ریه ها چگونه کار می‌کنند؟

انسان بوسیله کشیدن هوا به دورن ریه ها «دم» و خروج مجدد آن «بازدم» تنفس می‌کند. در مدت تنفس، هوای تازه در تماس با سلول‌های ریه که در میان رگهای خونی هستند، قرار می‌گیرد. در داخل ریه، گازها میان خون و هوا مبادله می‌شود. ریه ها اندامهای بزرگ و نرمی هستند که طرفین محفظه سینه را پر کرده‌اند. از بافت ریه از جهانی مانند اسفنج است. فضاها با حبابچه های ریوی، محل دریافت هوا می‌باشند گازهای مناسب گرفته شده و گازهای زائد به خارج رانده می‌شوند. حبابچه های ریوی بوسیله دیواره‌های بسیار نازک که پر از مویرگهای خونی هستند، از هم جداشده‌اند. حد فاصل میان خون و هوا، تنها چند سلول است. بنابراین گازها براحتی از این دیواره‌های نازک، عبور می‌کنند.

ریه ها قابل ارتجاع بوده و قفسه سینه را پر کرده‌اند. در زمان دم، قفسه سینه بزرگ شده و ریه ها نیز همراه با آن منبسط می گردند. سپس هوا از طریق بینی، حلق، حنجره، نای و برنش ها (دو لوله کوچک که بطرف پائین امتداد می یابند) وارد حبابچه های ریوی می‌شود. در عمل بازدم، فضای داخلی سینه کوچکتر شده و جذب هوا توسط ریه تا حدی متوقف و هوا توسط لوله های بالاتر به خارج رانده می‌شود.

ظرفیت ریه ها چقدر است؟ برای اندازه گیری این مقدار، باید هوای موجود در تنفس عادی، هوای بیشتری که می‌توانیم پس از آن وارد ریه سازیم، و مقدار هوایی را که می‌توان از رده خارج کرد، مورد توجه قرار دهیم که به آن ظرفیت حیاتی می‌گویند. ظرفیت حیاتی یک مرد بالغ کمی بیش از ۳.۵ لیتر و در مورد زنان در حدود ۲.۵ لیتر است.

ریه، هرگز خالی از هوا نمی‌شود، حتی اگر عمیق ترین بازدم برای خروج آن صورت گیرد. مقدار هوایی که به این ترتیب در داخل ریه باقی می‌ماند، هوای باقی مانده نامیده می‌شود و زمانی که هوای تازه وارد ریه شود با هوای باقیمانده، مخلوط می‌گردد.

تنفس هم به‌صورت ارادی و هم غیرارادی است. زمانی که درباره آن فکر نمی‌کنیم و یا در خواب بسر می بریم، بطور منظم ادامه می‌یابد، ولی می‌توانیم برای مدتی کوتاه آن را متوقف کنیم، به‌عنوان‌مثال هنگامی‌که سر را به زیر آب فرو می بریم، نفس خود را نگه می داریم.