بیگانگان برجای فرشتگان نشسته‌اند، نوشته مارگارت اتوود

0

ترجمه: زهرا عباسپور تمیجانی

قبل از اینکه اصطلاح «ادبیات علمی- تخیلی» در آمریکای سال های ۱۹۳۰ در دوران طلایی غول های چشم- گاوی باب شود، داستان هایی مانند «جنگ دنیاها» اثر اچ جی ولز، «رمانس علمی» نامیده می شدند. در هر دو اصطلاح «ادبیات علمی- تخیلی» و «رمانس علمی»، عنصر علم نقش توصیفی دارد. نام ها «رمانس» و «ادبیات تخیلی» هستند و کلمه «ادبیات تخیلی»، ناظر بر طیف وسیعی از معانی است. اگر درباره آینده می نویسید و پیشگویی وضع هوا هم نمی کنید، احتمالاً درباره چیزی می نویسید که مردم آن را «داستان علمی» (Science fiction) و یا داستان نظرپردازانه (Speculative fiction) می نامند. من مایلم که بین داستان علمی محض و داستان نظرپردازانه تمایز قائل شوم. من اصطلاح داستان علمی یا علمی- تخیلی را در مورد داستان هایی به کار می برم که درباره چیزهایی که هنوز ناممکن هستند، نوشته شده اند، مانند رفتن از میان یک سیاهچاله فضایی به جهانی دیگر، حال آنکه داستان نظریه پردازانه به کارهایی اشاره دارد که برای انجام آنها از ابزارهایی که هم اکنون در دسترس هستند، استفاده می شود، مانند دی ان ای و کارت های اعتباری و کلیه امکاناتی که بر روی کره زمین وجود دارد. اما این اصطلاحات انعطاف پذیر بوده و در هم ادغام می شوند. برخی، از داستان نظرپردازانه به عنوان چتری برای پوشش مفهوم علمی- تخیلی و تمامی زیرمجموعه های آن از قبیل فانتزی علمی- تخیلی استفاده می کنند و برخی، اصطلاح علمی- تخیلی را در این مورد ترجیح می دهند.

آثار علمی- تخیلی دورنمای فناوری های نو را بدون پرده پوشی در تمامی ابعاد کاربردی آن به نمایش می گذارند. ما همیشه بیرون کشیدن گربه ها از صندوقچه و غول ها از بطری را به خوبی دانسته ایم اما در بازگردانیدن آنها چندان توانا نبوده ایم. این داستان ها در بدبینانه ترین حالت، همگی نسخه های «شاگرد جادوگر» هستند: شاگرد جادوگر می فهمد که آسیاب جادو چگونه کار می کند، اما نمی تواند آن را خاموش کند.

در این داستان ها، ماهیت و محدودیت های آنچه به نام انسان می شناسیم، به گونه ای بی پروا و با کنار راندن پرده ها تا جای ممکن، کاوش می شود.

در این ژانر از داستان پردازی، رابطه انسان با جهان کاوش می شود. کاوشی که غالباً ما را در مسیر مذهب قرار داده و گاه به آسانی با اسطوره شناسی درآمیخته می گردد، کاوشی که در قلمرو رئالیسم، تنها به شیوه دیالوگ و مونولوگ امکان پذیر است.

در این شیوه از داستان نویسی، تغییر پیشنهادی در نهادهای اجتماعی از راه نمایش اینکه این نهادها به واقع برای کسانی که در درون آنها زندگی می کنند، چه چیزی می تواند باشد، به دقت موشکافی می شود. بنابراین اتوپیا (آرمان شهر) و دیس توپیا (ضدآرمان شهر) دوباره و دوباره ثابت کرده اند که ما در ساختن دوزخ زمینی تواناتریم تا بهشت. تاریخ قرن بیستم شاهد این مدعا است.

این داستان ها قلمروهای خیال را با بردن ما به جایی که تاکنون پای آدمی بدان نرسیده است، درمی نوردند. بدین گونه است سفینه فضایی و یا فضای داخلی فیلم خنده آور «سفر رویایی» که در آن راکوئل ولش تبدیل به آدم کوچولو شده و از راه جریان خون به یک زیردریایی راه پیدا می کند. همچنین است سفرهای سیبرنتیکی ویلیام گیبسون و «ماتریکس قسمت اول» به عنوان یک رمانس ماجراجویانه همراه با اشارات تلویحی زیاد به تمثیلی مسیحی که بدین ترتیب به «سلوک زائر» نزدیک تر است تا به «غرور و تعصب».

برخی منتقدین متذکر شده اند که «ادبیات علمی- تخیلی» به عنوان یک فرم، همان جایی آغاز می شود که الهیات از پی بهشت گمشده روان می گردد و این بدون شک حقیقت دارد. مخلوقات ماوراءالطبیعی بالدار و بوته های سوزانی که سخن می گویند، به احتمال زیاد در رمانی درباره کارگزاران بورس جایی ندارند، مگر اینکه کارگزاران بورس اندکی مواد توهم زا مصرف کرده باشند، اما در «سیاره ایکس» می توان آنها را یافت. این فرم اغلب به عنوان شیوه ای برای فرافکنی پیامدهای یک آموزه خداشناسی به کار می آید. پژواک های الهیاتی در فیلم هایی چون «جنگ ستارگان» بیش از اندازه به چشم می آیند. موجودات فرازمینی جای فرشتگان، شیاطین، پریان و قدیسین را گرفته اند، گرچه باید گفت که این گروه آخری در حال بازگشتند.

