زمان برآورده شدن آرزو در فرهنگ قدیمی مردم ایران چه تاریخهایی است؟

شب برات:
بنا به عقیده عوام طی سال چند شب است که در آن آرزوها برآورده میشود و این شبها شب چک» یا «شب برات» نامیده میشود. شب قدر تیز گویند. (ماسه، ۲۲) پانزدهم شعبان را نیمه برات گویند و با آجیل و شیرینی از مهمانان پذیرایی میکنند. در گذشته از شب تا صبح در فضای باز به سر میبردند و عقیده داشتند که امشب ستاره زهره به ستاره مشتری میرسد و کسی که به هم رسیدن این دو ستاره را ببیند، هر نیتی بکند برآورده میشود. (خوزستانی، ۷۱۰)
۲۷ ماه رمضان:
روز ۲۷ ماه رمضان که قتل ابن ملجم است زنها سرخاب و سفیدآب میکنند و از پول گدایی پارچه میگیرند و میان دو نماز در مسجد پیراهن مراد میدوزند. این پیراهن را هرگاه به نیت سلامتی، بخت گشایی یا اولاد بدوزند مراد برآورده میشود. (هدایت، ۴۹) و از جهت برآمدن حاجات دوازده فتیله است که در شب یا روز ۲۷ ماه رمضان باید روشن نمایند. (خوانساری، آقاجمال، ۲۱۱۵۰ هدایت، ۷۸۰ دالمانی، ج ۱، ص ۱۹۶)
شب عاشورا:
در شب عاشورا، حاجتمندان نیت میکنند و زیر هفت علم عزاداری میروند. هفت سکه میگذارند و هیچ حرفی نمیزنند. یا پابرهنه زیر هفت علم میروند. (گیلانی، ۱۹۱) و نیز در این شب، برای گرفتن حاجت نذر و نیت میکنند و به مسجد یا تکیه میروند و در گوشهای ایستاده و از چهل بشقاب پلو برمیدارند و میخورند. (گیلانی، ۱۹۲) همچنین در این شب، اگر در چهل منبر شمع روشن کنند مرادی داشته باشند برآورده خواهد شد. (هدایت، ۷۶) و در دهه محرم حاجتمند نذر میکند و به روضه سرا میرود و از آن جا یک استکان چای خوری میدزدد و به خانه میآورد و تا مدتی پیش خود نگه میدارد. اگر حاجتش برآورده شود یک دست استکان میخرد و به صاحب مجلس عزا میدهد و اگر تا آن زمان معین، حاجتش برآورده نشود همان استکان را به صاحب آن مجلس پس میدهد.
شبهای چهارشنبه:
در شبهای چهارشنبه هر هفته جوانان ایشوم در یکی از خانهها جمع میشوند و یک ظرف شیر پر از آب را که محتوی چهل مهره است وسط گذاشته و به دور آن مینشینند. فردی که دچار مشکل شده است نیز بین آنها وجود دارد. فرد مورد نظر نیت کرده سپس همگی شروع به شعر خوانی میکنند. با خواندن هر بیت یک مهره را از داخل ظرف برداشته و به کناری میگذارند و به آخرین مهره که رسیدند بیت همزمان با این مهره را معنی میکنند. اگر معنی بیت مناسب باشد فردی که دچار مشکل شده است به مطلوب خود میرسد؛ در غیر این صورت فرد به مراد و آرزوی خود دست نمییابد.
شب چهارشنبه آخر ماه صفر:
شب چهارشنبه آخر ماه صفر عدهای دور هم جمع میشدند و هر شخص یک مهره، دکمه یا شیء کوچک دیگری که شبیه هم نباشد داخل دوره میانداخت و آن را داخل تنوری میگذاشتند که رو به قبله ساخته شده بود. صبح روز بعد آن را از تنور بیرون آورده ابتدا یک نفر یک بیت شعر میخواند، بعد یک کودک بدون نگاه به داخل ظرف یکی از اشیاء را بیرون میآورد، شیء متعلق به هر کس بود آن شخص از آن بیت شعر برای رسیدن به مقصود خویش برداشت مثبت یا منفی میکرد. طبق این برداشت متوجه میشد که به هدف خود خواهد رسید یا خیر. (گزستانی، ۸۲) در شب چهارشنبه سوری یا چهارشنبه آخر صفر هرگاه نیت بکنند و کلید دو دندانه به زمین گذاشته پشت در اتاق همسایه گوش بایستند، اگر صحبت آنها موافق با نیتشان باشد به مراد میرسند و اگر خلاف باشد مرادشان برآورده نخواهد شد. (هدایت، ۱۲۴) میگویند اگر دختری شب چهارشنبه سوری کله ماهی را از بام صندوق خانه بیاویزد سال نو شوهر خواهد کرد.
آخرین جمعه ماه رمضان:
اگر در آخرین جمعه ماه رمضان، نیت کنند و لباس یا کیسهای را با دست چهل سید بدوزند، هر حاجتی که داشته باشند برآورده خواهد شد. (گیلانی، ۳۱۸)
هفده ماه رجب:
هرکس روز هفده ماه رجب به دشت خضر برود و در آن جا به امام زمان (عج) متوسل شود هر حاجتی که داشته باشد. برآورده میشود باید گفت: «حضرت خضر زنده، حاجت رواکننده، بده مراد بنده، به حق امام زنده. » (شیرازی، ۱۳۷۶)
عید قربان:
برای برآورده شدن آرزو و حاجت، روز عید قربان «گوسفند چهارده تایی» قربانی میکنند. عقیده دارند روز قیامت بر این گوسفند سوار میشوند و از صراط میگذرند. (اردکانی، ۴۵۳) و باور دارند شب عید قربان درختان و آب از حرکت باز میماند و اگر کسی در همین هنگام حاجتی بخواهد نیاز او برآورده میشود. (لرستانی، ایلامی، ۳۰۳۰ بروجردی، ۱۲۷) و باور دارند که اگر هنگام زمین لرزه کسی دو دست خود را به نیت برآورده شدن آرزویی بر زمین بگذارد آرزوی او برآورده میشود.
نیز میگویند وقتی سال تحویل میشود یک لحظه تمام آبهای دنیا میایستند، در این زمان حاجتها برآورده است. (آبسرد دماوند، ۶۸)
سیزده به در:
اگر در روز سیزده به در، سیزده سنگ داخل چاه بیندازند، حاجتشان برآورده میشود.