اختلال کم توجهی / بیش فعالی (ADHD) در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود و درمان می‌شود؟
ADHD یک بیماری مولتی فاکتوریال است که عوامل ژنتیکی، عصبی و محیطی در ایجاد آن نقش دارد. میزان توارث ADHD بالا بوده (۰/۸) و شیوع در بستگان درجه اول بیشتر است.
برای تشخیص ADHD باید: ۱- چند علامت تا قبل از ۱۲ سالگی ایجاد شده باشند.
۲- علائم بیشتر از ۶ ماه ادامه یابند.
۳- موجب اختلال آشکار در حیطه‌های تحصیلی، شغلی و اجتماعی شود.
۴- دیگر اختلالات روانی، Rule out شده باشد.
۵- علائم ADHD حداقل باید در ۲ محیط رخ دهند؛ مثلا خانه و مدرسه
تشخیص: تشخیص ADHD، بالینی و براساس شرح حال از خانواده، معلم و خود بیمار می‌باشد.
درمان: ADHD یک بیماری مزمن است، لذا ابتدا باید به والدین و کودک، آموزش داده شود.
• رفتاردرمانی (Behaviroal): هسته اصلی درمان ADHD در تمام سنین کودکان، رفتار درمانی است. رفتار درمانی به ویژه در کودکان قبل از سنین مدرسه، بهترین انتخاب است.
دارودرمانی
۱- دارو‌های محرک شامل متیل فنیدیت یا ترکیبات آمفتامین، دارو‌های خط اول درمان دارویی ADHD هستند. انواع آهسته رهش و طولانی اثر معمولا ترجیح داده می‌شوند.
۲- دارو‌های غیرمحرک مانند آتوموکستین (مهارکننده برداشت نوراپی نفرین)، گوانفاسین یاکلونیدین (آلفا آگونیست) در موارد زیر به کار برده می‌شوند:
الف) زمانی که بیمار به دارو‌های محرک پاسخ نمی‌دهد.
ب) انتخاب خانواده به دلیل نگرانی از سوء مصرف به دارو‌های محرک
ج) در صورت کنتراندیکه بودن دارو‌های محرک بوده به طوری که در بیماران رخ می‌دهد و در ۱۵٪
عوارض: عوارض ADHD عبارتند از: افت تحصیلی، مشکل در روابط بین فردی و اعتماد به نفس پایین
پیشگیری
۱- ایجاد محیط آرام
۲- انجام فعالیت‌های متناسب با سن که نیاز به توجه و تمرکز دارند.
٣- محدود کردن تماشای تلویزیون و بازی‌های کامپیوتری که نیاز به پاسخ سریع دارند.
تظاهرات بالینی ADHD
علائم بی‌توجهی
توجه نکردن به جزئیات
اشتباهات ناشی از بی‌دقتی
گوش ندادن به صحبت‌هایی که وی را مخاطب قرار می‌دهد.
فراموشی فعالیت‌های روزانه
حواس پرتی
فقدان توجه طولانی در هنگام فعالیت‌ها
تمام نکردن تکالیف مدرسه
اختلال در سازماندهی وظایف و فعالیت‌ها
علائم بیش فعالی
ناآرامی دست و پا‌ها و پیچ و تاب خوردن در زمان نشستن
ترک کردن صندلی خود
از در و دیوار بالا می‌رود
ناتوانی در شرکت در بازی‌ها و تفریحاتی که نیاز به آرامش سکوت دارند
بیمار به نوعی رفتار می‌کند که مثل این است که در بدنش موتور کار گذاشته‌اند
پرحرفی
پاسخ سئوالات را قبل از کامل شدن سئوال می‌دهد
انتظار کشیدن برای نوبتش دشوار است
پریدن به وسط حرف دیگران