لینوکس در سیاره سرخ: بالگرد همراه مریخ‌نورد «پشتکار» مبتنی بر یک نرم‌افزار کاملا منبع‌باز است

فکر کنم تا کنون دیگر همه مردم دنیا بدانند که ناسا روز پنج‌شنبه یک مریخ‌نورد جدید را روی سیاره سرخ فرود آورد و اولین تصاویر را هم به زمین ارسال کرده است.

بیش از ۲ میلیون نفر در سراسر دنیا شاهد فرود کاوشگر Perseverance یا «پشتکار» روی سطح مریخ در کانال یوتیوب ناسا بودند. ربات کوچکی که میلیون‌ها و میلیون‌ها مایل فضاپیمایی کرد تا بتواند مسافر مریخ باشد.

یک هلیکوپتر بی‌نظیر همراه مریخ‌نورد در این سفرش بود. این هلیکوپتر  Ingenuity Mars نام دارد و فقط ۴ پوند (۱.۸ کیلوگرم) وزن دارد و یک نوآوری و نبوغ در فضاپیمایی و پروازهای طولانی و بلندمدت محسوب می‌شود.

همان طور که قبلا نوشتم، این نخستین بار است که ما به کمک Ingenuity جسمی را بر فراز سیاره‌ای غیر از زمین به پرواز درمی‌آوریم. پرواز در شرایط جو بسیار رقیق مریخ، در نوع خود یک شاهکار است.

مریخ در سلطه لینوکس

Ingenuity Mars اولین بالگردی است که به فضا رفته است و جالب‌تر اینکه مبتنی بر سیستم‌عامل لینوکس است. بله؛ یعنی اکنون نسخه‌ای از لینوکس روی سطح سیاره سرخ در حال اجرا است و یک نقشه راه بزرگ برای ماموریت‌های بعدی مریخ‌نوردی می‌شود.

«تیم کنهام»؛ مهندس ارشد آزمایشگاه NASA Jet Propulsion Laboratory یا JPL می‌گوید: «ما اولین بار است که با مفهوم و کارکرد لینوکس در یک پرواز به مریخ روبرو هستیم.» او می‌گوید چهارچوب نرم‌افزاری (فریم‌ورک) که برای این هلیکوپتر استفاده کردند همان فریم‌ورکی است که پیش‌تر در آزمایشگاه JPL برای کیوب‌ست‌ها (cubesats) و instruments استفاده کردیم.

چندین سال پیش این فریم‌ورک به صورت منبع آزاد تهیه شده است و به آن «F» گفته می‌شود. این فریم‌ورک کاملا منبع باز است و هر فردی می‌تواند از  همان کدهای منبع برنامه JPL و لینوکس استفاده کند.

کنهام می‌گوید: «این یک نوع پیروزی منبع باز است. زیرا ما در حال پرواز با یک سیستم‌عامل منبع باز و یک فریم‌ورک کاملا آزاد و در چارچوب نرم‌افزارهای اوپن‌سورس هستیم. با این نرم‌افزار داریم قطعات تجاری را به آسمان و فضا می‌بریم و هر فردی می‌تواند آن را در اختیار داشته باشد.»

حالا می‌توان گفت سیستم‌عامل لینوکس برخلاف ویندوز که سلطان زمین است، مریخ را به تصرف خود درآورده است!