ستارگان چگونه تشکیل شدند؟

نخست بهتر است ببینیم «ستاره» چیست؟ «ستاره» گوی بزرگی از گازهای درخشان و بسیار داغ می‌باشد.

ستاره‌ها مقدار زیادی هیدروژن دارند و «هیدروژن» منبع اصلی تأمین انرژی ستارگان محسوب می‌گردد.

ستاره‌ها علاوه بر هیدروژن، عنصرهای شیمیایی گوناگون دیگری (مانند هلیم، نیتروژن، اکسیژن، آهن، نیکل و روی) دارند و تمام عنصرهای موجود در ستاره، به حالت «گاز» هستند.

ستاره‌ها در درون ابرهای پهناور گرد و غبار و گازی که در فضای بیکران شناور هستند، به وجود می‌آیند.

تشکیل «ستاره» زمانی که شروع می‌شود که تعداد زیادی از ذرات گاز در درون یک چنین «ابر» همه یا هم و یکجا به چرخش در می‌آیند.

ذرات چرخندهٔ مورد بحث، ضمن چرخیدن، ذرات دیگری را به خودشان جذب می‌کنند و به درون گره خویش می‌کشند.

همچنان که گروه ذرات مزبور رفته رفته بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود، کشش جاذبه آن نیز قوی‌تر و قوی‌تر می‌شود. این ذره‌ها گوی غول‌آسایی از گاز را تشکیل می‌دهند.

همزمان با بزرگ‌تر شدن این گوی، ذرات بالایی به ذرات پایینی خودشان فشار می‌آورند و فرآیند «فشرده شدن» در درون گوی آغاز می‌شود.

سرانجام،‌ این فشار چنان شدتی پیدا می‌کند که می‌تواند درجهٔ حرارت گازها را بالا ببرد و از آن لحظه به بعد است که گازها درخشان می‌شوند.

هنگامی‌که فشار و درجهٔ حرارت درونی گوی گازها خیلی بالا برود، واکنش‌های هسته‌ای آغاز می‌گردند.

در این لحظه است که گازها تبدیل به ستاره شده‌اند. تمام این فعل و انفعالات در چه مدت زمانی صورت می‌گیرد؟ احتمالاً در طی چند میلیون سال.

اگر مقدار زیادی ماده در جریان پیدایش ستاره بر روی همدیگر انباشته شود، ستارهٔ مزبور بزرگ و درخشان و داغ خواهد شد.

ستاره داغ است و به همین علت سوخت هسته‌اش را در طی مدت صد ملیون سال به مصرف خواهد رساند.

در جریان شکل‌گیری ستاره، اگر مقدار خیلی کمی از «ماده» بر روی همدیگر انباشته شود، ستاره کوچک و تاریک و سرد خواهد گشت.

ستارهٔ مورد بحث سوختش را به تدریج به مصرف خواهد رساند و ممکن است تا چند هزار میلیون سال بدرخشد.

خورشید ما یک ستاره است و اندازه‌اش از اندازهٔ یک ستارهٔ متوسط تجاوز نمی‌کند و یک میلیون و سیصد هزار بار از کرهٔ زمین بزرگتر است.