نیهیلیسم یعنی چه؟

0

نویسنده: دانلدای. کراسبی

مترجم: محمود لطفی

(به تصویر صفحه مراجعه شود)

نیهیلیسم فلسفی (برگرفته از واژهء لاتین nihil به معنای «هیچ چیز») همان‌طور که از نامش پیداست، فلسهٔ نفی، رد یا انکار بعضی یا تمامی جوانب اندیشه یا حیات است. برای مثال، نیهیلیسمهءنیست‌انگاری) اخلاقی هر امکانی را برای توجیه یا سنجش احکام اخلاقی سرپوشی برای منفعت‌طلبی‌های خودخواهانه، و از این‌رو ظاهرسازی است؛ ما تنها در مورد دعاوی توصیفی می‌توانیم به نحو معقول حکم کنیم و دعاوی اخلاقی (تجویزی) به نحو منطقی از دعاوی توصیفی به دست نمی‌آیند یا اصول اخلاقی چیزی بیش از احساسات، سلیقه‌ها یا گزینش‌های شخصی مردمی که آن‌ها را تأکید می‌کنند، نیستند.

به صورتی مشابه، نیست‌انگاری معرفت‌شناسانه امکان توجیه یا سنجش ادعای شناخت را انکار می‌کند، زیرا چنین ارزیابی‌هایی را مستلزم بنیادی از حقایق کلی و لغزش‌ناپذیر می‌پندارد، اما چنین بنیادی را غیر قابل حصول تلقی می‌کند، به دلایلی از قبیل این‌که کلّ دعاوی شناخت به دوره‌های تاریخی، شرایط فرهنگی یا تغییرات تجربه و اندیشهٔ فردی وابسته‌اند و لذا در نهایت، دل‌بخواهی و غیر قابل مقایسه‌اند؛ با توجه به قرن‌ها اختلافات لاینحل دبارهٔ عقاید اساسی مورد نزاع حتی میان باهوش‌ترین متفکران، تمامی مساعی جهت توجیه یا سنجش‌گری بی‌فایده است، یا امروزه بسیاری از عقایدی که در گذشته مورد پذیرش همگان و تردیدناپذیر بود کنار رفته‌اند و در آینده برای بسیاری از (اگر نگوییم همهٔ) مطمئن‌ترین عقاید موجود سرنوشتی مشابه انتظار می‌رود.

نیست‌انگاری سیاسی مستلزم تخریب کامل نهادهای موجود سیاسی، همراه با دیدگاه‌های حامی آن‌ها و ساختارهای اجتماعی است، اما هیچ رسالت مثبتی که جای آن‌ها بنشیند، ندارد. نیست‌انگاری کیهانی طبیعت را کاملا غیر قابل فهم و سخت بی‌تفاوت به مسائل اساسی انسان تلقی می‌کند، یا آن را تنها به این معنا قابل شناخت می‌داند که پذیرای تبیین و توصیف علمی باشد. در هر دو تلقی، کیهان به هیچ‌وجه به اهداف و ارزش‌های انسانی یاری نمی‌رساند و حتی چه‌بسا عملا دشمن انسان باشد. نیست‌انگاری اگزیستانسیال معنای زندگی بشری را نفی می‌کند و آن را به طور چاره‌ناپذیری بی‌معنا، پوچ و عبث می‌داند. نیست‌انگاری کیهانی و اگزیستانسیال موضوع اصلی مقالهٔ حاضرند.

