سندرم خشکی بینی و راهکارهای درمان

داخل بینی با غشای مخاطی پوشیده شده است که بینی را مرطوب نگه می‌دارد و ما را در برابر ورود اشیای خارجی به داخل بینی از طریق استنشاق مصون می‌دارد. در برخی موارد داخل بینی خشک و دردناک می‌شود و شما در بینی خوداحساس خارش می‌کنید که در برخی موارد منجر به خون دماغ شدن نیز می‌شود. در این وضعیت، روشهای مختلف درمانی و برخی نمایش خانگی می‌تواند بینی را مرطوب نگه دارد.

خشکی بینی چیست؟

خشکی بینی یکی از علائم نامطلوب بودن شرایط محیطی است و همچنین می‌تواند ناشی از عوارض جانبی برخی از داروها نیز باشد. بینی به میزان خاصی از رطوبت نیاز دارد تا بتواند درست عمل کند، شرایط بسیار گرم یا بسیار سرد باعث خشک شدن داخل بینی می‌شود. آب و هوای گرم و خشک، رطوبت پایین و تهویه نامطبوع می‌تواند باعث خشکی بینی شود. خشکی بینی ممکن است از عوارض جانبی برخی داروها مانند آنتی هیستامین و داروهای ضداحتقان باشد. بسیاری از مردم به دلیل مصرف زیاد داروهایی مانند آنتی هیستامین و اسپری‌های بینی دچار خشکی بینی می‌شوند.

دلایل خشک شدن بینی چیست؟

بسیاری از داروها عوارض جانبی دارند که یکی از این عوارض می‌تواند خشکی بینی باشد. برخی داروهایی که باعث خشکی بینی می‌شوند عبارت اند از آنتی بیوتیک‌ها، آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد احتقان. مصرف زیاد یاسوء مصرف داروهایی که برای رفع احتقان به کار برده می‌شوندبه خصوص اسپری‌های بینی ممکن است به خشکی بینی منجر شود.وضعیت آب و هوایی محیط مانند رطوبت پایین نیز ممکن است باعث خشک شدن بینی شود. در هوای بسیار گرم و خشک که رطوبت لازم برای مسیر عبور هوا در بینی فراهم نیست، داخل بینی دچار خشکی می‌شود. خشکی بینی برای سیستم تنفسی مضر است زیرا بینی هوایی که وارد ریه‌ها می‌شود را مرطوب می‌کند. غشای مخاطی بینی که سیستم تنفسی را پوشانده است برای کارکرد صحیح خود نیاز به رطوبت کافی دارد و مانند بزاق در دهان که نقش تمیز کنندگی دارد عمل می‌کند.

برخی از دلایل شایع

شرایط محیطی که در آن رطوبت به اندازه کافی نیست و می‌تواند باعث خشکی بینی شود عبارت اند از: تهویه مطبوع، آب و هوای بیابانی، گرمای داخلی ساختمان (گرمای ایجادشده و گرمای تابشی) سونای بدون بخار بینی خشک می‌تواند به دلیل ابتلا به بیماری‌های دیگر نیز به وجود آید که از آن‌ها عبارت اند از مصرف داروهایی مانند ضداحتقانها، آنتی هیستامین ها و انتی کولینرژیکها – سوءاستفاده از اسپری‌های بینی، سندرم شوگرن

برخی از دلایل خطرناک

در برخی موارد، خشکی بینی ممکن است علامت بیماریهای مهلک و خطرناکی باشد که باید به صورت اورژانسی مورد رسیدگی و درمان قرار گیرند. این بیماری‌ها شامل عفونت‌های جدی و خطرناک سیستم تنفسی می‌شود. علائم خشکی بینی ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که به شدت به بیماری‌ها، اختلالات یا ناهنجاری‌های زمینهای بستگی دارد. بیماری‌هایی که بر بینی تأثیر می‌گذارند ممکن است دستگاههای دیگر بدن نیز رابر گیرند.علائم مرتبط با بینی که ممکن است همراه با خشکی بینی ایجاد شوند خشکی بینی ممکن است با علائم دیگری در بینی همراه باشد که برخی از آنها عبارت اند از خونریزی، تغییر یا اختلال در حس بویایی، احتقان و گرفتگی بینی، قرمزی، گرم شدن و تورم، برخی دیگر از علائمی که ممکن است با خشکی بینی همراه باشند خشکی بینی ممکن است با علائم مرتبط با دستگاه‌های دیگر بدن نیز همراه باشد. برخی از این علائم عبارت اند از تاری دید، خواب آلودگی، خشکی چشم‌ها، خشکی دهان، خشکی پوست، بی‌اشتهایی، خستگی و ضعف طولانی مدت، بثورات پوستی (جوش‌های پوستی)، تورم غدد بزاق

