دریاچههای پنچگانه چیست؟

دریاچههای پنجگانهٔ شمال آمریکا (که به «دریاچههای بزرگ» نیز معروف هستند) بزرگترین منطقهٔ پر از آب شیرین را در جهان تشکیل میدهند.
در میان این دریاچههای پنجگانه، یکیشان (که به نام «دریاچهٔ سوپریور» شهرت دارد) از هر دریاچه آب شیرین دیگر در دنیا بزرگتر است.
تنها دریاچهٔ آب شور جهان که از این دریاچه بزرگتر است، همان دریاچه مشهور مازندران است.
حوضهٔ دریاچههای بزرگ احتمالاً به وسیلهٔ لایههای یخ در عصر یخبندان به شکل گودال در آمده است.
با سرازیر شدن لایههای یخ از شمال به جنوب، سنگینی و فشار زیاد آن در حین حرکت باعث شد که این درهها گودتر و عمیقتر شوند.
آنگاه وقتی یخها ذوب شدند، بسترهای پهناوری از ماسه و شن و سنگ بر جای گذاشتند که کناره یا مرز یخبندان نیز بوده است.
بسترهای مورد بحث، دریاچهها یا گذرگاههای خروجی درههای مزبور را مسدود کردند.
در همان حال، یخها سبکتر شدند و بیشتر ذوب گشتند و زمین به تدریج از قسمت جنوب غربی بالا آمد.
هنگامیکه یخها سبک تر شدند و بیشتر ذوب گشتند و زمین به تدریج از قسمت جنوبی بالا آمد.
همین حادثه باعث گردید زمین در آن منطقه شیبدار شود به طوری که آب از جنوب غربی به سوی شمال شرقی جاری میشد.
هنگامیکه لایههای یخ از این منطقهها عقبنشینی کرده بود، آب تمام دریاچهها از این شیب به رودخانهٔ سنت لارنس و اقیانوس اطلس سرازیر میشد.
حالا ممکن است این سئوال را مطرح کنید که چرا آب دریاچههای پنجگانهٔ مورد بحث «شیرین» است و «شور» نیست؟
چند تا از رودخانههای منطقه به این دریاچهها میریزند ولی بیشتر رودخانههای ناحیه از حوضهٔ دریاچههای بزرگ سرچشمه میگیرند و از آنجا دور میشوند.
سرچشمهٔ اصلی تأمین آب دریاچهها آبی است که از زمین به آن میریزد و سراسر سطح مجاور زمین را در منطقهٔ مزبور پوشانده است.
بستر دریاچهها مانند حوضههایی که از سطح این آب زمینی پایینتر قرار گرفته باشد.
به همین علت است که دریاچهها در نتیجهٔ آبی که به طور طبیعی از زمین میتراود و آبی که از چشمههای بیشمار به آن میریزد، دائماً لبریز از آب هستند.
به این ترتیب، دریاچههای بزرگ عملاً مانند حوضچههای بزرگ زهکشی یا آبگیرهای طبیعی هستند و به این طریق، آب مورد نیازشان همیشه تأمین میشود.
حوضهٔ دریاچههای بزرگ و شبکهٔ کانالهای آنها بر روی همدیگر صد و پنچاه کیلومتر مربع وسعت دارند.