  1. دورنمای تاریخی

در اواخر سدهٔ هیجدهم و اوایل قرن نوزداهم در اروپا اصطلاح «نیهیلیسم» به طور پراکنده در نوشته‌های فلسفی، یزدان‌شناسی، سیاسی و ادبی استفاده می‌شد. در آن دوران، این اصطلاح گاهی برای اشاره به الحاد و ناتوانی علی الظاهر آن جهت فراهم کردن تکیه‌گاهی برای معرفت و اخلاق، یا دادن هدف به زندگی انسان به کار برده می‌شد. گاهی به هرگونه دیدگاه غیر متعهدانه، شکاکانه یا مأیوسانه به وجود انسانی اطلاق می‌شد، گاهی به ایده‌آلیست‌های فلسفی (به خصوص پیروان فلسفهٔ «انتقادی» ایمانوئل کانت) گفته می‌شد، بر این اساس که آن‌ها هرگونه امکان شناختن یا ارتباط داشتن را با امور عینی و فی‌نفسهٔ جهان با عقیده به این‌که تمام ابژه‌های به تجربه درآمده ساخت‌های ذهن‌اند، نفی می‌کنند و گاهی برای اشاره به سوسیالیست‌ها یا آشوب‌گراها به کار برده می‌شد، زیرا فلسفه‌های انقلابیشان مخرب کلّ نظام اجتماعی و سیاسی تلقی می‌شد اما اصطلاح مذکور نخست از دههٔ 0791 تا سال‌های اولیهٔ قرن بیستم، به طور عمده، به خاطر نفوذ سه نویسنده، کاربرد وسیعی یافت؛ دو رمان‌نویس روسی، ایوان تورگنیف 1 و فیودر داستایفسکی، و فیلسوف آلمانی فردریش نیچه.2

در رمان پدران و پسران (2681) تورگنیف شخصیتی به نام بازارف 3 خودش را نیست‌انگار می‌نامد و می‌گوید که نیست‌انگارها «به خاطر چیزی که سودمند می‌شناسیم عمل می‌کنند.» او در ادامه می‌گوید که آن‌چه در حال حاضر سودمند است «نفی، و انکار…تمام چیزهاست.» نیست‌انگاری بازارف به سرعت در روسیه معرو شد. از طرفی، از جانب گروه‌های انقلابی معینی در روسیهٔ دههٔ 0681‌ به گرمی مورد تأیید قرار گرفت. از طرف دیگر از جانب مدافعان عقاید سنتی و نهادهای سیاسی و مذهبی موجود مورد تقبیح واقع شد. داستایفسکی یکی از چنین مدافعان سرسخت بود و رمانش به نام تسخیرشدگان 4(2- 1781) توصیفی هولناک از زندگی سه عضو جامعه‌ای نیست‌انگار ارائه می‌کند که دو نفرشان به دست خود می‌میرند و نفر سوم در دستان دوستانش جان می‌سپرد. نویسنده به طور ضمنی می‌فهماند که زندگی آن‌ها فلاکت‌بار و تهی است، زیرا آن‌ها ایمان به خدا را از دست داده‌اند و خیال می‌کنند که باید آزادی مطلق خدا را به خودشان اختصاص دهند اما آزادی آن‌ها عبث، بدون هدایت یا بی‌قاعده است. آن زندگیشان را تباه می‌کند و برای آن‌ها موجب مرگ و میری بی‌معنا می‌شود. داستایفسکی موضوع نیست‌انگاری ویران‌گر را که الزاما از الحاد سر بر می‌آورد، از طریق اکثر کارهای ادبی‌اش مطرح کرد.

نیچه در یادداشت‌های که میان سال‌های 3881 و 8881 نوشت، که بعدا تحت عنوان ارادهء معطوف به قدرت 5 منتشر شدند، «ظهور نیست‌انگاری» را در فرهنگ اروپایی خبر داد و مدت مدیدی دربارهٔ ویژگی و ریشه‌هایش تعمق کرد. او فکر می‌کرد که به یک معنا می‌توانیم نیست‌انگاری را به نفوذ رو به افول مسیحیت و از دست دادن ایمان به خدا، از این‌رو که بدون خدا زندگی انسانی فاقد هدف و ارزش است، نبست دهیم اما به معنای دیگر، اینک تمدن غربی پی می‌برد که مسیحیت عالم را با تأکید بر ضرورت متعالی حقایق و ارزش‌ها، از معنای درونی عاری می‌کند (در نتیجه هستهٔ کامل‌ترین نیست‌انگاری را در خود جای می‌دهد) و بیش‌تر توجه‌اش را به نیل به بهشتی پس از مرگ معطوف می‌کند، جایی که گرفتاری‌ها و مصیبت‌های دنیوی جبران می‌شوند.

