11 نکته بسیار جالب در مورد شکلات
قرنهاست که مردم شکلات میخورند، هرکس آن را چشیده عاشقش شده و نام علمی آن به معنی “خوراک خدایان” است.
اما درباره شکلات چه میدانید؟
۱. مصرف کاکائو به ۵۰۰۰ سال پیش بازمیگردد
بنا بر یافتههای باستانشناسی، حدود ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد، مردمان تمدن مایوچینچیپ در اکوادور مادهای از جنس کاکائو میخوردند؛ خیلی پیش از سالهای ۲۵۰ تا ۸۵۰ پیش از میلاد و دوران اوج شکوفایی تمدن مایا که اولین شواهد مصرف شکلات به شکل امروزی و به عنوان نوشیدنی گرم در میان مایاها به دست آمده است. این نوشیدنی محبوب آزتکها هم بود که آن را با میوهٔ درخت آناتو به رنگ قرمز درمیآوردند.
۲. به راستی “خوراک خدایان” است
نام علمی شکلات، تئوبروما کاکائو به معنی ” خوراک خدایان” است. کارل لینه، گیاهشناس سوئدی و پایهگذار سیستم امروزی طبقهبندی گونههای گیاهان و جانوران، در سدهٔ ۱۷ میلادی این نام را بر این درخت گذاشت.
۳. اولین محموله شکلات که به بریتانیا رسید با مدفوع گوسفند اشتباه گرفته شد
اگر چنین اشتباهی در تشخیص محموله پیش نیامده بود شاید بریتانیا زودتر شکلات را میچشید. وقتی محمولهٔ اسپانیایی حاوی دانههای کاکائو در قرن شانزدهم به ساحل بریتانیا وارد شد، کسانی که آن را به دست آوردند فکر کردند مدفوع گوسفند است و آن را سوزاندند.
توضیح تصویر، میوه درخت کاکائو در جنگلهای استوایی اکوادور، جایی که برای اولین بار در تاریخ نشانههایی از خوردن مادهای ساخته شده از کاکائو به دست آمده است
۴. پاپ ناچار شد کشیشان را از بحث در مورد شکلات منع کند
در قرن ۱۷، بحث داغی بین دو گروه از راهبان کاتولیک درگرفته بود که آیا شکلات نوشیدنی هست یا نیست و در نتیجه آیا میتوان آن را در ایام روزهداری نوشید؟ سرانجام پاپ الکساندر هفتم مداخله کرد و اعلام کرد که شکلات نوشیدنی است (و به احتمال زیاد باعث شادی بسیاری از راهبان گرسنه شد).
توضیح تصویر، زن جوانی که در روز ولنتاین جعبهای شکلات به شکل قلب هدیه گرفته است، حدود سال۱۹۳۵
۵. شکلات به شورش ربط داشت
در فرانسه و اسپانیا شکلات نوشیدنی طبقات ممتاز بود و در انگلستان هم ابتدا روشنفکران و اندیشمندان سیاسی آن را مصرف کردند. در حدود سال ۱۶۶۰، چارلز دوم چنان به وحشت افتاد که از ترس شورشیان و تندروهایی که در شکلات و قهوهفروشیها جمع میشدند، تلاش کرد آنها را تعطیل کند.
۶. در حدود سال ۱۹۳۰، یک جعبه شکلات به بهای ۱۰ هفته اجاره بود
شکلات جامد سرانجام در سال ۱۸۴۷ تولید شد. از زمانی که شرکتهای بزرگ صنعتی شروع به تولید شکلات کردند، مراکز شکلاتسازی محبوب شدند. این شکلاتها در جعبههای دستسازی با تزئین ابریشم و زرورق و تور و روبان بستهبندی میشد و نامهایی مثل جعبهٔ فانتزی کدبری (شرکت شکلاتسازی بریتانیایی) بر آنها نقش میبست.
در حدود سال ۱۹۳۰، این شکلاتهای تزئینشده هنوز محبوب بود اما اصلاً ارزان نبود. یک جعبه شکلات رونتری ۱۰۰ شیلینگ قیمت داشت در حالی که اجارهٔ یک آلونک محقر ۱۰ شیلینگ در هفته بود.
۷. تولید بعضی از شکلاتهای معروف حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد
خیلی از شکلاتهای محبوب ما در دوران طلایی نوآوری با کاکائو بین سالهای ۱۹۰ تا ۱۹۳۰ برای اولین بار تولید شدند. محصولاتی که در این سالها تولیدشان شروع شد شامل کدبری، فروت اند نات و کرانچی در حدود ۱۹۲۰ و مارس در سال ۱۹۳۳ و میلکیوی و کیتکت در سال ۱۹۳۵، مالتزرز در سال ۱۹۳۶ و آئرو و اسمارتیز در سال ۱۹۳۷ است.