ما خواهان منطق هستیم، ما خواهان امید هستیم، ما می خواهیم که خوب باشیم. از این رو گاه برای خودمان داستان هایی تعریف می کنیم که بخش تاریک تر برخی از خواسته های ما را بازگو می کنند. همان گونه که «ویلیام بلیک» مدت ها پیش از این گفته است تخیل انسان جهان را به پیش می راند. تخیل در آغاز تنها دنیای انسان را به پیش می راند که زمانی در قیاس با طبیعت عظیم و قدرتمند پیرامون آن بسیار کوچک بود. حال ما در شرف کنترل هر چیزی هستیم به جز زمین لرزه و پدیده های جوی. اما این هنوز تخیل انسان در تمامی ابعاد آن است که ما را به انجام امور با ابزارهایمان هدایت می کند. ادبیات، بیان و برون فکنی تخیلات انسانی است. ادبیات به اشکال سایه وار فکر و احساس همچون بهشت، دوزخ، غول و فرشته، امکان وارد شدن به روشنایی را می دهد؛ جایی که ما می توانیم نگاه دقیقی بدان ها افکنده و بهتر بدانیم که کیستیم و چه می خواهیم و مرزهای این خواسته ها کجایند. درک این تخیلات دیگر وقت گذرانی و تفریح نیست بلکه یک ضرورت است، چرا که هرچه بیشتر بتوانیم آن را تصور کنیم، بهتر قادر به انجام آن خواهیم بود.

Guardian, June 17, 2005

منبع: ویژه‌نامه علم و خیال روزنامه شرق – اسفند 1384


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

واقعیت دگرگون: اگر استالین یا تزارها به سبک هنر شوروری یا روس‌ها، ساختمان‌های مهم دنیا را می‌ساختند!

هنر شوروری و روس‌ها و البته خلاقیت‌ها و ظرافت‌ها و جزئیات خودش را دارد. اما در این بین ساختمان‌های زمخت عظیم زیادی هم توسط آنها ساخته شده که بیشتر ابهت و پیشتازی و قدرت را می‌خواستند بنمایانند.حالا تصور کنید که ساختمان‌های مهم دنیا را…

مجموعه عکس‌های چیزهای عجیب و ترسناکی که مو بر تن راست می‌کنند

چرا گاهی دوست داریم داستان‌ها یا فیلم‌های ترسناک را ببینیم؟ خود آزاری؟!در این پست که تعدادی عکس نستا ترسناک (بیشتر عحیب) خواهید دید، می‌خواهم نخست کمی در این مورد حرف بزنم.دلایل لذت بردن افراد از وحشت می‌تواند از فردی به فرد دیگر…

۸ خودروی جذاب تاریخی که توسط طراحان ایتالیایی بازطراحی و جاودانه شدند

ایتالیا خانه‌های طراحی معروفی دارد. Pininfarina ،Bertone ،Touring ،Giugiaro و Vignale برخی از مهم‌ترین نام‌های طراحی خودرو هستند.در این خانه‌های طراحی، همه‌چیز از جمله خودرو طراحی می‌شود. چه خودروهایی که تجاری و قابل تولید باشند؛ چه…

10 عکس بسیار زیبا از درخت – انتخاب شده از عکاسان خلاق

درخت‌ها زندگی‌بخش زمین و مایه زیبایی آن هستند. انسان‌ها هزاران سال است که آنها بهره می‌برند و تا توانسته‌اند پهنه زمین برخوردار از زیبایی‌شان را کمتر و کمتر کرده‌اند. درختان متنوع با شکل و آرایش متفاوت ریشه، تنه، شاخه‌ها و برگ‌ها، چشم‌نواز…

عجیب ولی واقعی: چشم‌های این زن در این عکس آبی نیست! + ویدئو

در یک خطای دیداری بسیار جالب که به تازگی دین جکسون در تیک تاک منتشر شده، چهره عادی زنی را می‌بینیم که برخلاف ظاهر امر، چشمان او آبی نیست و در واقع حاکستری است.دین جکسون در زمینه ایجاد خطاهای دیداری، یک حرفه‌ای محسوب می‌شود. ویدئوی او در…

تنهاترین درخت جهان در کجاست؟

در جزیره دورأفتاده کمپبل، واقع در بیش از ۶۰۰ کیلومتری جنوب  نیوزلند، صنوبر منفرد سیتکا روییده که به عنوان تنهاترین درخت روی زمین شناخته شده است.نزدیکترین درخت نزدیک به آن آن بیش از ۲۲۰ کیلومتر دورتر، در جزایر اوکلند است، در حالی که…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / موتور فن کویل / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5