انعقاد خون چیست؟

ما نباید باعث از دست رفتن قطره‌ای از خون خود شویم. اگر چه یک فرد سالم می‌تواند تا حدود از خون خود را از دست داده و زنده بماند، ولی کاهش مداوم و از دست رفتن آن در زمانی که بیمار هستیم، می‌تواند خطرناک باشد.

توانایی بدن انسان در انعقاد خون، ما را در برابر این خطر محافظت کرده است. البته اگر انعقاد در داخل سیستم گردش خون صورت گیرد نیز می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین خون در تماس با دیواره‌های صاف مویرگ‌ها منعقد نمی‌گردد. در حقیقت اگر خون را در درون یک مویرگ شیشه‌ای لیز بریزیم و چنانچه یک میله شیشه‌ای را در درون خون فرو برید، خون منعقد نمی‌شود! ولی اگر از میله چوبی استفاده کنید، عمل انعقاد شروع می‌شود.

بنابراین به نظر می‌رسد که سطح خشن و یا جراحت رگ‌های خونی سبب شروع مراحل مختلف انعقاد می‌گردد. اولین کاری که صورت می‌گیرد: پیدایش رشته‌های بسیار ظریفی از فیبرین است. این رشته‌ها در محل جراحت به هر سو می‌روند و تشکیل نوعی شبکه توری را می‌دهند این شبکه‌مانند تار عنکبوت که مگس‌ها را به دام می‌اندازد، سلول‌های خونی را گرفتار خویش می‌سازد. جریان خون در این محل متوقف و مبدل به مردابی از سلول‌های خونی می‌شود.

تارهای فیبرین بسیار محکم و انعطاف‌پذیرند و سلول‌های خونی را در کنار هم نگه می‌دارند. خون منعقد شده مانند یک پنبه جاذب عمل کرده و از هدر رفتن خون جلوگیری می‌کند. میزان انعقاد خون در افراد مختلف متفاوت است. در برخی از افراد انعقاد خون به کندی صورت گرفته و یا اصلاً روی نمی‌دهد. این وضعیت: بیماری هموفیلی نامیده می‌شود. که به دلیل نحوه انتقال آن، بیماری جدی و مهمی قلمداد می‌شود. هموفیلی تنها در مردان دیده شده و اصولاً بطور مستقیم از پدر به فرزند منتقل نمی‌شود. این بیمار از پدر به دخترش منتقل می‌شود که سالم باقی مانده ولی چنانچه این خانم صاحب پسر شود، این فرزند وارث بیماری خواهد بود. بنابراین نوهٔ پدربزرگ بیمار، بیماری را دریافت می‌کند.

شاید یکی از مهم‌ترین نمونه‌های تاریخی این بیماری در مورد ملکه ویکتوریا پادشاه انگلستان باشد. هم ملکه و هم همسرش، هموفیلی را از اجداد خویش به ارث برده بودند، در نتیجه 6 نفر از برجسته‌ترین نواده‌های آنان مبتلا به این بیماری بودند، 2 نفر از اینان: ولیعهد اسپانیا و پسر آخرین سزار روس بودند.