مایکروسافت ویندوز، 35 ساله شد + مرور تصویری بر نسخه‌های مختلف ویندوز از ویندوز 1.0 تا ویندوز 10

درست 35 سال پیش، در چنین روزی، یعنی در 20 نوامبر سال 1985، انقلاب پی‌سی شروع شد. در این روز مایکروسافت نسخه اول ویندوز را رونمایی کرد که نسبت به MS-DOS برای کاربران پیشرفت بزرگی بود.

ویندوز 10 شباهتی به ویندوز 1.0 ندارد، اما هنوز هم در چیزهای بنیادی مانند نوارهای پیمایش و منوهای پایین‌‌رو، آیکون‌ها و جعبه‌ها و همچنین در برنامه‌های نوت‌پد و پینت همان ساختار ویندوز اولیه را دارد.

در ویندوز 1.0 بود که پشتیبانی از ماوس به کاربران ارزانی شد. ماوس نحوه تعامل با کامپیوتر را کلا تغییر داد.

و البته از همین زمان بود که بین مایکروسافت و اپل و IBM جنگی شروع شد تا برنده آن شرکتی باشد که کامپیوتر را به خانه‌های همه مردم را ببرد.

در سال 1985، ویندوز 1.0 نیاز به 2 فلپی دیسک، 256 کیلوبایت حافظه و یک کارت گرافیکی برای اجرا داشت. اگر می‌خواستید چند برنامه را با هم اجرا کنید باید هارد دیسک می‌داشتید و 512 کیلوبایت حافظه. اینها برای ما در حال حاضر خنده‌دار هستند، اما آن زمان اعداد قابل توجهی به حساب می‌آمدند.

این تبلیغ قدیمی ویندوز 1.0 را که استیو بالمر آن را اجرا کرده ببینید! باورتان می‌شود چنین تبلیغی را؟

ویندوز ۲٫۰ تقریباً دو سال بعد از ویندوز ۱ عرضه شد.مهم‌ترین ویژگی آن این بود که پنجره‌های آن می‌توانستند روی هم قرار گیرند. آیکون‌ها ظهور کردند و سیستم عامل مقدار بیشتری از حافظه یعنی یک مگابایت را مدیریت می‌کرد. نسخهٔ مخصوص پروسسورهای i386 از یک نوآوری کلیدی چون چندکارگی یا مالتی‌تسک برنامه‌های DOS پشتیبانی می‌کرد.

با ارائهٔ ویندوز ۳ در اکتبر ۱۹۹۰ واسط تعاملی گرافیکی یک بازسازی کامل شد اما هنوز تسک‌بار و منوی استارت موجود نبود.

اما سیستم عامل می‌توانست از کارت‌های گرافیکی ۲۵۶ رنگ استفاده کند و از نظر رم نیز ۱۶ مگابایت حافظه را پشتیبانی می‌کرد.

ویندوز NT 3.5 در واقع تلاش مایکروسافت برای پوشش دادن کامپیوترهای تجاری و ارتقای ویژگی‌های امنیتی و اشتراک فایل بود. این نسخه از ویندوز از پروتکل TCP/IP که امروزه برای دسترسی به اینترنت استفاده می‌شود، پشتیبانی می‌کرد.

سیستم‌عامل ویندوز 95 در اوت ۱۹۹۵ از سوی مایکروسافت عرضه گردید. این سیستم‌عامل همراه با اینترنت اکسپلورر ۴ عرضه شد. ویندوز ۹۵ به علت این‌که عضو زین‌پس ویندوز ۳ است تحت نام ویندوز ۴ نیز شناخته شده. برخی ویندوز ۹۵ را انقلابی در نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌های کامپیوتر در زمان خود می‌دانند.هم چنین این نسخه از ویندوز برای اولین بار از منوی استارت رونمایی و پشتیبانی کرده است.این نسخه از ویندوز تا زمانی که ویندوز ۹۸ منتشر شد یک شاهکار به حساب می‌آمد و یکی دیگر از ویژگی های خوب آن این بود که تصاویر زمینه ظاهر شدند.

