افراد پرقدرت دروغگویان بهتری هستند

گفتگو با دانا کارنی (Dana Carney) استادیار دانشکدهٔ کسب و کار دانشگاه کلمبیا
دانا کارنی نمونههای تحقیقاتی خود را به دو دسته تقسیم کرد: مدیران و کارمندان. مدیران دفترهای بزرگتر و قدرت بیشتری دارند. از آنها خواسته شد تا در حقوق کارکنان دست ببرند. یک رایانه به نیمی از آنها گفت که یک چک 100 دلاری را مخفی کنند. اگر آنها میتوانستند مصاحبهگر را متقاعد کنند که این پول را برنداشتهاند، میتوانستند آن را برای خوشان نگه دارند. همین موضوع از سایر نمونهها نیز پرسیده شد. در مصاحبهها، مدیران درغگو علایم ناخواستهٔ کمتر یا عدم صداقت و استرس کمتری را از خود ابراز داشتند. براساس تمام معیارها، تمایز دروغگویان صاحب قدرت از نمونههایی که راست میگفتند، بسیار دشوار بودند.
کارنی در توضیح این تحقیق میگوید: ما پنج معیار را مشخص کردیم که نشانگرهای دروغگویی هستند: بالا انداختن ناخواستهٔ شانهها، تند صحبت کردن، سطح افزایش هورمون استرس در بزاق، اختلال شناختی و نگرانی هیجانی. این علایم تنها در بین دروغگویانی مشهود بودند که قدرت کمتری داشتند. گفتههای دروغگویان قدرتمند دقیقا مشابه کسانی بود که در سازمان قدرت کمی داشتند و تنها تفاوت آنها در بروز همین علایم پنجگانه بود. افراد دارای قدرت بیشتر، راحتتر دروغ میگفتند. همانند کودکان که وقتی برای اولین مرتبه میفهمند اجاق داغ است دیگر به آن دست نمیزنند نیز دوست ندارند دروغ بگویند. زیرا به لحاظ هیجانی و روانی به آنها آسیب میزند. این دادهها حکایت از آن دارند. که افراد پر قدرت-مدیران عامل، مدیران سهام، سیاستمداران و نخبگان-از این هراسی ندارند که دست زدن مجدد به اجاق باعث آسیب و سوختگی آنها بشود. آنها به لحاظ روانشناسی دارای آمادگی بیشتری برای دروغگویی هستند که این امر میتواند باعث شود آنها بیشتر دروغ بگویند.
چرا قدرت با خود دروغگویی به همراه دارد و هرچه افراد قویتر میشوند، دروغگوتر نیز میگردند؟
البته فقط با این تحقیق، پاسخ به چنین سوالی دشوار است زیرا قدرت یک موقعیت قدرت است. اما اگر استمرار در قدرت باشد، آیا دروغگویی او پیشرفت میکند؟ آیا با افزایش قدرت، دروغگویی او نیز افزایش پیدا میکند؟ اینها پرسشهای تحقیقات بعدی هستند. آن چه که ما در این مرحله نشان دادهایم این است که اگر به افراد قدرت بدهید، آنها راحتتر دروغ میگویند و سختتر به شما میتوان گفت که آنها دروغ میگویند.
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
سخت است بتوان باور کرد که شما میتوانید از طریق بالا انداختن شانه، تند صحبت کردن و بزاق به دروغگویی افراد پی ببرید؟
علایم و سرنخهای غیرکلامی عمدتا قابل اطمینان برای کسانی هستند که آموزش دیدهاند آنها را شناسایی کنند. وقتی افراد دروغ میگویند بهطور ناخواسته شانههای خود را بالا میاندازند و تندتر حرف میزنند. من یک کارشناس آموزش دیده هستم و میتوانم با اطمینان 90 درصد به شما بگویم که افراد چه زمانی دروغ میگویند.
اما آیا علایم نشانگر استرس نیستند؟ مثلا اگر من در فرودگاه باشم و در قبال پرواز عصبی باشم، آیا چنین علایمی را بروز نمیدهم؟
خیر. هورمونهایی که در شرایط استرس آزاد میشوند، نمایانگر علایم غیر کلامی دیگر هستند که نشانگر اضطراب هستند و با علایم گفته شده توسط ما فرق دارند. مثلا افرادی که میبینند که با اشیاء بازی میکند مانند در شیشهٔ آب با یک خودکار. برخی نیز با دستانش آرام بر روی چیزی ضربه میزنند. اضطراب برنامهریزی شده نیست و ناخودآگاه بروز میکند. اما افراد از روی عمد دروغ میگویند و بنابراین علایم فرق میکنند. اگر شما الان استرس داشته باشید و بخواهید آن را از من مخفی کنید، یعنی دارید دروغ میگویی.
قصد دارید چه شواهد دیگری را بیابید؟
ما در حال انجام تحقیق دیگری پیرامون قدرت و ریسک هستیم. هر موجود جانداری به نوعی رفتار میکند تا قدرت خود را نشان دهد. مثلا طاووس بالهای خود را باز میکند. مار کبرا از جای خود برمیخیزد. پرندگان بالهایشان را میگشایند. انسان نیز همینطور است. یک مدیر عامل را در نظر بگیرید که پاهایش را روی میز گذارده، به صندلی خود تکیه زده، دستانش را پشت سرش گذارده و ابروهایش را بالا نگاه میدارد. این علایم تصادفی نیستند و به لحاظ بیولوژکی مؤید قدرت هستند. برعکس این وضعیت را نیز در نظر بگیرید. فردی پشت یک میز کوچک نشسته، دستهایش به طرفین افتادهاند و پاهایش نیز آویزان هستند.