از این‌رو، وظیفه‌ای که نیچه غالب نوشته‌هایش را به آن اختصاص داد دو جنبه‌ای بود. بخش نخست این بود که با مسیحیت به نبردی بی‌امان بپردازد و نیست‌انگاری پوشیده‌ای را که برای آن قائل بود، آشکار کند، در نتیجه فرهنگ اروپایی را از طلسمش نجات دهد. دوم یافتن راهی بود برای فراتر رفتن از ویرانی نیست‌انگارانه‌ای که زرتشت شخصیت نیچه در چنین گفت زرتشت 6(58- 3881) پیش‌بینی می‌کند، که درست در پی کشف تکان‌دهندهٔ «مرگ خدا» می‌آید. نیچه تسلیم مأیوسانه را که آرتور شوپنهاور و بدبینان افراطی دیگر در برابر بحران آشکار غرب از خود نشان دادند، به عنوان «نیست‌انگاری منفعل» محکوم می‌کند. او در پی بسط بینش «نیست‌انگاری فعال» بود که کاملا به اهمیت یافته‌های نیست‌انگاری معرفت‌شناسانه، اخلاقی و کیهانی اذعان کند، اما آن‌ها را به مرحله‌ای برای باوری جدید از زندگی تبدیل کند.

  1. نیست‌انگاری کیهانی

شکل مطلق نیست‌انگاری کیهانی هرگونه مفهوم بودن یا معنایی را برای جهان انکار می‌کند. جهان تهی و یک‌نواخت است، هیچ پاسخی به جست‌وجوی دیرین انسان برای فهمیدن نمی‌دهد و از مقاصد، آرمان‌ها یا اهداف خاصّ انسان هیچ حمایتی نمی‌کند. تمام مساعی جهت درک این عالم، از جمله تلاش‌های گوناگون علوم طبیعی، محکوم به شکست است. هر معنا یا ارزشی را که خیال می‌کنیم در عالم یافته‌ایم در فراافکنی‌های ناخودآگاه مفروضات و آرزوهای خود ما ریشه دارند، زیرا آن هیچ ساخت، اصل یا ویژگی دانستنی‌ای ندارد که آن را قابل فهم کند، عالم به کلی فاقد ارزش قابل فهم است. ماکس اشتیرنر 7 از این بیگانگی مطلق فهم و نیاز انسان از جهان محیط دفاع می‌کند. او می‌گوید که عالم را «نمی‌توان ساختاری جامع از معانی عینی قلمداد کرد» بل آن را باید «هم‌چون خائوسی متافیزیکی» دید. نتیجهٔ مذکور پی‌آمد نام‌انگاری تمام عیار اشتیرنر است که جهان را هم‌چون انباشتی پراکنده با اجزایی منفرد و مستقل می‌بیند که هیچ ارتباط قابل فهمی با یک‌دیگر از خود نشان نمی‌دهند اما نام‌انگاری اشتیرنر، راجع به ارزش‌ها، او را به این ‌ نظر کشاند که ما باید گلیم خود را خود از آب بکشیم؛ آدم‌ها تنها در عالمی آشفته رها شده‌اند تا هر اندازه که می‌توانند رضایت شخصی به دست آورند و بر دیگران به قدرت برسند.

آنتوئان روکانتن 8 در رمان تهوع 9(8391) ژان پل سارتر نظری یأس‌آور مشابه (دیدگاه اشتیرنر) ابراز می‌کند. کشف بنیادی او آن است که «جهان تبیین‌ها و دلایل جهان وجود نیست.» شکاف غیر قابل عبوری میان مفاهیم، توصیف‌ها، تبیین‌ها و ارزیابی‌های انسان از یک‌سو و عالم از سوی دیگر، وجود دارد. روکانتن از چشم‌انداز تجارب مکررش از «تهوع» متوجه می‌شود دنیا شبیه خمیری سفت یا گلی جاری است که بی‌خاصیت یا یک‌نواخت، و برای ذهن غیر قابل فهم است. به همین شیوه، آلبرکامو 01 در افسانهٔ سیسوفوس 11(2491) جهان را چیزی می‌داند «غلیظ»، «غریب» و «بسیار نامعقول» که نسبت به تلاش انسان برای یافتن سرپناهی در آن و درک معنی‌اش، بی‌تفاوت است. شوپنهاور، در اوایل قرن نوزدهم، در عاری کردن جهان ار ارزش حتی از این متفکران پیش‌تر رفت. او در جهان هم‌چون خواست و ایده 21(8181) استدلال می‌کند کیهان با انرژی یا کششی کور هدایت می‌شود که نه تنها نسبت به موضوعات خیر و شر بی‌توجه است بل عملا دشمن انسان است و موجب غلبهٔ هولناک ناامیدی بر خشنودی و مصیبت بر خوشی می‌شود.

