آزمایش ANA چیست و دلیل درخواست و تفسیر آن کدام است؟
نام آزمایش:
Anti Nuclear Antibody
نام‌های دیگر آزمایش با نام‌های اختصاری:
Fluorescent ANA، IFANA، FANA، ANA
چرا و چه موقع درخواست می‌شود؟
جهت غربالگری بیماری‌های خود ایمنی نظیر لوپوس سیستمیک (SLE) یا زمانی که پزشک علائمی از بیماری خود ایمن را مشاهده می‌کند درخواست می‌شود.
نمونه مورد نیاز: نمونه خون وریدی
آمادگی قبل از انجام آزمایش: آمادگی خاصی احتیاج ندارد.
ANA گروهی از آنتی بادی‌ها هستند که توسط سیستم ایمنی بدن انسان بر علیه هسته سلول‌ها با محتویات هسته سلول‌ها ساخته می‌شوند. در حالت طبیعی بدن انسان آنتی بادی‌هایی را بر علیه عوامل خارجی که سیستم عملکرد بدن را مختل می‌کنند می‌سازد ولی بعضی مواقع سیستم ایمنی بدن انسان نمی‌تواند عوامل خودی را از غیر خودی تشخیص دهد.
زمانی که بدن انسان بر علیه عوامل خودی آنتی بادی می‌سازد و شروع به نابود کردن خود می‌نماید فرد دچار بیماری خود ایمنی می‌گردد. از علائم این بیماری‌ها می‌توان التهاب بافت‌ها با اندام مختلف، درد مفاصل یا ماهیچه‌ها و خستگی را نام برد. ANA در انواعی از بیماری‌های خود ایمنی بالا می‌رود که SLE یکی از آن‌ها است. این آزمایش معمولا با آزمایش‌هایی نظیر CRP و ESR درخواست می‌گردد.
روش‌های مختلفی برای انجام آزمایش ANA وجود دارد. روش فلورسانس که به FANA معروف است و روش الایزا.
در روش فلورسانس الگو‌های مختلفی مشاهده می‌گردد که هر کدام نشان دهنده عارضه خاصی می‌باشند.
الگوی Diffuse) Homogenous): عارضه‌های مربوط به بافت پیوندی و بیماری SLE
الگوی Speckled: بیماری SLE، سندرم Sjogren، اسکلرودرم، روماتوئید آرتر تیس، عارضه‌های مربوط به بافت پیوندی و پلی میلوسیز.
الگوی Nueleolar: اسکلرودرم و پلی میلوسیز
الگوی Peripheral) Centromere): اسکلرودرمی و CREST ممکن است در نمونه خون افراد مسن بدون اینکه مبتلا به بیماری خود ایمنی باشند مقدار کمی ANA گزارش شود. ۹۵ درصد افراد مبتلا به SLE دارای ANA مثبت هستند. اگر علائمی از بیماری خود ایمنی وجود داشته باشد و آزمایش ANA منفی گزارش شود نیاز است که در آینده این آزمایش مجدد تکرار شود. FANA با روش IFA نسبت به ANA با روش الایزا از ارجحیت برخوردار است و روشی مرجع می‌باشد.