از کجا بفهمم افتادگی پلک دارم؟

رپورتاژ

اصلی‌ترین علامت افتادگی پلک این است که پلک فوقانی یکی از چشمان یا هردوی آنها، حالت طبیعی ندارد و به‌ صورت افتاده دیده می‌شود؛ با این‌ حال گاهی تشخیص افتادگی پلک سخت است و دائماً اتفاق نمی‌افتد. برای اینکه بفهمیم افتادگی پلک داریم با نگاه مستقیم به آینه، می‌توانیم وجود این مشکل را بررسی کنیم. همانطور که در این وضعیت به چشمان خود نگاه می‌کنید، باید قسمت قابل توجهی از عنبیه (دایره رنگی داخل چشم) شما، در بالای مردمک چشم مشاهده شود و در این راستا هیچ بخشی از مردمک چشمانتان نباید توسط پلک، پوشانده شود.
این وضعیت می‌تواند با مسدود کردن جلوی چشمان، کیفیت بینایی شما را تحت تأثیر خود قرار دهد؛ همچنین ممکن است چشم شما برای مدت زمان طولانی به شدت خشک و یا پر از آب شود و یا کوچکتر از آنچه که هست دیده شود، به ‌طوری‌که چین‌ و چروک پوست که معمولاً بین پلک فوقانی و ابرو قرار دارد، از بین برود. بعضی از افراد مبتلا به افتادگیِ پلکِ شدید، ممکن است مجبور باشند در حین مکالمه سر خود را به عقب خم کنند و یا ابروهای خود را به بالا ببرند تا بتوانند چهره طرف مقابلشان را به طور واضح مشاهده کنند. پزشک معمولاً برای رفع این مشکل، در کنار آن بیماری‌های زمینه‌ای را نیز بررسی می ‌کند؛ چرا که گاهی این مشکل، ناشی از سردردهای میگرنی و مشکلات عصبی است.

افتادگی پلک چرا؟

در حقیقت افتادگی پلک به حالت و وضعیتی اشاره دارد که یک یا هر دو پلک چشم، به شکلی غیر طبیعی پایین ‌تر از حالت نرمال خود قرار دارند. این وضعیت می‌‌تواند موقت یا دائمی باشد و به صورت تنها یا همراه با علائم دیگری نیز همراه باشد. افتادگی پلک به طور معمول بدلیل ضعف عضلات پلک و محیط اطراف آن ایجاد می‌شود؛ برخی از عللِ شایعِ افتادگی پلک عبارتند از: آسیب، ضعف عضلات، پیری و عوامل عضلانی. افتادگی پلک ممکن است باعث کاهش دید و ایجاد اختلال و ناراحتی در دیدن اشیا شود. بسته به علت و دلیل افتادگی پلک و شدت آن، درمان‌های متفاوتی وجود دارد؛ برای مشخص کردن علت افتادگی پلک و تعیین روش مناسب برای درمان آن، بررسی و مشاوره با یک پزشک متخصص چشم ‌پزشکی، الزامی است.

انواع مختلف افتادگی پلک

انواع افتادگی پلک عبارت است از:

۱-نوع اکتسابی

افتادگی پلک اکتسابی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• افتادگی پلک مکانیکی
• افتادگی پلک عضله ای
• افتادگی پلک عصبی
• افتادگی پلک تاندونی

۲-نوع مادرزادی

در کودکان، افتادگی پلک مادرزادی می‌تواند به دلایل مختلفی همچون ضعف عضله‌ای وابسته باشد. افتادگی پلک در کودکان می‌‌تواند با ایجاد تاری دید یا آستیگماتیسم و یا انسداد کردن مسیر بینایی، منجر به شایع‌ترین نوع اختلال ناشی از افتادگی پلک شود.

گروه‌های سنی مستعد افتادگی پلک

افتادگی پلک ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، از دلایل طبیعی تا شرایط جدی‌‌تر از آن! اما در نهایت این پزشک است که می‌تواند به شما کمک کند تا به علت اصلی این موضوع پی ببرید. پلک بالایی به یک نوع عضله متصل است که به‌ کمک یک عضله پشتیبان کوچکتر، به نگه ‌داشتن و یا بالا و پایین رفتن پلک کمک می‌کند. افراد مسن بیشتر تحت‌ تأثیر افتادگی پلک قرار می‌گیرند؛ چرا که با افزایش سن بافت بالای چشم خاصیت ارتجاعی خود را به مرور از دست می‌دهد. با این‌ حال، افراد جوان‌‌تر نیز می ‌توانند از این علائم رنج ببرند، اما در این مورد به خصوص، افتادگی پلک یا به دلیل مشکل در ناحیه چشم ایجاد می‌شود و یا ژنتیکی است.

راهکارهای جلوگیری از افتادگی پلک

هیچ راهی برای جلوگیری و پیشگیری از افتادگی پلک وجود ندارد، مخصوصاً اگر ریشه این عارضه مادرزادی باشد. از طرفی معمولاً انواع پتوز یا افتادگی پلک اکتسابی، دلایلی غیر قابل پیشگیری دارند و ضربه به چشم، کنترل روند پیری، جراحی یا آسیب عضلانی و عصبی دشوار است. با این وجود، اجتناب از تزریق بوتاکس توسط افراد تازه‌کار و بی‌تجربه، مالش بیش ‌از حد چشم و استفاده از لنز‌های تماسی می‌‌تواند باعث کاهش مبتلا شدن به پتوز اکتسابی شود.

