علت‌های درد قفسه سینه چه هستند؟ درمان آن چیست؟

ناگهان دچار درد قفسه سینه می‌شوید و موجی از ترس شما را فرا می‌گیرد. به اندازه کافی در باره این درد شنیده‌اید تا آن را خطرناک بدانید.

قبل از اینکه دچار وحشت شوید، یک چیز را در نظر داشته باشید: در فیلم‌های تلویزیونی درد قفسه سینه همیشه نشانه حمله قلبی است، اما در زندگی واقعی آنقدر هم خطرناک نیست گرچه همیشه باید خطرناک‌ترین علت را برای درد قفسه سینه در نظر داشت، اما بیش از ۵۰ علت برای این درد وجود دارد که برخی از آن‌ها چیزی نیستند و اصلا درمانی لازم ندارند. به طور کلی، ضربه ناگهانی درد، درد خفیف طولانی، احساس سوزش، و احساس دردی که هنگام جابه جایی بالاتنه تغییر می‌کند معمولا جای ترس ندارد. در این موارد، پزشکان وجود بیماری قلبی یا موردی را که نیاز به درمان فوری دارد تشخیص می‌دهند.

چطور می‌توانید دردهای احتمالی مربوط به قلب را تشخیص دهید؟

فرض کنید که در حال قدم زدن یا ورزش کردن هستید و ناگهان فشار، گرفتگی، یا تنگی درست در پشت جناغ یا کمی به طرف چپ آن احساس می‌کنید که احتمالا به دست، پشت، گردن، یا آرواره کشیده می‌شود. فورا می‌نشینید و ناراحتی ظرف ۵ تا ۱۵ دقیقه فروکش می‌کند. آیا دچار حمله قلبی شده‌اید؟ بیشتر امکان دارد که گرفتار چیزی شده باشید که پزشکان آن را آنژین صدری می‌نامند. (ولی اگر شما این درد را پیدا کردید، آن را آنژین صدری ندانید و برای تشخیص واقعی به پزشک مراجعه کنید. در آنژین صدری چربی در درون رگ‌های اکلیلی قلبی رسوب و مجرای آن‌ها را تنگ کرده است و با کاهش جریان خون به ماهیچه قلب، نیاز اکسیژن آن برطرف نمی‌شود.

آنژین صدری اصولا در هنگام فعالیت یا لحظات هیجان روی می‌دهد که قلب کار بیشتر دارد و نیاز آن به خون غنی از اکسیژن بیشتر است. این درد پیامی از قلب برای اعلام احتیاج به اکسیژن است، درست مثل درد ماهیچه ساق پا وقتی دچار گرفتگی می‌شود.

عوامل دیگری مثل سیگار کشیدن، تنش روانی، و کمی فعالیت نیز تنگی رگ‌های اکلیلی را تشدید و امکان درد را بیشتر می‌کنند.

آنژین صدری یک حالت اورژانس نیست، اما یک زنگ خطر است. فرض کنید یکی از این رگ‌ها بسیار باریک شود یا لخته‌ای خون آن را کاملا ببندد. در این صورت بخشی از ماهیچه قلب می‌میرد.

روی دادن چنین حالتی حمله قلبی نام دارد و در بیشتر موارد قلب خود درد اخطار را به شما اطلاع می‌دهد. درد حاصل شبیه به آنژین صدری است، اما طولانی تر، شدیدتر، و اغلب همراه سرگیجه، تهوع، تنگی نفس، و عرق کردن است. اگر این علائم را دیدید، منتظر خوب شدن آن ننشینید. فورا به اورژانس پزشکی مراجعه کنید تا از تخریب بیشتر قلب جلوگیری کنند.

درد قلب همیشه به علت بیماری رگ‌های اکلیلی نیست. مثلا التهاب شایع بافت دور قلب که معمولا ویروسی است، درد شدیدی ایجاد می‌کند که با تنفس یا دراز کشیدن بدتر می‌شود. آسیب دیدگی رگ‌های قلب یا بیماری‌های دریچه‌ای قلب نیز درد قفسه سینه ایجاد می‌کنند. و همه اینها معمولا با آنژین صدری یا درد حمله قلبی تفاوت دارند.

دردهایی نیز در قفسه سینه روی می‌دهند که منشأ قلبی ندارند. بسیاری از آن‌ها عصبی هستند. حملات اضطراب و تنش روانی کششی در ماهیچه‌های سینه ایجاد می‌کنند یا باعث ضربان نامنظم قلب می‌شوند. بیماران مضطرب اغلب فشار خون هم دارند و تنفس سریع آن‌ها به ناراحتی در قفسه سینه و نیز گزگز و کرختی لب‌ها و دست و پا منجر می شود.

در بسیاری افراد، درد ناشی از علل نسبتا خوش خیم گوارشی، مثل نفخ، سوزش سر دل، فتق مری، یا برگشت اسید معده است. این نوع درد معمولا در قسمت پایین قفسه سینه است و انواعی از احساس سوزش تا درد مبهم دارد.

