۹۸
ویروسها کوچکترین و سادهترین موجودات زنده و عامل بیماریهای انسان، از سرماخوردگی تا بیماری مرگبار تب زرد هستند.
چه کسی آن را کشف کرد؟
دمیتری ایوانووسکی Dmitri Ivanovski و مارتینوس بیجرینیک Martinus Beijerinick
ویروسها موجوداتی هستند بسیار کوچکتر از سلولها، باکتریها و کوچکترین نمونهٔ حیات. آنقدر کوچک هستند که درون یک سلول میتوانند رشد کنند و آن سلول را در اختیار خود بگیرند. ویروسها آنقدر کوچکند که میتوانند از هر صافی رد شوند. کشف آنها باعث شد که در آغاز قرن بیستم به سوالهای پزشکی بسیار پاسخ داده شود و نظریه میکروبهای پاستور را کامل کرد.
ویروسها عامل بسیاری از بیماریهای خطرناک انسان هستند. کشف آنها باعث پیدایش درمان بسیاری از بیماریها شد. هنگامی که بیجرینیک ویروسها را کشف کرد، عملاً نوع جدیدی از زندگی را کشف کرده بود که قویترین میکروسکوپهای آن زمان قادر به دیدن آن نبودند و فقط میکروسکوپ الکترونیک میتوانست آن را قابل رویت کند.
دانشمند فرانسوی لویی پاستور میکروسکوپها را کشف کرد و مدعی شد میکروبها عامل ایجاد بیماری و فساد هستند. اما او هیچگاه نتوانست موجودات ریزتری را کشف کند که باعث بیماری هاری میشد. این عدم موفقیت سایهای از تردید بر نظریه وجود میکروبها انداخته بود.
بیماری دیگری که علت آن شناخته نبود، آفت تنباکو بود (که روی برگهای تنباکو اشکال چهاروجهی مثل موزاییک به وجود میآورد و برگ گیاه را فاسد میکرد).
در ۱۸۹۲ گیاهشناس روسی سعی کرد این عامل ناشناخته را کشف کند (کار کردن با بیماری تنباکو بیخطرتر بود تا کار بر روی هاری). ایوانووسکی برگهای آلوده را خمیر کرد و عصارهٔ آنها را از فیلترهای کاغذی و معدنی عبور داد. فرض بر آن بود که این فیلترها کوچکترین ذرات را هم به دام میاندازند.
با این حال مایعی که از این فیلترها رد شد میتوانست گیاهان سالم تنباکو را آلوده کند. معنایش این بود که ذراتی ریزتر از میکروبها و باکتریها توانستند از صافی بگذرند. او از مواد مختلف برای صاف کردن عصاره برگ تنباکو استفاده کرد و نتیجه همان بود. هر چه عامل ایت بیماری بود توانسته بود از صافی بگذرد.
ایوانووسکی قبول نداشت که موجودات زنده کوچکتر از باکتریها وجود دارند. بنابراین نتیجه گرفت که فیلترها ناقص بودند و نمیتوانستند باکتریها را به دام اندازند. او با اکراه تمام این برنامه را نیمهکاره رها کرد.
در ۱۸۹۸ گیاهشناس هلندی مارتینوس بیجرینیک گمان برد که ممکن است عامل این بیماری چیز دیگری باشد: چیزی بسیار کوچکتر از باکتری. او اعلام کرد که ممکن است عامل بسیار ریزتر در میان باشد و آن را «ویروس» (کلمه لاتین برای سم) نامید.
جامعهٔ علمی توجه چندانی به وجود ویروس نشان نداد. در ۱۹۰۱ والتر رید، جراح ارتش تلاش کرد تا عامل تب زرد را که باعث مرگ عدهٔ بیشماری شده بود کشف کند. او بر روی نظریه ویروس کار کرد و به این نتیجه رسید که به جز ویروس عامل دیگری در میان نیست.
این کشف دنیای علم را متقاعد کرد تا ویروسها با اندازهٔ ((؟؟؟)) باکتریهای کوچک موجب بسیاری از بیماریها بودند و با باکتری فرق دارند. ایوانووسکی و بیجرینیک ویروس را کشف کردند اما والتر رید بود که توجه محافل علمی را به آن جلب کرد.
کدام دسته از ویروسها عامل بیشتر بیماریها هستند؟ گروه رینوویروسها که ۱۸۰ نوع مختلف دارند. رینوویروسهایعامل انواع سرماخوردگیها هستند و تقریباً تمام اهالی کره زمین را به این بیماری مبتلا میکنند، به جز کسانی که در نقاط یخزده قطب زندگی میکنند.