آستانه نشینی یعنی چه؟ مطابق فرهنگ قدیمی مردم ایران
آستانه نشینی آستانه، آستان. درگاه، درگه. آستانه، وصید. فناء ده. کفش کن. جناب، عتبه، ساحت، حضرت. کریاس . اسکنه. گذرگاه و آن قسمت پیشین خانه باشد پیوسته به در (دهخدا) «مفهوم باطنی درگاه (آستانه) از نقش آن به عنوان معبر میان بیرون (پلشت) و درون (قدسی) می‌آید. درگاه در آن واحد نماد جدایی و امکان یک همبستگی است، امکان وحدت است و آشتی. این امکان همبستگی به منصه عمل در می‌آید وقتی آن که بر آستانه در وارد شده، پذیرفته شود و درون برده شود. اما نماد دوری و جدایی خواهد بود اگر بر آستانه بماند و کسی او را نپذیرد. از این جاست که درگاه خانه، یا معبد با تمامی نشانه‌ها از جمله مجسمه‌ها (مسیح، مریم عذرا و غیره)، آرایه‌ها و نقاشی‌ها تزئین می‌شوند. این نشانه‌ها چگونگی رفتار و پذیرش را نشان می‌دهند. در سنت‌های مختلف آستانه معبد، صومعه و قبر دست نیافتنی‌اند. باید هنگام عبور از آستانه مراقب قدم‌ها بود و قدمی بلند برداشت تا پا آستانه را لمس نکند. در مقابل درگاه تعظیم می‌کنیم و آن را می‌بوسیم. » (شوالیه، ج. ۲، ص. ۲۰۴) «میان بامبارا‌های مالی، درگاه، محل مقدس منزل است و به کیش نیاکان وابسته است. آنان با ضربه زدن با چوبدست بر درگاه منزل، نیاکان را حاضر می‌کنند و هر ساله بر محرایی که کنار تیرک مرکزی منزل و روی درگاه قرار گرفته، قربانی‌ها تقدیم نیکان می‌کنند. »
در باور ایرانیان نیز آستانه در مکانی است که حرمت دارد و نباید در آن نشست یا ایستاد. (بارکوسراء اطلاعات، ۲۹۵۴) و به خصوص نشستن یا ایستادن دختران و عروسان تازه عقدشده در این مکان بدیمن است و موجب بسته شدن بختشان می‌شود. (بیرجندی، ۶۳۳۰ تبریزی، ۲۷) همچنین باعث فقر، یتیم شدن، (آب کنار بندر انزلی، ۳۰۳۳) مورد تهمت و غیبت قرار گرفتن و دعوا می‌شود.
در تورفاقان آذربایجان این باور وجود دارد که اگر کسی انگشتانه فلزی در انگشت داشته باشد و از آستانه در بگذرد، بخت هفت دختر و هفت پسر بسته می‌شود. (تورفاقان آذربایجان، ش. ۸۹۷، ص. ۳۱) بهبهانی‌ها هم عقیده دارند که اگر از خاک آستانه در در دهن مرغ بریزی، گم نخواهد شد و ترکمن‌ها بر این باورند که ریختن آب داغ در آستانه در موجب جن زدگی می‌شود. (ترکمنی، ۸۷) اگر کفش کسی در آستانه در کج قرار گیرد در پشت سر او غیبت می‌کنند. (ترکمنی، ۸۸)
اگر در آستانه در بنشینند یا بایستند یا به چهار چوب در تکیه کند، پشت سر آنها حرف خواهند زد. و فقیر خواهد شد. (بهبهانی، ۳۳۸) مادرش را از دست خواهد داد. (آب کنار بندر انزلی، ۳۰۳۳) یا به تهمت مردم گرفتار می‌شود. در آن خانه دعوا راه می‌افتد. یا طلبکار به سراغش می‌آید.
بچه که زیاد نحسی کند باید شب یکشنبه و چهارشنبه بگذارند تو آستانه اتاق، خاک وخل اتاق را رویش جارو کنند تا آرام بگیرد. اگر از خاک آستانه در خانه به دهان مرغ خانگی بریزند، آن مرغ گم نخواهد شد. اگر به پییه (لبه تنور) یا آستانه در ورودی آب داغ بریزی دچار جن زدگی می‌شوی. (ترکمنی، ۸۷)
