آزمایش پاپ اسمیر چیست و چگونه انجام می‌شود؟ چه نقشی در تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم دارد؟
نام آزمایش:
PAP Smear
نام‌های دیگر آزمایش با نام‌های اختصاری:
Liquid Base، Thin Prep، Pap Test
چرا و چه موقع درخواست می‌شود؟
برای غربالگری سرطان سرویکس و بررسی وجود آلودگی و عفونت‌های رحم و واژن در بانوان بیشتر از ۲۱ سال حداقل هر ۳ تا ۵ سال یک بار این آزمایش درخواست می‌شود.
نمونه مورد نیاز: سلول‌های ناحیه سرویکس که توسط برس مخصوص و یا ابزار‌های دیگر برداشته می‌شوند.
آمادگی قبل از انجام آزمایش: بهتر است ۲۴ ساعت قبل از انجام آزمایش از کرم‌ها و با شوینده‌های واژینال استفاده نشود و ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از انجام آزمایش از رابطه جنسی خودداری شود.
این آزمایش به طور معمول یک هفته بعد از اتمام خونریزی ماهیانه انجام می‌گیرد.
این آزمایش جهت تشخیص سلول‌های غیر طبیعی (یا سلول‌هایی که قابلیت تغییر شکل دارند) ناحیه واژن یا سرویکس رحم انجام می‌شود. به وسیله این آزمایش می‌توان عفونت‌هایی که عامل باکتریایی، قارچی یا ویروسی دارند را شناسایی نمود.
زمانی که این آزمایش به صورت برنامه‌ریزی شده انجام شود قابلیت تشخیص پیش از موعد سرطان را دارد و می‌توان سلول‌هایی را که در معرض تغییر شکل هستند در زمان مناسب درمان نمود. در این آزمایش حتی تغییر شکل ناشی از التهاب سلول‌ها را می‌توان مشاهده نمود و درمان‌های حمایتی را انجام داد.
در صورتی که آزمایش پاپ اسمیر نتایج غیر طبیعی به همراه داشته باشد پزشک جهت بررسی‌های بیشتر آزمایش‌های دیگری را نیز در خواست خواهد کرد. یکی از عواملی که باعث افزایش سرطان ناحیه سرویکس می‌شود ویروس پایلومای انسانی (HPV می‌باشد.
این ویروس از طریق جنسی انتقال پیدا می‌کند و نسبتا شایع است. غربالگری باید از ۲۱ سالگی شروع شود. زنان بین ۲۰ تا ۳۰ سال هر ۳ تا ۵ سال یک بار باید آزمایش PAP Smear را انجام دهند.
زنان بین ۳۰ تا ۶۵ سال باید هره سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر و HPV را با هم انجام دهند. در زنان بالای ۶۵ سال در صورت عدم وجود سابقه خانوادگی و داشتن حداقل ۳ آزمایش پاپ اسمیر طبیعی و دو آزمایش HPV طبیعی نیاز است.
هر ۱۰ سال یک بار این آزمایش انجام شود. برگه نتیجه آزمایش پاپ اسمیر حاوی اطلاعات متنوعی است که توسط پزشک تفسیر خواهد شد.
امروزه آزمایش پاپ اسمیر به دو روش سنتی (Coventional) و جدید (Liquid Base) است.
Coventional: در این روش نمونه به وسیله ابزاری چوبی (اسپاچولا، Spatula) یا سواب پنبه‌ای و یا برس برداشته می‌شود و روی لام کشیده می‌شود و لام برای بررسی‌های لازم به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می‌شود. در این روش به همراه سلول‌های مورد نیاز برای بررسی، ترشحات و مو کوس ناحیه واژینال و سرویکال و سایر عوامل مداخله‌گر آزمایش نیز روی لام کشیده می‌شوند که باعث کاهش کیفیت نمونه می‌شوند.
Liquid Base: این روش به مراتب جدیدتر از روش قبلی می‌باشد. در این روش نمونه به وسیله برسی مخصوص برداشته می‌شود، سپس برس را داخل مایع مخصوصی می‌اندازند و مایع را جهت بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی می‌فرستند. در آزمایشگاه سلول‌های موجود در مایع را بعد از انجام فرایند‌های مختلف روی لام می‌برند.
در این روش لایه‌ای مناسب از سلول‌های بدون عوامل مداخله‌گر روی لام کشیده می‌شوند که باعث می‌شود نتایج آزمایش دقیق‌تر و صحیح‌تر گزارش شود. *
عدم مشاهده سلول‌های تغییر شکل یافته نشاندهنده طبیعی بودن آن است.