تورب چیست و چه کاربردی دارد؟
تورب ذغال سنگ نیست. ممکن است مرحلهای از مراحل تشکیل ذغال سنگ باشد. ذغال سنگ از بقایای درختان و گیاهان قدیمی که صدها میلیون سال پیش در جنگلهای باتلاقی در آب و هوای گرم و مرطوب ریشه میکردند تشکیل میشود. این درختان و گیاهان داخل مرداب افتاده، باکتریها قسمتهایی از چوب را تغییر داده و تولید گاز میکردند. این گازها فرار بوده و ترکیبی سیاه که اکثرا کربن بوده بجای میگذاشتند، با وجود گل و شن از بالا بیشتر مایع خارج و آب آن گرفته شده و تودهای خمیری بجای گذاشتند که بتدریج سخت شده و به ذغال سنگ تبدیل شدهاند.
این مرحله، از شروع تا پایان هزاران سال به طول میانجامد ولی حقیقت میتوان دید که اولین مرحله تشکیل ذغال سنگ امروزه ادامه دارد. در باتلاق بزرگ دیسمال در «ویرجینیا » و کارولینای شمالی و نیز در هزاران باتلاق در ایالتهای شمالی آمریکا و کانادا، تورب در حال تشکیل است. در این باتلاقها گیاهان معمولا در یک مرحله فاسد شده و مقدار زیادی کربن بجای میگذارند، این عمل سالها ادامه یافته و تودهای قهوهای و درهم از شاخهها، ترکهها و برگها تولید میشود که بعنوان تورب شناخته میشود. هنگامی که آب چنین باتلاقی زه کشی شود، تورب را میتوان بشکل قالبهایی، بریده و خشک نمود، سپس بعنوان سوخت سوزاند.
عمل خشک کردن مهم میباشد زیرا ۷۵% تورب ممکن است آب باشد. در ایرلند جائیکه تورب فراوان و شکلهای خالصتر ذغال سنگ گران است، بیش از نیمی از مزارع از نظر سوخت کاملا وابسته به تورب هستند.
سایر آشکال زغال سنگ، انواع پیشرفته تورب میباشند. اگر تورب در جائیکه تشکیل میشود باقی بماند، بتدریج بصورت لیگنیت یا ذغال سنگ قهوهای در میآید که محکمتر از ذغال سنگ بوده ولی زمانیکه با کشتی به فواصل دور حمل میشوند برای خرد شدن باندازه کافی نرم میباشند.
شکل دیگر ذغال سنگ نوع قیری با ذغال سنگ نرم است. این نوع بوسیله تغییر شیمیایی و فشار در زمین در مدت بیش از هزاران سال تشکیل میشود، که مهمترین عضو خانواده ذغال سنگ است. به آسانی سوخته و فراوان است.
اگر ذغال سنگ قبری در زمین باقی مانده و در معرض فشار کافی قرار گیرد، به مرور به ذغال سنگ سخت یا آنتراسیت «ذغال سنگ خشک» تبدیل میشود که با مقدار ناچیزی دود و با زمان بیشتری نسبت به نوع قیری میسوزد.