اتاق تمیز یا کلین روم چیست و چه مزایایی دارد؟

رپورتاژ

ساخت اتاق تمیز

اتاق تمیز یا همان کلین روم یک مکان، همان طور که از اسم آن مشخص است یک فضای محافظت شده برای جلوگیری از ورود آلودگی هاست و برای صنایع حساس مانند داروسازی، پزشکی یا مواد غذایی می توان از آن استفاده کرد. اتاق تمیز برای اولین بار در بیمارستان ها مورد استفاده قرار گرفت لُرد لیستر به این نتیجه رسید که اگر آلودگی ها کم تر باشد درمان بیماری ها و عفونت ها بهتر انجام می شود و این موضوع به پایه های برای طراحای اتاق های تمیز امروزی تبدیل شد.

کاربرد کلین روم

• کلین روم در محیط زیست
• کلین روم در صنایع میکروالکترونیک
• کلین روم در فناوری اطلاعات
• کلین روم در صنعت هسته ای
• کلین روم در بیمارستان ها و خدمات پزشکی
• کلین روم در صنعت داروسازی
• کلین روم در صنایع خودروسازی
• کلین روم در صنایع موشکی و هوافضا
• کلین روم در صنایع غذایی
• کلین روم در صنعت کشاورزی

استانداردهای اتاق تمیز

اتاق تمیز با توجه به نوع و کاربرد آن انواع مختلفی دارد و استانداردهای متفاوتی نیز برای سنجش میزان آلودگی در این کلین روم ها استفاده می شود. به عنوان مثال ISO 14644 یکی از این استاندارد هاست در این استاندارد میزان آلودگی ها براساس تعداد ذرات کمتر از نیم میکرون در یک فوت مکعب اندازه گیری و تعیین می شود. علاوه بر استفاده از این استاندارد ها اتاق تمیز دارای جنس خاصی از دیوارها و ساختمان است و به گونه ای خاص برای از بین بردن منبع آلودگی ها ساخته می شود.

انواع کلین روم

1. کلین روم یکسو
2. کلین روم غیر یکسو

تفاوت اصلی در ساخت اتاق تمیز

اتاق تمیز یا همان کلین روم دارای انواع مختلف جریان یک سو (لامینار) ، جریان غیر یکسو (غیر لامینار) و جریان مخلوط است. درواقع مهم ترین تفاوت در ساخت اتاق تمیز به میزان جریان هوا و جهت جریان هوا مربوط می شود.

نکاتی مورد توجه در استفاده از اتاق تمیز

حتی لباس پوشیدن کارکنان در اتاق تمیز متفاوت است و باید از کلاه و لباس های خاصی استفاده کنند. حتی در بعضی از کلین روم ها قبل از ورود به کلین روم دوش های هوا نیز طراحی شده است. فیلتر های خاصی باید برای هواکش ها استفاده شود تا آلودگی ها را در محیط به حداقل میزان برساند. همچنین جهت جریان هوا نیز از نکات مهم و کلیدی در ساخت کلین روم ها محسوب می شود و باید به گونه ای طراحی شود که آلودگی ها به داخل محیط وارد نشود.

اتاق تمیز بسیار حساس است و به همین دلیل باید حتما میزان رفت و آمد و نوع رفت و آمد افراد مورد بررسی قرار گیرد. شست و شوی اتاق تمیز نیز یکی از مواردی است که نقش مهمی در آن ایجاد می کند. درواقع یکی از مهم ترین موضوعات در مورد اتاق تمیز یا همان کلین روم نحوه ی اسفاده و نگهداری از اتاق تمیز است که بسیار حساس است. جنس لباس کارکنان نیز در اتاق تمیز یا کلین روم بسیار مهم است و باید بگونه ای باشد که آلودگی ها را در خود جذب نکند. جنس لباس کارکنان در اتاق تمیز از 65% پلی استر و 35% کتان ساخته شده است. ماسک و کلاه نیز باید یک بار مصرف باشند.

مصالح ساخت اتاق تمیز

• هواساز هایژنیک
• اگزاست فن
• پس باکس
• پنجره اتاق تمیز
• درب اتاق تمیز غیر هم باد و هم باد
• ساندویچ پنل

نقش تهویه در اتاق تمیز

نقش تهویه مطبوع در اتاق تمیز بسیار مهم است چون میزان رطوبت دستگاه ها و افراد در اتاق تمیز موثر است. فشار اتاق تمیز معمولا یک فشار مثبت است و تعویض هوای آن در کلاس ۱۰ گاه بیش از ۶۰۰ بار در ساعت طراحی می شود.

نقشه های مورد نیاز ساخت اتاق تمیز

1. نقشه های تاسیسات مکانیکی اتاق تمیز
2. نقشه های تاسیسات الکتریکی اتاق تمیز
3. نقشه نمای اتاق تمیز
4. نقشه پلان اتاق تمیز

ساخت کلین روم

در ساخت کلین روم از هواساز هایژنیک، دوش هوا، میز لامینار، هود، فن فیلتر یونیت و هود لامینار استفاده می شود. کمدهای لباس و میزهای استیل نیز از موارد مورد نیاز در ساخت کلین روم ها هستند.

هواساز هایژنیک و کاربردهای آن

هواساز هایژنیک یکی از تجهیزاتی است که در ساخت اتاق تمیز مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از هواساز هایژنیک می توان مواردی مانند دما،رطوبت،فشار و سطح آلایندگی هوا را کنترل کرد.

دستگاه هواساز هایژنیک می تواند هوای تمیز جهت فضاهای مختلف ساختمان را تامین کند.

انواع هواساز هایژنیک

1. هواساز هایژنیک افقی
2. هواساز هایژنیک عمودی
3. هواساز هایژنیک L شکل

انواع هواساز

هواساز ها از نظر کارکرد به انواع  چند منطقه ای، تک منطقه ای، بهداشتی یا هایژنیک و همچنین ایرواشر نیز قابل تقسیم هستند. در ساخت هواساز هایژنیک از فن، فیلترهای هوا  همچنین المان های حرارتی و برودتی هواساز نیز استفاده می شود. هواساز هایژنیک دارای بخش های مختلف رطوبت زن و صدا گیر نیز شده است.

کلین روم داروسازی

از کلین روم در صنعت داروسازی برای ساخت مواد دارویی سترون، محلول­‌های سترون استفاده می شود.با توجه به حساسیت تولید دارو و تولیدات مرتبط، اهمیت کلین روم داروسازی بسیار برجسته و چشمگیر می باشد.