پرولاکتینوما چیست و شیوه تشخیص و درمان آن کدام است؟
اپیدمیولوژی:
پرولاکتینوما در زنان و بین سنین ۲۵ تا ۳۵ سال شایعتر است.
علائم بالینی:
تظاهرات بالینی پرولاکتینوما براساس سن و جنس بیمار متفاوت است. به طور تیپیک، بیمار مبتلا به پرولاکتینوما، یک زن جوان است که با اختلالات قاعدگی، گالاکتوره و ناباروری مراجعه میکند. مردان با کاهش لیبیدو و اختلال نعوظی ناشی از هیپوگنادیسم مراجعه میکنند. گالاکتوره و ژنیکوماستی در مردان نادر است. البته در اغلب موارد، تومور وقتی تشخیص داده میشود که علایم فشاری آن شامل سردرد، | اختلالات نورولوژیک و تغییرات بینایی بروز کردهاند.
با توجه به تظاهر زودهنگام اختلالات قاعدگی، میکروپرولاکتینوماها در زنان شایع ترند. ماکروپرولاکتینوما در مردان و زنان یائسه شیوع بیشتری دارد.
تشخیص:
سطح پرولاکتین بالاتر از ng/ ml ۲۵۰ معمولا مطرحکننده پرولاکتینوما است. در اندازهگیری سطح پرولاکتین دو نوع مخدوشکننده ممکن است وجود داشته باشند.
1- ماکروپرولاکتین: در بیمار مبتلا به هیپرپرولاکتینمی خفیف که فاقد علایم مورد انتظار (گالاکتوره، اختلال قاعدگی، ناباروری است، باید به وجود ماکروپرولاکتین شک کرد. ماکروپرولاکتین، شکل پلیمری پرولاکتین است که از لحاظ بیولوژیک، غیرفعال میباشد. ماکروپرولاکتینها عامل ۱۰ تا ۲۰٪ از هیپرپرولاکتینوماها میباشند.
۲- اثر Hook: وقتی بیمار توده بسیار بزرگ هیپوفیز دارد اما س طح پرولاکتین افزایش مختصری یافته است باید اثر Hook را در نظر گرفت. وقتی سطح پرولاکتین خون بسیار بالا باشد، آنتی بادیهای تست آزمایشگاهی را اشباع کرده و در سنجش استاندارد، سطح پرولاکتین به طور کاذب پایینتر نشان داده میشود. با تکرار آزمایش با استفاده از یک نمونه رقیق شده سرم به نسبت 1 به ۱۰۰ میتوان اثر Hook را از بین برد.