انضباط یا دیسیپلین را چگونه باید به کودکان آموخت؟
انضباط (Discipline): مفهوم اصلی انضباط آموزش است و فقط به معنای تنبیه نیست. هدف از انضباط ایجاد توانایی Self-control در کودک است.
تنبیه کودک بر کنترل بیرونی تمرکز می‌کند و از تکامل Self-control کودک جلوگیری می‌کند و همچنین فرآیند یادگیری را مختل می‌کند. انضباط باید به کودک یاد بدهد چه انتظاری از وی می‌رود و این با تشویق رفتار‌های مثبت و پاسخ مناسب به رفتار منفی میسر می‌شود.
تشویق رفتار‌های مثبت مهمتر از تنبیه رفتار‌های بد است. سرزنش، تنبیه بدنی و تهدید اثر بسیار بدی بر اعتماد به نفس کودک دارند. و نکته: سرزنش کردن نباید بیشتر از بیان کردن ناراحتی در رابطه با یک رفتار خاص باشد.
باید به پدر و مادر آموزش دهیم که آنها بچه خوبی دارند که گاهی کار‌های بدی انجام می‌دهد و نباید به کودک بگویید که او بد است.
تنبیه بدنی یکی از روش‌های تنبیه است و اگر تکرار شود تأثیرش کم می‌شود؛ در نتیجه والدین شدت تنبیه را افزایش می‌دهند که منجر به Child abuse می‌شود.
تهدید والدین به ترک کردن کودک، بدترین راه روانی برای کنترل فرزند است و در کودک ایجاد اضطراب می‌کند .
برای تربیت کودک باید یک تعادل میان محدودیت و دادن آزادی ابراز وجود و کنجکاوی برقرار شود. گذاشتن محدودیت و مرز مشخص بر رفتار کودک (Setting limits) موجب بهتر شدن رفتار وی می‌شود. محدودیت‌ها باید واضح و روشن باشد و نتیجه نافرمانی باید برای کودک مشخص شود. دو روش تنبیهی مؤثر وجود دارد که عبارتند از
خاموشی (Extinction): روشی است که یک رفتار تکراری، ناراحت‌کننده و نسبتا بی‌خطر را به وسیله بی‌توجهی حذف می‌کند. باید به والدین گفته شود که در صورت نادیده گرفتن رفتار بد کودک، اغلب در ابتدا دفعات و شدت رفتار افزایش می‌یابد ولی پس از آن رفتار بد کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال وقتی کودک ببیند که هیچ مخاطبی برای بداخلاقی خود ندارد، شدت و تناوب رفتارش کاهش می‌یابد.
قطع موقت (Time out): در این روش پس از مشاهده رفتار نامناسب کودک، وی را با یک دوره کوتاه ایزوله کردن تنبیه می‌کنیم که موجب قطع رفتار می‌شود. به عنوان مثال وقتی کودک رفتار نامناسب دارد بازی او را قطع کرده و وادارش می‌کنیم برای چند دقیقه (به ازای هر سال از سن کودک یک دقیقه) در گوشه اتاق بایستد. در صورتی که این روش بدون ابراز خشم والدین اجرا شود، کارآیی خوبی دارد و احتمال عوارض جانبی آن کمتر از سایر روش‌ها است.