در ویندوز 98، تغییرات عمده اینها بودند: مرورگر مستقل مایکروسافت همان اینترنت اکسپلورر، توانایی فرستادن و گرفتن نامه‌های الکترونیکی، سیستم فایل FAT۳۲ برای اولین بار ، پشتیبانی از USB، پشتیبانی از DVD.

در سپتامبر ۲۰۰۰ مایکروسافت جانشین ویندوز ۹۸ را با نام ویندوز میلینیوم ادیشن(millennium edition) منتشر کرد.این نسخه از ویندوز فقط برای رایانه های خانگی کاربرد دارد.برای من این یکی از محبوب‌ترین ویندوزها بود. این ویندوز را من با پی‌سی جدیدم با پنتیوم 3 اجرا می‌کردم و یک مانیتور جدید ال جی! چه دورانی بود!

ویندوز ۲۰۰۰ در واقع نسخه تجاری ویندوز ملنیوم بود.

ویندوز اکس پی، در سال ۲۰۰۱ توسط مایکروسافت عرضه شد. این ویندوز در دو نسخهٔ خانگی (home edition) و پیشرفته (professional) در بازار عرضه می‌شد.این ویندوز یکی از بهترین و روان‌ترین ویندوزهای تاریخ بود و هنوز هم خیلی‌ها از آن استفاده می‌کنند، گرچه دیگر مایکروسافت از آن پشتیبانی نمی‌کند. گرافیک در این نسخه از ویندوز به یک باره پیشرفت کرد و تصویر پشت‌زمینه دشت سبز را هرگز فراموش نمی‌کنیم.

اما هرچقدر ویندوز ایکس پی خوب بود، ویندوز بعدی که ابتدا قرار بود لانگهورن نام داشته باشد و بعد ویستا نام گرفت، در یک کلام بد بود! ویستا رابط گرافیکی Aero را معرفی کرد و ویژگی‌های امنیتی را تلاش کرد که ارتقا بدهد. شش سال طول کشیده بود که مایکروسافت ویندوز ویستا را رونمایی کند، اما این ویندوز نیاز به یک سیستم قوی داشت و اصلا به روانی ایکس پی نبود.

این ویندوز از سوی کاربران شدیدا مورد انتقاد قرار گرفت. خیلی‌ها به ایکس پی برگشتند و ترجیح دادند که منتظر ویندوز بعدی بمانند.

مایکروسافت اما با ویندوز 7، آب رفته را به جوی برگرداند و توانست افتضاح ویندوز ویستا را جبران کند. این نسخه از ویندوز هم رابط کاربری خوبی داشت و هم پرفورمانس بسیاری بالایی به سیستم می‌داد.

ویندوز 8: مایکروسافت با عرضه این ویندوز نشان داد که به سنت رونمایی از ویندوزهای خوب و بد، به صورت یک درمیان خو گرفته. ماه‌ها ما داشتیم مطالعه می‌کردیم که منوی استارت تمام‌صفحه و آن سیستم کاشی‌ها یا Metro-style چیست و اصلا فلسفه‌اش چیست و چرا باید به خودمان زحمت بدهیم و از آن استفاده کنیم. اما راستش را بخواهید آخرش هم نفهمیدم و به آن عادت نکردم.

این نسخه از ویندوز از تبلت‌ها و صفحات لمسی هم پشتیبانی می‌کرد.

می‌رسیم به ویندوز 10 که جزو آن ویندوز خوب‌هاست. این نسخع از ویندوز از ژوئیه سال 2015 در اختیالر ماست و از صفحات لمسی هم پشتیبانی می‌کند و خوشبختانه منوی استارت محبوب را باز هم دارد. سرعت خوب و گرافیک خوبی دارد. چیزهای شاخص در آن دستیار الکترونیکی Cortana و مرورگر اینترنتی Edge است.

سال 2021 قرار است که ویندوز 10 از نظر گرافیکی ارتقا پیدا کند و البته مایکروسافت یک نسخه 10X را هم خواهد ساخت که از وسایل با دو صفحه نمایش پشتیبانی خواهد کرد.

در پایان هم می‌توانیم به نواهای خاطره‌انگیز ویندوزی گوش کنید: