فیلم لاله و جنجالهایی که یک دهه طول کشید، معرفی و بررسی

این روزها اگر سری بزنید به سالنهای سینما میبینید که فیلمی به نام «لاله» اکران شده است؛ یکی از گرانترین فیلمهای سینمای ایران در ده سال گذشته که تولیدش چیزی نزدیک به ۹ سال طول کشیده است. فیلم «لاله» را اسدالله نیک نژاد مشهور به اسی نیک نژاد ساخته است. اما قبل از اینکه از او برایتان بگوییم بگذارید شرح دهیم که «لاله» در چه شرایطی تولید شده. هشت سال پیش، وقتی دولت حسن روحانی سر کار آمد فیلم «لاله» با صرف هزینهای معادل شش و نیم میلیارد تومان هنوز به آخر نرسیده بود؛ آن روزها اعلام شد که با این پول تنها ۶۰ درصد پروژه فیلمبرداری شده و ۴۰ درصد باقیمانده که متعلق به مسابقهی اتومبیل رانی است هنوز جلوی دوربین نرفته است.
اما این فقط یک مشکل بود؛ بحث مالکیت فیلم یکی از بزرگترین بحرانهایی بود که آن روزها دربارهی «لاله» پیش آمد. به همین دلیل هم حجت الله ایوبی، رئیس وقت سازمان س ینمایی، همان اول کار گفته بود «لاله از آن پروژههای خیلی سخت است که مثل باتلاق میماند. هرچه پیش میرویم، فروتر میرویم. » ماجرا به سال ۱۳۹۱ پیش برمی گردد، به زمانی که جواد شمقدری رئیس سازمان سینمایی بود و شفیع آقامحمدیان مدیرعامل مرکز مستند و تجربی. آن روزها خبری منتشر شد که میگفت قرار است فیلمی بر اساس زندگی لاله صدیق، قهرمان مسابقات رالی ساخته شود. همان روزها بود که شایعاتی پخش شد مبنی بر این که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه کنندگی این فیلم را پذیرفته و بیسروصدا مشغول آمادهسازی تولید فیلم است. آن روزها بودجهی ساخت فیلم دو و نیم میلیارد تومان برآورد شده بود که مدیران وقت سینما، یعنی مدیران دولت محمود احمدی نژاد آن را توجیهپذیر و مناسب میدانستند چون «لاله» را فیلمی نوآورانه و خلاق محسوب میکردند. اما در همین ایام بود که جنجالها آغاز شد. فیلم را قرار بود اسدالله نیک نژاد بسازد.
اسدالله نیک نژاد معروف به اسی نیک نژاد، بیشتر با سریال «پاییز صحرا» در ذهن مردم مانده است؛ با همان سریالی که وقتی به حجاب بازیگران زناش ایراد گرفته شد نظر امام خمینی (ره) آن را نجات داد. اولین بار نام او وقتی شنیده شد که امیر قویدل در سال ۱۳۶۰ فیلم (برنج خونین» را برای ستاد برگزاری سومین سالگرد انقلاب اسلامی ساخت اما تهیهکننده از پایان فیلم راضی نبود و به همین دلیل اسدالله نیک نژاد را برای فیلمبرداری چند صحنهی اضافی به کار گرفت. او از فارغ التحصیلان دانشکدهی صداوسیما در سالهای قبل انقلاب است. همان طور که گفتیم نام او وقتی سر زبانها افتاد که سریال «پاییز صحرا»، در سال ۱۳۶۶ از تلویزیون پخش شد و اعتراضهایی به حجاب مرحوم جمیله شیخی مطرح شد.
نمایش سریال در کنار مجموعههایی مثل آینه و نفوذ و بعدتر، پخش کشتی از تلویزیون، باعث شد مدیر وقت سازمان صداوسیما در نامهای از امام خمینی (ره) درباره اشکالات فقهی این برنامهها سوال بپرسد. امام خمینی در پاسخ به این نامه، نوشتند که: ((نظر نمودن به این قبیل فیلمها و نمایشنامهها، هیچیک، اشکال شرعی ندارد و بسیاری از آنها آموزنده است و پخش آنها نیز اشکالی ندارد و همین طور فیلمهای ورزشی و آهنگها اکثر بیاشکال است. گاهی خلاف به طور نادر دیده میشود، که باید بیشتر مواظبت کرد. لکن دو نکته باید مراعات شود: اول آنکه کسانی کهگریم میکنند، باید محرم باشند و اجنبی حرام است، چنین کاری را انجام دهد، دوم آنکه بینندگان از روی شهوت نظر نکنند.
با این بیانات بود که سریال پاییز صحرا توانست تا قسمت آخر، بدون اشکال روی آنتن برود. اما از آن زمان، دیگر نام نیک نژاد شنیده نشد. بیشتر انتقادها در دورهی جدید به کارنامهی او بود، نام اسی نیک نژاد در تیتراژ ۱۴ سریال و فیلم به عنوان تهیهکننده و تهیهکنندهی اجرایی آورده شده است که در این میان بیشترین همکاری را هم با شخصی به نام زلمان کینگ داشته است. این سریالها ظاهرا از نظر درجهبندی مخاطبان در رده پایینی هستند و محدودیتهای پخش برای سنین مخالف هم دارند.
اما بزرگترین مشکل، تهیهی بعضی از این سریالها و فیلمها در کمپانی ای است که اسی در آن مشغول است. تولید سریالهایی مثل خاطرات کفش قرمز و فیلمی مثل شرم شرم شرم (که درجهی را در سیستم ممیزی هالیوود به دست آورده و طبق آن افراد زیر ۱۷ سال تنها با والدین خود میتوانند فیلم را تماشا کنند، او را به مشکل انداخت. وقتی اعتراضها بالا گرفت بعضیها به ملاقات نیک نژاد و احمدی نژاد در نیویورک اشاره کردند. ولی هر چه بود ساخت فیلم با حضور او شروع شد. تا پایان دولت احمدی نژاد فیلمبرداری بخش زیادی از آن انجام شد. اما بودجه تمام شد و همه چیز موکول شد به دولت بعد. دولت بعدی کار را با حسابرسی شروع کرد و کمی بعد معلوم شد مالکیت فیلم برای آقای نیک نژاد است و استودیوی او در کانادا فیلم را به نام خودش ثبت کرده. ضمن اینکه به بودجهای بالای دو میلیارد تومان دیگر هم نیاز است تا فیلم تمام شود. کش و قوسها شروع شد و در نهایت بعد از هشت سال فیلم آمادهی نمایش شد. حالا فیلم در دوران کرونا اکران شده؛ فیلمی که تولیدش در سه دولت طول کشیده و کسی هم از کیفیتش حرف نمیزند و همه چیز معطوف است به حواشی آن. در «لاله» نیکی کریمی، همایون ارشادی، سام قریبیان، لیلا اوتادی و… بازی میکنند.
منبع: روزنامه سازندگی