عوارض

از آنجا که خشک شدن بینی می‌تواند باعث بیماری‌های خطرناکی شود، درمان اشتباه نیز می‌تواند باعث ایجاد عوارض و آسیب‌های دائمی شود. زمانی که بیماری زمینهای تشخیص داده شد، باید به دقت برنامه درمانی که پزشک به شما میدهد را رعایت کنید زیرا این برنامه جهت کاهش احتمال ابتلا به عوارض بعدی این بیماری برای شما طراحی شده است. برخی از عوارض خشکی بینی عبارت انداز لارنژیت، فارنژیت، کیفیت پایین خواب، خونریزی‌های مکرر، سینوزیت، گسترش عفونت روشهای درمانی روش‌های درمانی متداول، بر بهداشت و افزایش رطوبت مخاط بینی متمرکز است. پمادها، روغن‌ها اسپری هاومحرکهای بینی سلامت مخاط باقیمانده بینی در افراد مبتلا به سندرم بینی خالی را حفظ کرده و بهبود میدهند، این کار باحفظ رطوبت و از بین بردن عفونت و عوامل محرک انجام می‌شود. این روش درمانی، خشکی بینی را درمان نمی‌کندزیرانمی تواندشاخکهای آسیب دیده یا از دست رفته را باز گرداند. به هر حال، این گونه روش‌های درمانی می‌تواند به کنترل برخی از علائم مانند کاهش درد و رنج (اثرات تسکینی) کمک کند: استفاده منظم قطره سالین به طور روزانه همیشه توصیه می شود. برخی از بیماران ترجیح میدهند به جای استفاده از سالین از محلول لاکتات رینگر استفاده کنند زیرا فکر می‌کنند که برای مخاط بینی آن‌ها بهتر است، برخی از مطالعات تجربی نیزصحت این ادعا را تایید می‌کند.سالین، اسپری ها یاژل‌های مرطوب‌کننده حاوی لاکتات یا اسید هیالورانیک همیشه زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که روش دیگری برای مرطوب کردن بینی وجود نداشته باشد. روغن کنجد می‌تواند برای رفع خشکی‌های شدید بینی مؤثر واقع شود. مقادیر زیادی سوپ و نوشیدنی‌های گرم بنوشید. بهتر است از مصرف کافئین پرهیز کنید. از دستگاه مرطوب‌کننده هوادر هنگام خواب استفاده کنید (بخور گرم یا سرد را در اولویت قرار دهید) در هنگام خواب از دستگاه CPAP که هوا را مرطوب می‌کند استفاده کنید.از طب سوزنی و شیاتسو برای بهبود خون رسانی به بینی و عملکردهای عصبی بهره بگیرید.لباس گرم بپوشید و در محیط گرم بخوابید. فعالیت‌های فیزیکی و ورزش منظم و داشتن یک سبک زندگی سالم از اهمیت زیادی برخوردار است.

توصیه‌های دیگر

طب سوزنی و شیاتسو می‌تواند به خون رسانی بهتر به بینی و بهبود عملکردهای عصبی کمک کند لباس گرم بپوشید و محل خواب خود را گرم نگه دارید. به طور منظم ورزش کنید و یک سبک زندگی سالم داشته باشید. روش‌های درمانی مبتنی بر جراحی ایمپلنت) در روش‌های جراحی برای درمان خشکی بینی از ایمپلنت برای بیمارانی که شکاف شاخکهای آن‌ها بزرگ شده است استفاده می‌شود. این روش درمانی می‌تواند باعث بهبود تنفس شود اما بر اساس گزارش‌های بیماران، در درمان خشکی بینی چندان مؤثر نبوده است. این جراحی برای بازسازی ساختار هندسی قسمت داخلی بینی و مسیر عبور هوا به کار برده می‌شود (قسمت پایینی، میانی و بالایی مجرای تنفسی). این امر معمولا از طریق کاشت ایمپلنت قابل حصول است. در روش جراحی، پشت حفره عریض شده بینی، تنگ می‌شود یا قسمت برداشته شده شاخکها با پروتز، حجیم و پر می‌شود و یا به وسیله آنچه به آن نئوتوربینات یاشاخک بینی مصنوعی گفته می‌شود پر می‌شود. بافت شاخک بینی یک بافت منحصر به فرد بوده و قسمتی دیگری در بدن وجود ندارد که بتوان این نوع بافت را از آن قسمت برای پیوند برداشت. به هر حال امکان بازسازی برخی عملکردها با بازسازی برجستگی‌های طبیعی و متناسب بینی به وسیله‌ایمپلنت‌ها وجود دارد و بنابراین می‌توان ظرفیت‌های بینی برای اعمال فشار کافی، مسیر عبور هوا، گرما، رطوبت، فیلتر و احساس گردش جریان هوا را برای بیمار بازگرداند. با گرافتهای مختلف ایمپلنتی و قرار دادن مواد زیر مخاط در محل صحیح، جراح امید دارد که بتواند ساختار شاخک بینی را مشابه شاخکهای اصلی ساخته تا بتواند چهار کار انجام دهد: محدود کردن حجم جریان هوا، فقط به اندازهای که مخاطبینی بتواند آن را تحمل کند؛ در حالی که هوای کافی برای تنفس از این مسیر عبور می‌کند. این کار برای ساختن مقاومت مناسب در مسیر جریان عبور هوا انجام می‌شود.بازسازی مقادیر گرما و رطوبت در حد مخاط طبیعی بینی، زیرا پروتز ممکن است گرما رطوبت برگشتی از ریه‌ها را محدود کند.

الگوی جریان هوای مختل شده پس از جراحی را به حالت اولیه باز گرداند و مطمئن شود که مقدار زیادی از جریان هوابه مدخل میانی بینی هدایت می‌شود افزایش سطح مخاط بینی که با جریان هوا در تماس است و احساس وجود جریان هوا در بینی را افزایش می‌دهد، در میان همه موارد ذکر شده در بالا این کار باعث بهبود احساس تنفس بهتر هم می‌شود.

منبع: شماره 179 نشریه دنیای سلامت