۵ نکته درباره فیلم «هجوم» شهرام مکری
۵نکته درباره فیلم «هجوم» شهرام مکری –
(1) داستان «هجوم» چیست؟
ماهی و گربه»، فیلم قبلی شهرام مکری، در یک پلان سکانس و با فرمی دایره‌وار ساخته شده بود. شکلی شبیه نقاشی‌های موریتس اشر. مکری این کار جذاب را در «هجوم» هم ادامه داده است. «هجوم» با محاسباتی ریاضی‌وار و برداشت‌های بلند، قصهی بازسازی یک قتل را در یک هزارتوی دایره‌ای روایت می‌کند. منتقدان سینمایی زیادی «هجوم» را کامل‌ترین وجسورانه‌ترین و البته جاه طلبانه‌ترین تجربه‌ی فیلمسازی شهرام مکری می‌دانند.
(۲) چرا فیلم‌های مگری فرم دایره‌واری دارند؟
پیچیدگی‌های فرمی و روایی فیلم‌های مکری ریشه در علاقه‌ی او به آثار موریتس اشر دارند. اشر (۱۸۹۸-۱۹۷۲) یک نقاش و گرافیست هلندی است که آثار او به دلیل استفاده از اصول ریاضی برای خلق آثار پیچیده بالایه‌های بصری و معنایی مختلف مشهور هستند. آثار خلاقانهی او اشکال چندوجهی و سه بعدی دارند. ویژگی‌های آثار اشر باعث می‌شوند از هر طرف به آن‌ها نگاه کنید، به برداشت تازه‌ای برسید.
(3) هجوم چه ارجاع‌هایی دارد؟
مکری جنون سینما دارد. تا حدی که می‌گوید در تاکسی هم فیلم و سریال می‌بیند! به خاطر همین فیلم‌ها همیشه الهام بخش او در خلق آثارش بوده و با کشف ارجاع‌ها در فیلم‌هایش می‌توان بیشتر لذت برد. مثلا اسم فیلم به رمان «هجوم ربایندگان جسده، نوشتهی جک فینی و اقتباس‌های سینمایی‌اش به کارگردانی‌دان سیگل، فیلیپ کافمن و …) ارتباط دارد. فضای دو فیلم اخیر مکری هم از فیلم‌های دیوید لینچ و جانکارپنتر دور نیست.
(۴) فیلم‌های مکری را چطوری ببینیم؟
فیلم‌های شهرام مکری از متفاوت‌ترین فیلم‌های سینمای ایران هستند. «هجوم» را به دلیل بر هم زدن قواعد کلاسیک فیلمنامه‌نویسی و سینما، نمی‌توانید به سادگی دنبال کنید. برای درک روایت «هجوم» از یک داستان پلیسی معمایی بایدهوشیار باشید. فضاسازی‌های بازی‌ها، گریم‌ها و دیالوگ‌های فیلم احتمالا برای شماغریب است، امانترسید. فکر کنید واردیک فضای نا آشنا شده‌اید، قوانین را بشناسید و سعی کنید کشف و رمزگشایی کنید.
(۵) چگونه پیچیدگی‌های «هجوم» را بهتر درک کنیم؟
روایت تو در تو، چندلایه و پیچیدگی‌های فرمی و روایی «هجوم» مثل ماهی و گربه مفاهیم زمان و مکان را به بازی می‌گیرد. «هجوم» در ظاهر فقطداستان شخصیت علی را دنبال می‌کند اما در هر چرخه از روایت پای شخصیت‌ها و اتفاق‌های دیگری هم در میان است. ورق بزنید و شکل چرخه‌های داستانی «هجوم» را ببینید. شاید به درک بهتر شما از قصه کمک کند.