خونرسانی قلب چگونه تامین می‌شود؟ شریان‌های کرونر راست و چپ

قلب خون مورد نیاز خود را از شریان‌های کرونر راست و چپ دریافت می‌کند، که در حقیقت اولین شاخه‌های شریان آئورت هستند و در محل برجستگی ابتدایی آئورت (سینوس والسالوا) از آن جدا می‌شوند.

۱) شریان کرونر چپ (LMCA ): شریان کوتاهی است که از سینوس والسالوای چپ منشأ می‌گیرد قسمت اعظم قلب را خونرسانی می‌کند و خودش دو شاخه دارد:

LAD: این شریان روی سطح قلب و در شکاف بین بطنی قدامی به طرف نوک قلب می‌رود و به قسمت قدامی و قدامی جانبی بطن چپ (شریان‌های دیاگونال) + دو سوم قدامی دیواره بین بطنی شاخه سپتال) خون می‌دهد.

LCX شریان سیرکومفلکس چپ در شکاف بین دهلیز و بطن چپ به خلف می‌رود و به قسمت جانبی بطن چپ (شاخه مارژینال) و دهلیز چپ خون می‌دهد.

۲) شریان کرونر راست (RCA): از والسالوای راست به سمت شکاف دهلیزی بطنی راست می‌رود و به قسمت یک سوم خلفی سپتوم و قسمت اعظم خلف قلب و قسمت تحتانی و آپکس قلب خون می‌رساند. شریان RCA به سمت پایین می‌رود، به محلی می‌رسد که شکاف‌های دهلیزی بطنی راست و چپ و شکاف بین بطنی تحتانی با هم تلاقی می‌کنند. به این نقطه تلاقی Crux قلب گویند در Crux شریان RCA دو شاخه می‌شود:

PDCA (شریان کرونری خلفی نزولی ): به دیواره تحتانی بطن چپ و یک سوم تحتانی دیواره بین بطنی خون می‌دهد.

PLV (شریان بطنی خلفی چپ): به قسمت خلفی بطن چپ خون می‌دهد.

پس قسمت پوستریور و اینفریور قلب عمدتا از RCA، قسمت آنتریور از LADA و قسمت high lateral چپ از LCX خون می‌گیرد.

در حدود ۸۵٪ افراد جریان خون قلب به صورت فوق می‌باشد، یعنی قسمت اعظم خون پوستریور و اینفریور قلبشان از RCA می‌باشد. به این‌ها Right dominant می‌گویند.

– در ۱۰% موارد، RCA در Crux تمام می‌شود و LCX در خلف قلب به سمت پایین آمده، خون قسمت اینفریور قلب را تأمین می‌کند. به این افراد left dominant می‌گویند.

– در ۵% موارد، PDA از RCA و PLV از LCX جدا می‌شود، که به آن‌ها codominant می‌گویند.

شریان کرونری چپ عمدتا به عضلات قلب خونرسانی می‌کند (عمدتا LV) ولی شریان کرونری راست در سیستم هدایتی قلب نقش موثر دارد. بنابراین بروز آریتمی در زمینه‌ی درگیری LAD نشانه نکروز وسیع است.

کسانی که MI پوستریور کرده‌اند، در ۸۵٪ موارد، MI اینفریور همزمان هم دارند، ولی کسانی که MI اینفریور کرده‌اند، الزامأ MI پوستریور ندارند، چون ممکن است قسمت انتهایی PDA مسدود شده باشد، بنابراین در بیشتر افراد MI پوستریور همراه با MI اینفریور است. در ۱۵% افراد که Left dominant هستند، MI پوستریور بدون MI اینفریور رخ می‌دهد.

در ۶۰٪ موارد SA node از RCA و ۴۰% موارد از LCX خون می‌گیرد. ۹۰٪ موارد AV node از RCA و ۱۰٪ موارد از LCX خون می‌گیرد. بنابراین در انسداد RCA، احتمال بروز آریتمی و برادیکاردی شایعتر از انسداد سایر عروق قلبی است.