بو چیست و چگونه حس می‌شود؟
بو چیست؟
بوی معطر را همه دوست دارند. عطر گل‌ها یا بوی مطبوع کیک، ولی بوی نامطبوع می‌تواند به همین نسبت ناخوشایند باشد. نکته جالب آن که میزان بود در هر دو حالت بسیار ناچیز است. آیا می‌دانستید که انسان قادر است بویی را تشخیص دهد که فقط مقدار اندکی از آن در حجم معینی از هوا وجود داشته باشد؟! و این یک حقیقت است که حس بویایی انسان از حس شامه سگ بسیار کمتر است!
حال ببینیم چه چیز بوی را به وجود می‌آورد: هنگامی که یک ماده شیمیایی با انتهای اعصاب بخصوص برخورد می‌کنند، بوی آن را احساس می‌کنیم.
این ماده باید به شکل گاز باشد، در غیر این صورت در هوا حرکت نخواهدکرد و بدین سبب بوی مواد را از دور احساس می‌کنیم.
سلول‌های بویایی، در میان موهایی قرار گرفته‌اند که درون غشاء مخاطی بینی رشد کرده‌اند، این موهای حساس، فضای کوچکی را در قسمت فوقانی بینی پوشانده‌اند. آن‌ها بطور منظم و مرتب در کنار هم قرار گرفته‌اند، بطوریکه هنگام نفس کشیدن، هوا از درون آن‌ها عبور می‌کند. ولی چنانچه تعمداً بخواهیم چیزی نظیر گل را ببوئیم، باید آن را استشمام نموده و این حرکت، هوا را مستقیماً به درون فضای حساس می‌کشاند.
برای تولید بو در جسم: باید به شکل بخار درآمده تا بتواند حرکت نماید و یا به وسیله ماده‌ای که در حال حرکت است، به سمت ما بیاید. زمانی که به قسمت مخصوص بویایی در بینی رسید، سبب ایجاد جریان عصبی شده که به مغز هدایت می‌شود و در آنجا حس بوئیدن درک و تفسیر می‌شود.
بوهای قابل تشخیص برای ما عبارتند از:
- بوی گل‌ها «گل رز، بنفشه و …»
- بوی معطر و تند «لیمو ترش، سیب و …»
- بوی سوختگی «فهوه و …»
- بوی مواد فسادناپذیر «تخم‌مرغ و پنیر فاسد»
- بوهای فرار «الکل، بنزین»
اما اغلب، بوئیدن را با چشیدن اشتباه می‌کنیم! زیرا که ذرات گازی شکل بسیاری از مواد غذایی که می‌خوریم، به موهای حساس بویایی می‌رسند. برای مثال اگر نتوانید بوی قهوه‌ای راکه می‌آشامید، استشمام کنید، طعم آشنایی برای شما نخواهد داشت. بدین سبب غذاهایی که سرد می‌شوند، گویی مزه خود را از دست داده‌اند. حس بویایی شما هنگامی که غذا سرد است کار نمی‌کند و در نتیجه این موضوع روی طعم اثر می‌گذارد.