شکل نسبی (غیر مطلق) نیست‌انگاری کیهانی عالم را به کلی پذیرای فهم علمی می‌بیند اما هرگونه معنای تجویزی‌ای را که برای آن انکار می‌کند، در این دیدگاه جهان واقعی صرفا توصیفی (مشاهده‌ای) است که علوم طبیعی به طور منظم به نمایش می‌گذارند، جهانی با قوانین و اصول واقعی که هیچ مقام و تکیه‌گاهی برای علایق اخلاقی، زیبایی شناسانه و مذهبی که زندگیشان را به خود مشغول می‌کنند، ارائه نمی‌کند. متخصص فرانسوی زیست شیمی ژاک مونو 31 این ایده را در شانس و ضرورت 41(0791) بسط می‌دهد.

او در این کتاب «رسالت گوهری علم» را توصیف عینی کیهان می‌شناسد که «ارزش‌ها را خوار می‌کند» به این طریق که «نشان می‌دهد در پوچی بی‌قید جهان محو می‌شوند.» انسان باید به گونه‌ای خود را وادار به قبول زیستن «بر سر حدّ عالمی بیگانه» کند، جهانی که نسبت به امیدها و رنج‌ها یا خطاهای او به یک اندازه بی‌تفاوت است.

  1. نیست‌انگاری اگزیستانسیال

نیست‌انگاران اگزیستانسیال ادعا می‌کنند که وجود انسان هیچ هدف، ارزش یا توجیهی ندارد. دلیلی برای زیستن وجود ندارد و با این حال، ما برای زندگی کردن سرسختی نشان می‌دهیم. در نتیجه موقعیت انسان عبث است. موضع فلسفی نیست‌انگاری اگزیستانسیال تنها این نیست که این یا آن شخص ممکن است موفق به یافتن معنا در زندگی نشود بل این است که زندگی در واقع معنادار را ناممکن می‌دانند. در برابر این نتیجه، شوپنهاور به ما توصیه می‌کند که آتش باور و آرزو را فرو بنشانیم، به سپری کردن ایام بدون امید به آرامش رضا دهیم و آرام انتظار مرگی نابودکننده را بکشیم که آخرین نشانهٔ مسلم بیهودگی کامل هستن ماست. سارتر نیز بر بیهودگی هستن سخت تأکید می‌کند اما در هستی و نیستی 51‌(3491‌) پیشنهاد می‌کند که از طریق اعمال اختیاری محض برای زندگیمان معانی‌ای درآوردیم و آن‌ها را از عدم (به شیوهٔ خدای دین سنتی) خلق کنیم. کامو، در افسانهٔ سیسوفوس پوچی موقعیت انسانی را در جست‌وجوی بی‌وقفه و بی‌حاصل معنایی کامل در جهانی می‌بیند که هیچ ارزش یا معنای قابل فهمی ندارد. او خودکشی را در هنگام مواجهه با بی‌معنایی زندگیمان تجویز نمی‌کند (خودکشی راه فرار بزدلان است). در عوض، پیشنهاد می‌کند دلیرانه در برابر ورطهٔ بی‌معنایی مبارزه کنیم و در همین مبارزه‌طلبی نوعی دلیل برای بودن بیابیم.