اولین تخممرغهای شکلاتی در حدود سال ۱۹۲۰ ساخته شد اما تخممرغ شانسی محصول کارخانه فرای بود و سالها بعد کدبری هم آن را تولید کرد.
۸. شکلات سفید ابتدا به عنوان دارو برای کودکان تولید شد
در حدود سال ۱۹۳۰ در سوئیس، پزشکان میخواستند به کودکان بیماری که در بیمارستان بودند شیر غنیشده با ویتامین بدهند. مشکل این بود که بچهها فکر میکردند شیر خوراک بچههای کوچک است و تمایلی به آن نداشتند . پس کرهٔ کاکائو به آن اضافه کردند و بر حسب تصادف شکلات سفید کشف شد. این محصول غنیشدهٔ شکلاتی چنان محبوب شد که در سراسر جهان به فروش رفت و انواع امروزی آن هنوز در جهان محبوب است.
۹. کیتکتهای غیراصل در دوران جنگ جهانی دوم از شکلات تلخ و کراکر درست میشد
در دوران جنگ جهانی دوم، شرکت رونتری تولید کیتکت (یا همان ویفر شکلاتی که آن زمان نامیده میشد) را متوقف کرد تا اسلحه و مهمات جنگی تولید کند اما کارکنان کارخانه و خانوادههای آنها آنقدر آن را دوست داشتند که تصمیم گرفتند کیتکت غیراصل دستساز خود را تولید کنند. آنها قالبها را با نوارهایی از ریویتا (نوعی کراکر) پر میکردند و شکلات تلخ روی آن میریختند و محصول را برای جیرههای غذایی سربازان میفرستادند.
۱۰. فقط یک شکلات تا بهحال از درخت کاکائوی رشد کرده در بریتانیا تولید شده است
کاشت و تولید دانههای کاکائو کار سختی است. این گیاه فقط در دمای استوایی ۱۶ درجه سانتیگراد و بالاتر و در شرایط خاصی رشد میکند. در سال ۱۹۳۲، کارکنان کارخانه رونتری در یورک بریتانیا پس ازتجربهٔ کاشت آناناس تصور کردند که میتوانند گیاه کاکائو را هم در خاک بریتانیا پرورش دهند . آنها توانستند درخت را در گلخانه پرورش دهند اما محصول آن فقط یک میوهٔ کاکائو بود که با آن یک شکلات کوچک درست کردند و به ملکه الیزابت دوم تقدیم کردند.
11-شکلات ‘تاریخ پنجهزارساله’ دارد
شکلات بیش از آنچه تصور میشد، قدمت دارد. تازهترین شواهد گیاهشناسی نشان میدهد که درخت کاکائو که شکلات از میوه آن ساخته میشود، برای نخستین بار به منظور استفاده غذایی بیش از پنجهزار سال پیش در جنگلهای آمازون کاشته شده است.
باقیماندههای شیمیایی که در سفالهای باستانی پیدا شده نشان میدهد که مردم بومی مناطقی در اکوادور کنونی، از کاکائو به عنوان خوراک، دارو و نوشیدنی استفاده میکردند.
قبل از این تصور میشد که شکلات برای اولین بار بیش از ۳۵۰۰ سال قبل در آمریکای مرکزی کشف شده است.
پروفسور مایکل بلیک یکی از محققان این پژوهش از دانشگاه بریتیش کلمبیا در گفتگویی با هلن بریگز، خبرنگار بیبیسی گفته است: “شواهد قبلی در مکزیک و آمریکای مرکزی پیدا شده بود.”
به طور طبیعی در جنگلهای مرطوب و استوایی میروید. سرزمین بومی آن مکزیک، آمریکای مرکزی و مناطق شمالی آمریکای جنوبی است
میوه آن حاوی دانههایی است که آن را خشک میکنند و از آن پودر کاکائو تهیه میشود
محتویات شکلات شامل پودر کاکائو و کره کاکائو است که از دانههای تخمیرشده و بو داده شده تهیه میشود
فراوردههای کاکائو همچنین به صورت گسترده در ساختن برخی داروها و محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود
در سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ تولید جهانی کاکائو سه میلیون و ۵۱۵ هزار تن بود
محققان ظروف سفالی یافت شده از منطقه سانتا انا در ارتفاعات اکوادور را مورد بررسی قرار دادند. این منطقه بین ۵۳۰۰ تا ۲۱۰۰ سال قبل محل زندگی بوده است.
مطالعه اطلاعات دیانای به دست آمده در این ظروف نشان میدهد که موقعیت درخت این کاکائو در منطقهای از جنگلهای آمازون در شمالغرب آفریقای جنوبی بوده است. درخت کاکائو هم برای نخستین بار در همین منطقه روییده است.
پروفسور بلیک میگوید این اهمیت محافظت از زیستگاهها را برجسته میکند.
نتیجه این تحقیق در مجله علمی نیچر منتشر شده است.