میتوکندری را نخستین بار چه کسی کشف کرد؟
میتوکندری Mitochondria
سال اکتشاف: 1898
میتوکندریها از بخشهای مهم هر سلول هستند که انرژی تولید میکنند و د.ان.آ مجزایی دارند.
چه کسی آن را کشف کرد؟
کارل بندا Carl Benda
میتوکندری مولدهای انرژی هر سلول هستند. یکی از اجزای کوچکی که در مایع هر سلول (سیتوپلاسم) شناور است. میتوکندری از جمله مهمترین بخشهای هر سلول – به جز هسته – محسوب میشوند.
میتوکندریها، د.ان.آ جدایی دارند. شما به آنها متکی هستید. آنها هم به شما متکی هستند، معهذا موجودات زنده مجزایی محسوب میشوند که ارزش بیشماری در کارکرد سلول و تاریخ تکامل بشر دارند. کشف آنها در ۱8۹۸ نقطه عطفی در میکروبیولوژی محسوب میشد.
رابرت هوک انگلیسی در ۱۶۶۵ سلول را کشف کرد، با اختراع میکروسکوپهای قویتر دانشمندان به سلول گیاهان و جانوران توجه زیادی نشان دادند.
اما مشکلات فنی، پیشرفت آنها را دچار مشکل میکرد. تنظیم میکروسکوپهای قویتر مشکلتر بود و فقط میتوانست بر منطقه کوچکتری تمرکز کند. در ۱۸۴۱ میکروسکوپ ((؟؟؟)) اختراع شد و این مشکل را حل کرد.
نمونه بافتها میباید رنگ شود تا بخشهای جداگانه هر سلول در زیر میکروسکوپ قابل رویت باشد اما رنگ کردن سلول باعث مرگ آن میشد و بخشهایی از سلول را هم غیر قابل رویت میکرد. در ۱۸۷۱ کامینو گوگلی، روش رنگآمیزی را ابداع کرد که آن را «واکنش سیاه» نامید. این روند به دانشمندان فرصت داد تا بتوانند داخل سلول و آن سوی غشای سلولی را هم ببینند.
در ۱7۸۱ فلیسه فونتان توانست هستهٔ سلول را پیدا کند. در ۱۸۹۱ ویلهلم والدیر سلولهای عجیبی را کشف کرد.
کارل بندا در ۱۸۵۷ در جنوب آلمان متولد شد. او در جوانی مجذوب دنیای میکروسکوپ شده بود و یکی از نخستین کسانی بود که خود را میکروبیولوژیست نامید. بندا تلاش میکرد تا اجزای درونی سلول را ببیند.
در ۱۸۹۸ مشخص شده بود که سیتوپلاسم (مایع درون سلول) مایعی یکدست و ساده نیست. ذرات ریزی در آن شناور بودند که کسی نمیدانست وظیفه آنها چیست؟
بندا توانست صدها ذره کوچک را در سیتوپلاسم تشخیص دهد و فکر میکرد این ذرات باعث میشوند شکل سلول حفظ شود. بنابراین آنها را میتوکندری (به یونانی یعنی رشتههای نگهدارنده) نامید. نه او و نه دانشمند دیگری توانستند حدس بزنند که این ذرات وظیفه به خصوصی بر عهده دارند. حوالی ۱۹۱۰ که میکروسکوپها اصلاح شده بودند بعضی از دانشمندان حدس میزدند که میتوکندریها مولدهای نیرو هستند. در سال ۱۹۲۰ دانشمندان ثابت کردند که میتوکندریها ۹۰ درصد انرژی لازم برای سلول را فراهم میکنند.
در ۱۹۶۳ معلوم شد میتوکندریها دارای (د.ان.آ) خاص خود هستند. معنای این حرف این بود که ما مجموعهای هستیم از ذرات میکروسکوپی و بدن انسان در همکاری اجزا با یکدیگر معنا پیدا میکند.
همه اینها با کشف بندا آغاز شده بود، گرچه خود او نمیدانست که اهمیت نهایی کشفی که کرده چیست؟
میتوکندری مولد نیروی سلول است. حتی انرژی که برای پلک زدن لازم است از میتوکندری حاصل میشود. در ۱۹۹۶ بلیندا سورین، 1576 پله عمارت «امپایراستیت» را در ۱۲ دقیقه و ۱۹ ثانیه تا بالا دوید و رکورد جدیدی به دست آورد. تصور کنید میتوکندریهای بدن او میباید چقدر انرژی تولید کنند!
اندامکی که از مادرانمان به ارث برده ایم(عمل لقاح:میتوکندری های اسپرم در دم قرار دارند و در هنگام لقاح از بین می روند.)
مطلقا این طور نیست که ژنوم میتوکندریایی مادر، هیچکاره باشند. در پزشکی دسته مهمی از بیماریهای دقیقا به صورت انحصاری و از طریق ژنوم میتوکندری به فرزندان منتقل میشوند.