یکی از نمایندگان سرسخت و قاطع نیست‌انگاری اگزیستانسیال فیلسوف رومانیایی ای.ام.چیوران 61 است. او در تاریخ مختصر تباهی 71(9491) ذکر می‌کند که اکثر ما در تمام مدت زندگیمان سعی می‌کنیم که «درون یقینی برتر از دیگران به سر ببریم: زندگی هیچ معنایی ندارد و نمی‌تواند چنین معنایی داشته باشد.» تمدن‌ها، فلسفه‌ها، مذاهب همه راه‌هایی می‌باشند برای پنهان کردن این حقیقت گریزناپذیر و منحرف‌کردن توجه ما از تأثیر ویران‌گرش. پس چگونه می‌توانیم از پس آن برآییم؟ چیوران، برخلاف شوپنهاور، تأکید می‌کند که ما نمی‌توانیم با آگاهی از «مرض»، «رسوایی» و «مصیبت» وجودمان از خودآزاری خلاص شویم. اذهان کنجکاو و پرسشگر ما راحتمان نمی‌گذارند، فقط کسانی از عذاب مدام فارغ‌اند که در ظواهر و توهمات زندگی می‌کنند. چیوران، برخلاف کامو، استدلال می‌کند همه باید دست به خودکشی بزنیم: این تنها راه منطقی درافتادن با بی‌معنایی زندگی است. اما ما، با بزدلی، با مشغول شدن به خودمان احمقانه با پوچی کنار می‌آییم. چیوران، برخلاف سارتر، معتقد است که «نشئهٔ آزادی چیزی نیست جز لرزشی درون تقدیر، صورتی از بخت (مان) که به قدر سرنوشت غزلی یا طالع ستاره‌ای مقرر می‌شود.» از آن‌جا که هستندگان آماده‌اند که تنها مقدرات خردکنندهٔ یأس، رنج و مرگ را بچشند، آزادی‌ای که گستاخانه در برابر این خلاء افکنده می‌شود مایهٔ تسکین نیست. از «گهواره تا گور» بازیچهٔ تقدیر مضحکی می‌باشیم که مستبدانه برای بعضی بخت مساعد و برای بعضی بدبختی برمی‌گزیند. هر زندگی‌ای تیرهٔ کوتاهی (Hyphen‌) است میان تولد و مرگ. چنان‌که زیست‌شناسی تکامل و کیهان‌شناسی علمی نشان می‌دهد، تاریخ بشری سرگذشت یک نوع از جانداران (مانند سایر انواع) است که محکوم به فناست، دمی صرفا گذرا در جریان تند جهان به سوی مرگ قهقرایی. مشابه توصیفات «تهوع» سارتر، چیوران به «نفرت» زننده‌ای اذعان می‌کند که از چنین جملاتی می‌جوشد: «آن فراوانی منفی‌ای که از هیچ چیز دریغ نمی‌کند…(و) پوچی زندگی را به نمایش می‌گذارد».

  1. تفسیر انتقادی

به این نکته که نیست‌انگاری هنوز ما را بسیار تهدید می‌کند لویل رو 81 در کتابش، به شکرانهٔ نیرنگ: نقش فریب در تاریخ طبیعی و امور بشری (4991) اشاره کرده است. رو می‌گوید که نسبت به دو چیز مطمئن است؛ این‌که نیست‌انگاری حقیقت دارد و این‌که انسان‌ها نمی‌توانند با حقیقت آن زندگی کنند. رو به اندازه‌ای که برای نیست‌انگاری به نحو منظم دلیل می‌آورد از اعتراف به این‌که در جنگ نیست‌انگاری است، سخن نمی‌گوید. راه حل پیشنهادی او «دروغ شریف» است یعنی طرحی از افسون خیالی جهان که با فریب مردم معتقد می‌کند جهان و انسان هر دو دارای معنای‌اند، حتی با وجود این‌که هیچ یک دارای معنا نیستند. این تدبیر مذبوحانه و نامعقول قدرت مستمر نیست‌انگاری را نشان می‌دهد که در این‌جا نوعی نتیجهٔ متروک قلمداد می‌شود.

مارتین هایدگر 91، منتقد سرشناس نیست‌انگاری در اشکال گوناگونش، آن‌چه را که رخوت نیست‌انگارانهٔ غرب تلقی می‌کند به گرهٔ موروث از برداشت‌های غلط معرفت‌شناسانه و متافیزیکی نسبت می‌دهد که به فاجعهٔ «فراموشی هستی» منجر شده است. ما تنها در صورتی می‌توانیم بفهمیم که چگونه ابژه‌سازی، جداسازی، کنترل کردن و اشکال خودمحور تجربه و اندیشهٔ کنونی ما را به نیست‌انگاری کشانده است که به ریشه‌های فلسفی دنیای غرب برگردیم، به تأملات ژرف فلاسفهٔ پیش از سقراط که به نظر هایدگر به دست افلاطون و ارسطو تحریف شده‌اند (این تحریف‌ها از آن زمان برای ما دردسر درست کرده‌اند) راه‌حل هایدگر این است که یاد بگیریم در واقعیت به طور اساسی «تجدیدنظر» کنیم و پذیرای حضور شفابخش هستی باشیم که در تمام هستندگان جلوه می‌کند و ما را نسبت به یک‌دیگر و جهان پیوند می‌دهد. شرح و دفاعی قوی از نگرش هایدگر نسبت به نیست‌انگاری در اثر لوین 02(8891‌) مندرج است.

