کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی چه علائمی دارد و شیوه تشخیص و درمان آن چیست؟
علایم و نشانه‌های کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی
علایم
خستگی، ضعف – پوست خشک- احساس سرما- ریزش مو – اختلال در تمرکز – ضعف حافظه – یبوست – افزایش وزن با وجود کاهش اشتها – تنگی نفس – خشونت صدا – منوراژی (سپس الیگومنوره یا آمنوره) – پارستزی – اختلال شنوایی
نشانه‌ها
پوست زبر و خشک – اندام‌های محیطی سرد- صورت، دست و پای پف کرده ( میکسدم) – آلوپسی منتشر- برادیکاردی- ادم محیطی- تأخیر در شل شدن رفلکس‌های تاندونی- سندرم تونل کارپال – افیوژن در کاویته‌های سروزی
یافته‌های آزمایشگاهی در کم کاری تیروئید:
در صورت شک به هیپوتیروئیدی در ابتدا، TSH مورد سنجش قرار می‌گیرد، اگر TSH افزایش یافته باشد، اقدام بعدی سنجش Free T4 است که اگر Free T4 پایین باشد، تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه خواهد بود.
اندازه‌گیری T3 در هیپوتیروئیدی اندیکاسیون ندارد زیرا در ۲۵٪ موارد طبیعی است.
نکته: هنگامی که وجود هیپوتیروئیدی بالینی یا Subclinical ثابت شد، اقدام بعدی سنجش آنتی بادی ضد TPO است.
سایر یافته‌های آزمایشگاهی هیپوتیروئیدی عبارتند از: افزایش کراتین فسفوکیناز (CPK)، کلسترول، تری گلیسرید و آنمی نروموسیتیک یا ماکروسیتیک
درمان کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی بالینی:
در افراد بالغی که کمتر از ۶۰ سال سن دارند و شواهدی از بیماری قلبی نیز ندارند، درمان با لووتیروکسین با دوز ۵۰ تا ۱۰۰ میکروگرم در روز آغاز می‌شود و براساس سطح TSH تنظیم می‌شود.
میزان تیروکسین مورد نیاز در افراد مسن، ممکن است ۲۰٪ کمتر از جوانان باشد. در افراد مسن به ویژه مبتلایان به بیماری عروق کرونر، دوز شروع لووتیروکسین 12.5 تا ۲۵ میکروگرم در روز است که هر ۲ تا ۳ ماه همین مقدار به آن افزوده می‌شود تا TSH به سطح طبیعی برسد.
دوز لووتیروکسین در حاملگی باید ۴۵٪ افزایش داده شود؛ با هدف رسیدن TSH کمتراز mIU 2.5 یا در نیمه پایینی محدوده نرمال در هر تریمستر. به زنان حامله باید تأکید کرد که بین مصرف لووتیروکسین و مصرف ویتامین و آهن فاصله بگذارند.
در مبتلایان به هیپوتیروئیدی درمان نشده، جراحی اورژانس معمولا بی‌خطر است؛ اگرچه جراحی‌های الکتیو باید تا زمان بهبودی (یوتیروئید شدن) به تعویق بیفتد.
هدف از درمان، طبیعی شدن TSH و رساندن سطح TSH به نیمه تحتانی محدوده طبیعی می‌باشد.
پاسخ TSH تدریجی است و باید سطح آن ۲ ماه بعد از شروع درمان با بعد از هر بار تغییر در دوز لووتیروکسین، اندازه‌گیری شود.
اثرات بالینی جایگزینی لووتیروکسین، آهسته ظاهر می‌شود و ممکن است علائم بیمار تا ۶-۳ ماه بعد از طبیعی شدن TSH کاملا برطرف نگردند.
زمانی که درمان جایگزینی کامل شد و سطح Stable ، TSH گردید، پیگیری سالیانه با اندازه‌گیری TSH انجام می‌گیرد.
به علت نیمه عمر طولانی T4(۷ روز)، بیمارانی که یک دوز را فراموش نموده‌اند، می‌توانند ۲ دوز قرص فراموش شده را یکجا مصرف نمایند.