هر درد برنده‌ای که با دم تشدید شود می‌تواند به علت التهاب جنب (پوشش دور ریه ها) یا ناشی از سینه پهلو یا دیگر بیماری‌های ریوی باشد. احتمال دیگر آسیب‌های مختلف مثل کشیدگی ماهیچه‌ها یا غضروف‌های سینه یا ضرب دیدگی و شکستگی دنده است.

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

هر درد قفسه سینه را به پزشک اطلاع دهید.

اگر درد شدید است و به شانه‌ها، گردن، دست‌ها، یا آرواره منتشر می‌شود، یا همراه با سرگیجه، غش، عرق کردن، تهوع، یا تنگی نفس است، آن را یک مورد اورژانس بدانید.

درمان درد قفسه سینه

درد قفسه سینه همیشه به معنی مراجعه به اورژانس پزشکی نیست. گرچه اگر درد داشتید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. در اینجا راهنمایی‌هایی برای کنترل درد گفته می‌شود.

فورا بنشینید. اگر درد ناگهانی داشتید، راه نروید. آنژین صدری با چند دقیقه استراحت تسکین می‌یابد. اگر درد بدتر شد، نزد پزشک بروید.

نیتروگلیسرین استفاده کنید. استفاده از قرص زیرزبانی نیتروگلیسرین درد را آرام می‌کند. این دارو گشادکننده رگ

هاست، یعنی دیواره رگ‌ها را شل کرده و باعث عبور خون بیشتری از آن‌ها می‌شود. امروزه چسب‌های پوستی نیتروگلیسرین هم وجود دارد، اما بسیاری آن‌ها را بعد از مدتی استفاده بیتأثیر می‌یابند. قرص‌های طولانی اثر آن هم وجود دارد که روزی دو تا چهار قرص آن را با تجویز پزشک می‌توان خورد.

از پزشک دارو بخواهید. دیگر داروهای گشادکننده رگ‌ها برای آرام کردن آنژین صدری و دیگر دردهای قلب عبارتند از مسدود‌کننده‌های کانال کلسیم (مثل نایفدیپین) که تأمین اکسیژن قلب را زیاد می‌کند و داروهای مسدودکننده گیرنده‌های بتا(مثل آتنولول و پروپرانولول) که با کاهش بار قلب نیاز آن را به اکسیژن کم می‌کنند.

آسپیرین بخورید. آسپیرین مسکن بسیار خوبی برای دردهای ناشی از آسیب دیدگی و نیز التهاب دور قلب است. همچنین در افراد مبتلا به آنژین صدری، خوردن روزانه یک قرص آسپیرین بچه یا نصف قرص آسپیرین بزرگسالان(با تجویز پزشک)خطر حمله قلبی را کاهش می‌دهد. و اگر فردی دچار حمله قلبی شد، خوردن یک قرص آن تا رسیدن به بیمارستان از لخته شدن بیشتر خون جلوگیری می‌کند.

مواظب معده خود باشید. برای تسکین سوزش سر دل یک قرص یا یک قاشق شربت ضد اسید، کمی آب، و یک بیسکویت بخورید. از خوردن غذاهایی که دستگاه گوارش شما را ناراحت می‌کنند اجتناب کنید.

آروغی بزنید. یک جرعه بزرگ آب معدنی بخورید و دهانتان را باز بگذارید تا آروغ بزنید. ممکن است بیادبانه به حساب آید، ولی درد ناشی از گاز معده یا غذای پرحجم را کاهش می‌دهد.

بالش خود را بلندتر کنید. بعضی دردهای قفسه سینه، مثل درد التهاب دور قلب، با دراز کشیدن تشدید می‌شوند. گذاشتن چند بالش یا بالا آوردن زیرسری درد را کمتر می‌کند.

خود را محدود نکنید. راحت باشید. مسافرت کنید. در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنید. تنش روانی و اضطراب ایجاد درد قفسه سینه می‌کند که خود درد نیز تنش و اضطراب را بیشتر می‌کند.

کارهایی را که باعث درد می‌شود کنار بگذارید. گرچه ورزش برای سلامتی بسیار مهم است، فعالیت‌هایی مثل دویدن یا برف پارو کردن ممکن است باعث آنژین صدری شوند. ورزش‌های سبک‌تری مثل پیاده روی یا شنا انجام دهید.

سیگار نکشید. سیگار کشیدن رگ‌های خونی را منقبض کرده و کار قلب را بیشتر می‌کند. کسانی که سیگار را ترک می‌کنند ظرف چند هفته کاهش دردهای قفسه سینه را احساس می‌کنند.

الکل ننوشید. مصرف زیاد الکل باعث بسیاری ناراحتی‌های قلبی، از جمله درد قفسه سینه، می‌شود.

کمتر قهوه بخورید. مصرف قهوه، کوکاکولا، و دیگر نوشابه‌های کافئین دار را کم کنید.