استدلال‌های نیست‌انگاری کیهانی و اگزیستانسیال، مانند دلایل اشکال دیگر نیست‌انگاری، پیچیده و متنوع‌اند. تحلیل و نقد مشروح بعضی از آن‌ها را در اثر کراسبی 12(8891) می‌توان یافت. او خود استدلال‌ها را تا مفروضات اساسی‌ای که آن دلایل را مورد تأیید قرار می‌دهند ریشه‌یابی می‌کنند. بسیاری از آن‌ها از تفکر غربی بازمانده از قرن هفدهم و هیجدهم سرچشمه می‌گیرند (مثال‌هایی از این مفروضات در زیر ارائه می‌شوند) کراسبی نتیجه می‌گیرد که گرچه نیست‌انگاری فلسفی درس‌های مهمی به ما می‌دهد، در نهایت دیدگاهی تحریف‌شده و یک‌جانبه از خودمان و دنیایی به تجربه درآمده است، دیدگاهی که به مفروضات بسیار مشکوک وابسته است.

بسیاری از چنین مفروضاتی در پس بعضی از دلایلی قرار دارند که به حمایت از نیست‌انگاری کیهانی اقامه می‌شوند. طرفداران آن بر این باورند که اگر ادعاهایی را که دربارهٔ جهان اظهار می‌کنیم نتوانیم به طور قانع‌کننده‌ای اثبات کنیم که آیا، جدا از مفهوم‌سازی و تجربهٔ انسان. مطابق امور فی نفسه و بنفسه‌اند، نمی‌توانیم بگوییم فهم معناداری از عالم داریم. به علاوه، آن‌ها گاهی تصور می‌کنند که حضور کنش هدفدار در عالم(به عنوان مثال، در انسان و حیوانات دیگر این جهان) برای معنا بخشیدن به عالم کافی نیست-به این دلیل وجود هدفی قابل فهم از جهان هم‌چون یک کل ضروری است. چنین متفکرانی اغلب می‌خواهند که جهان «صورت انسانی» داشته باشد و اساسش را در موجودی الهی و شخصی باشد و بر انسان‌ها و علایق مختص آن‌ها دور بزند. دیگران بر علوم طبیعی هم‌چون حکم نهایی طبیعت طبیعت تکیه می‌کنند و تصور می‌کنند که چون علم فقط به روابط و وقایع توصیفی پی می‌برد و هیچ ارزشی را کشف نمی‌کند، طبیعت عاری از ارزش است. عده‌ای تصور می‌کنند که اگر، چنان‌که علم طبیعی ادعا می‌کند، جهان آغازی تصادفی داشته باشد (انفجار بزرگ)22 که سرانجام به پایان مطلق خواهد رسید،32 پس نمی‌تواند دارای هیچ معنایی باشد.

به طور مشابه، طرفداران هیچ‌انگاری اگزیستانسیال استدلال‌هایی را به کار می‌برند که با چند فرض قابل تردید شکل گرفته‌اند. آن‌ها معتقدند زندگی‌ای را که به مرگ نابودگر ختم می‌شود نمی‌توان معنادار دانست؛ مصیبت بسیار یا خطر مدام رنج و درد در زندگی انسان بیش از این است که بتوانیم زندگی را معنادار تلقی کنیم. آن‌ها گاهی زمان را رشته‌ای از آفات منقطع تصور می‌کنند، و از این‌رو بر این باورند که زندگی زمان ما هیچ طرح و معنای قابل جمع ندارد. آن‌ها اغلب فرض می‌کنند که ارزش‌هایی که دارای معنی‌اند، از جمله ارزش‌های اگزیستانسیال که با جریان و جهت زندگی ما مرتبطند، باید از آسمان به ما اعطا شوند و لذا تأیید و منشأ متعالی داشته باشند. دیگران گمان می‌کنند که ارزش‌ها، از جمله ارزش‌های اگزیستانسیال، تا مطلق، نامشروط، جاودانی و کلی نباشند بی‌معنا یا بی‌اهمیتند؛ اگر زندگی ما نتیجهٔ فراشد تطور زیستی باشد، بی‌معنا خواهد بود، فراشدی که با اصل انتخاب طبیعی که بی‌قصد و هدف است، هدایت می‌شود. فرض دیگری که اغلب مبنای هیچ‌انگاری اگزیستانسیال را تشکیل می‌دهد این است که انسان‌ها در ذهنیت فردیشان محبوسند و بی‌هیچ معیار و قاعدهٔ عینی‌ای محکوم به جعل خودسرانهٔ معانی برای خود می‌باشند.