چرا انواع کرم‌ها و پمادها برای رفع افتادگی پلک توصیه نمی‌شوند

رسانه‌ها، اغلب کرم‌‌ها یا پمادهایی را تبلیغ می‌ کنند که بیشتر خاصیت سفت‌ کنندگی دارند و در نتیجه ظاهراً باعث از بین رفتن علائم افتادگی پلک می‌شوند. با این وجود، مسئله اصلی این است که چنین محصولاتِ آرایشیِ رایگانِ در دسترس، تنها به لایه‌های بالای پوست می‌ رسند؛ و آنها نمی‌توانند به عمق و درون بافت نفوذ کنند و اصلاً اجازه انجام این کار را ندارند. (مقررات قانونی سختگیرانه‌ای برای این کار وجود دارد.) اگر افتادگی پلک شما فقط به دلیل تورم موقت باشد، کرم‌ها و پمادهای سفت کننده ممکن است به کمک شما بیایند، اما در غیر این صورت برای درمان توصیه نمی‌شوند.

رفع افتادگی پلک چشم با عمل جراحی

یکی از روش‌های بسیار عالی برای رفع افتادگی پلک چشم، عمل جراحی است؛ که به طور معمول جراح پلاستیک با بالا بردن پلک و به کمک جراحی زیبایی ( بلفاروپلاستی ) مشکل را رفع می‌کند. در اغلب موارد این یک عمل سرپایی است که تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌‌شود. بی‌حسی موضعی به بی‌هوشی عمومی ترجیح داده می‌شود؛ زیرا این اجازه را به جراح می‌دهد تا موقعیت پلک‌های شما را در حالی که چشمان شما باز است تنظیم کند.
تنها برداشتن بخشی از عضلات پلک، اصولاً در موارد خفیف‌تر این نوع افتادگی انجام می‌شود؛ کوتاه کردن عضله اصلی پلک ممکن است در موارد متوسط انجام شود و لیفت ابرو در موارد شدید‌تر توصیه شود. اخیراً نوعی از جراحی به نام اسلینگ رایج شده است که در آن از لیفت عضلات پیشانی برای بالا بردن پلک‌ها استفاده می ‌شود.
اگر کودک شما با افتادگی پلک یا پتوز مادرزادی شدید متولد شده باشد احتمالاً متخصص، انجام جراحیِ اصلاحیِ سریع را به شما پیشنهاد می‌کند؛ چرا که درمان زودرس، باعث کاهش خطر آسیب دائمی بینایی می‌شود. اگر کودک شما دچار نوع خفیف‌تر پتوز و بدون اختلال در بینایی است، ممکن است که متخصص برای اصلاح افتادگی پلک زمانی را صبر کند تا کودک شما ۳ تا ۵ ساله شود. در زمان کودکی، جراحی پلک تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و احتمال بروز آسیب‌ها و خطرات مرتبط با آن از جمله قرنیه خراشیده ‌شده، هماتوم و خشکی چشم نیز وجود دارد؛ علاوه ‌بر این، غیر معمول نیست که جراحان پلک را بیش ‌از حدِ معمول بالا یا پایین ببرند و پس از جراحی پلک افتاده، بیمار از ظاهر خود رضایت نداشته باشد.
در بعضی موارد، جراحی اصلاحی باعث می‌‌شود که چشم‌‌ها در زمان خواب اندکی باز بمانند، پس برای جلوگیری از خشک شدن آن‌‌ها قبل از خواب شبانه، از روغن استفاده کنید.

نکات مهم قبل از عمل جراحی افتادگی پلک

قبل از شروع عمل پلک افتاده ، مشاوره و توضیحات لازم است؛ شما باید دقیقاً به جراح معالج خود بگویید که هدفتان چیست و می‌خواهید نتیجه نهایی چگونه باشد. در بهترین حالت و بدون از دست ‌دادن ظاهر فردی خود، باید جوان‌تر و زیباتر به نظر برسید؛ سپس پس از مشاوره و معاینات فیزیکی لازم، پزشک در مورد روش جراحی مناسب تصمیم ‌گیری می‌کند. اگر شما مشکل بینایی دارید، حتما از قبل با چشم ‌پزشک خود مشورت کنید و پس از تعیین تاریخ عمل، باید نکات زیر را در نظر بگیرید:

• ترک داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین
• عدم مصرف تنباکو و الکل

دکتر مهرداد خوانساری

جراحی افتادگی پلک از پرهزینه‌ترین جراحی‌‍های زیبایی نیست؛ پس مطمئن شوید که برای این کار سراغ پزشک باتجربه و حرفه‌ای می‌روید چون ممکن است عوارض و صدماتی به چشمان شما وارد شود و از زیبایی صورتتان ناراضی باشید. دکتر مهرداد خوانساری فارغ‌التحصیل رشته پزشکی و تخصص جراحی از معتبرترین دانشگاه‌های کشور می‌باشد.
دکتر خوانساری پس از ادامه تحصیل در کشور کانادا توانستند از کالج آکسفورد فارغ‌التحصیل شوند، ایشان موفق به کسب رتبه نظام پزشکی و عضویت رسمی در سازمان نظام پزشکی کانادا و عضویت در کالج جراحان آمریکا شدند. ایشان پس از طی دوره‌های خاص در خارج از کشور، به طور اختصاصی در زمینه جراحی زیبایی پلک پایین و بالا با متد منحصر به فرد خود مشغول به فعالیت هستند. خدمات مختلفی که توسط دکتر خوانساری ارائه می‌گردد عبارتند از:

• لیفت ابرو
• لیفت پیشانی
• جراحی افتادگی پلک

جهت آشنایی با خدمات متنوع دکتر خوانساری و کسب اطلاعات در خصوص عمل افتادگی پلک می توانید به وب سایت رسمی دکتر dr-mkhansari.com مراجعه نمایید.