تمام این مفروضات در معرض نقد جدی‌اند. وقتی که آن‌ها را مورد مداقه قرار می‌دهیم، استدلال‌هایی که بر آن‌ها مبتنی‌اند رنگ می‌بازند. با این وجود، حقیقت قابل ملاحظه‌ای دربارهٔ جهان و وضعیت انسان وجود دارد که استدلال‌های هیچ‌انگارانه به طور کلی می‌توانند برای ما ثابت کنند. تأمل دربارهٔ این استدلال‌ها دید فلسفیمان را به طرق مثبت و بنیادی باز می‌کند.


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

هلند کشور لاله‌ها – توضیحات + گالری عکس زیبا

هلند به خاطر مزارع خیره‌کننده لاله‌ که گردشگران را از سرتاسر جهان جذب می‌کند، مشهور است. این مزارع به ویژه در فصل بهار، معمولاً از اواخر مارس تا اوایل اردیبهشت، سرزنده و زیبا هستند.مزارع لاله عمدتاً در منطقه‌ای به نام "Bollenstreek"…

بهترین سریال های هندی | 49 سریال هندی تماشایی به همراه توضیحات

محتوای شرقی به صورت عام و فیلم‌ها و سریال‌های هندی به صورت خاص طرفداران خاص خودشان را دارند. به خصوص با توجه به کم‌مایه شدن سینما و تلویزیون آمریکا روز به روز افراد بیشتری رو به سریال‌های کره‌ای یا سینمای مستقل‌تر کشورهایی مثل اسپانیا و…

عکس‌های تصادفی که از شانس خوب عکاس مانند یک تابلو یا یک عکس خیلی حرفه‌ای شده‌اند

عکاس‌های حرفه‌ای گاهی ماه‌ها وقت صرف می‌کنند تا در زمان و مکان مشخصی حاضر باشند و تجهیزاتشان متناسب با نور و سرعت گذر سوژه و فاصله‌شان مناسب باشد تا یک عکس خوب بگیرند.اما گاهی شانس یا فرصت‌طلبی یا آمادگی ذهنی یک عکاس برای کادربندی مناسب…

تصاویر و لطایفی در مورد زندگی در اروپای شرقی

اروپای شرقی هنوز سنت‌های خاص خود را دارد و هنوز به اندازه بخش غربی مدرن نشده است و فرهنگ خاص خود را داراست.به همین خاطر ممکن است ما برخی از روندهای آنجا احساس نزدیکی کنیم.به تصاویر زیر بنگرید:آکوامن بعد از 2 هفته در بلغارستان…

عکس‌های قدیمی از یخ‌فروش‌های آمریکایی

یخ‌فروش‌ها در دوران قدیم اهمیت زیادی داشتند. قبل از رواج یخچال‌های مدرن، زندگی بدون آنها مختل می‌شد.عکس‌های این نوشته نگاهی اجمالی به دوران گذشته می‌اندازند، زمانی که صدای یخ‌فروش‌ها و شکستن بلوک‌های یخی در خیابان‌ها طنین‌انداز می‌شد.…

سفری در شهرهای باستانی دنیا به یاری تخیل میدجرنی

از شهرهای باستانی دنیا بقایایی مانده و بر اساس همین یقایا و توصیف‌ها و تحلیل مورخان، برخی‌ها اقدام به بازسازی رایانه‌ای شهرهای قدیمی کرده‌اند تا شکوه و عظمت آنها را به ما بنمایانند.اما میدجرنی هم راهی آسان برای این تصور بدون نیاز به…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5