درمان قطعی زخم پای دیابتی | درمان بدون بازگشت حتی در منزل شما
با توجه به تحقیقات انجام شده، پیش بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ حدود ۵۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا خواهند شد. این نشان‌دهنده‌ی یک افزایش سریع در شیوع دیابت به عنوان یکی از بیماری‌های غیرعفونی است. زخم پا نیز یکی از عوارض شایع در افراد مبتلا به دیابت است. این زخم‌ها در مناطقی از پوست کف پا ایجاد می‌شوند و ناشی از آسیب‌های وارده به رگ‌ها یا عصب‌های اطراف کف پا هستند. این آسیب‌ها به دلیل عدم کنترل مناسب سطح قند خون رخ می‌دهند. درمان زخم پای دیابتی چگونه انجام می‌شود؟
آیا زخم پای دیابتی درمان قطعی دارد؟
آیا زخم پای دیابتی درمان قطعی دارد؟ درمان زخم پای دیابتی در مراحل اولیه نسبت به مراحل پیشرفته راحت‌تر است، که در ادامه به این موضوع پرداخته خواهد شد. اگرچه درمان مناسب در مراحل اولیه می‌تواند موثر باشد، اما اگر دیرتر به درمان پرداخته نشود، نیاز به تدابیری از جمله تخلیه زخم، استفاده روزانه از پانسمان‌های نمکی یا مواد مشابه جهت ایجاد محیط مرطوب برای زخم، درمان آنتی‌بیوتیکی با یا بدون جراحی در صورت وجود استئومیلیت یا عفونت بافت نرم، کنترل دقیق سطح گلوکز خون و ارزیابی و اصلاح نارسایی شریانی محیطی داریم.
ایسکمی به دلیل آترواسکلروز (توده‌های چربی در دیوار عروق) در عروق بزرگ تیبیا و پرونئال ایجاد می‌شود، که منجر به اختلال در گردش خون در عروق ریز نیز می‌گردد. این اختلال باعث تاخیر در فرآیند ترمیم زخم می‌شود. همچنین، افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) منجر به عملکرد ناکافی نوتروفیل‌ها (نوعی سلول خون سفید) می‌شود و دفاع بدن در برابر عفونت‌ها را کاهش می‌دهد.
این عوامل با هم ترکیب شده و منجر به بروز زخم‌های پای دیابتی می‌شوند، که نیاز به مراقبت و درمان جدی دارند. ما در کلینیک زخم شبانه روزی بهار زندگی، به درمان انواع زخم از جمله زخم پای دیابتی می‌پردازیم.
درمان زخم پای دیابتی
اصول پایه‌ای استاندارد در درمان زخم پای دیابتی شامل تغییرات در رژیم غذایی و کنترل قند خون، مدیریت عفونت، مراقبت مناسب از زخم، بهبود جریان خون شریانی، استفاده از پانسمان مناسب و کاهش فشار در پاها می‌شوند.
هرچند دستورالعمل‌های درمانی فعلی زخم پای دیابتی شامل حذف بافت آسیب‌دیده، کنترل عفونت، بهبود عروق و کاهش فشار بارگذاری را توصیه می‌کنند، اما عواملی مانند ایسکمی (کمبود خونرسانی)، عفونت، نوروپاتی (کاهش حس درد و حرارت) و اختلالات متابولیک ممکن است پیشرفت در بهبود زخم را به تأخیر بیندازند. این چالش برای بیماران و پزشکان یک مسئله مهم است.
پیشرفت‌های اخیر در درک از پیچیدگی‌های سلولی و مولکولی فرآیند بهبود زخم از جمله انعقاد، التهاب، مهاجرت سلولی، تکثیر و بازسازی بافت، را به عنوان مراحل اساسی برای بازسازی بافت شناسایی کرده‌اند.
علاوه بر درمان‌های استاندارد، روش‌های فرعی نیز برای شتاب‌زدایی فرآیند بهبود زخم مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این شامل استفاده از پانسمان‌های نوین با هیدروژل، پلاسمای غنی از پلاکت، فاکتورهای رشد، سلول‌های بنیادی، درمان‌های اکسیژن هیپرباریک (HBOT)، درمان با فشار منفی (VAC) و درمان‌های گیاهی نظیر Semelil AngiparsTM است.
دیابت و قطع عضو در عفونت پای دیابتی
دیابت یکی از عوامل اصلی در قطع غیر تروماتیک اعضای تحتانی است، به این معنا که این اعضا به دلیل عوامل غیرضربه‌ای مانند عفونت یا نقص خونرسانی از بین می‌روند. تا 24 درصد از بیماران دیابتی که دچار زخم پا می‌شوند، به قطع عضو نیاز دارند.
به خوشی، با شناسایی و درمان صحیح عوامل زمینه‌ای، می‌توان از بروز زخم پا جلوگیری کرد. این عوامل زمینه‌ای شامل نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت یا بیماری عروق محیطی می‌شوند.
مراحل اولیه زخم و کبودی پای دیابتی
پزشک ممکن است زخم یا کبودی روی پای شما را در چهار درجه مختلف ارزیابی کند:
۱. درجه صفر: هیچ زخمی وجود ندارد، اما ریسک بروز آن وجود دارد.
۲. درجه ۱: زخم روی پوست دیده می‌شود ولی هیچ علامتی از عفونت نیست.
۳. درجه ۲: زخم مشاهده می‌شود و نهایتاً مفاصل و تاندون‌ها در معرض ناحیه بیرونی بدن قرار گرفته‌اند.
۴. درجه ۳: زخم‌های بزرگ یا آبسه به علت عفونت شکل گرفته‌اند.
علت بروز درد و زخم پای دیابتیک
زخم‌های پای دیابتی اغلب به دلیل چندین عامل پدیدار می‌شوند، از جمله:
گردش خون ضعیف: کاهش گردش خون به ناحیه پای فرد می‌تواند باعث نقصان در تغذیه بافت‌ها و ایجاد زخم شود. این نقصان گردش خون می‌تواند از بهبودی زخم‌ها جلوگیری کند.
هایپرگلایسمیا (گلوکز خون بالا): سطح بالای گلوکز در خون می‌تواند فرآیند بهبودی زخم‌ها و کبودی پای دیابتی را کند که به همین دلیل مدیریت میزان قند خون بسیار مهم است.
آسیب به رشته‌های عصبی: آسیب رسیدن به رشته‌های عصبی به دلیل دیابت منجر به از دست رفتن حس در ناحیه پا می‌شود. این کاهش حساسیت نسبت به درد می‌تواند زخم‌های بدون دردی را به وجود آورد که در نهایت عامل زخم پا خواهند بود.
پوست خشک: بیماری دیابت ممکن است منجر به خشکی پوست شود، که ممکن است باعث ترک‌ها و زخم‌های خونریزی شود.
بی‌توجهی به زخم‌ها: به دلیل کاهش حس در ناحیه پا، برخی افراد ممکن است نتوانند زخم‌ها یا آسیب‌های پوستی که وجود دارد را احساس کنند. این ممکن است به عدم درمان زودهنگام آنها و تشدید مشکلات بیماری دیابت منجر شود.
این عوامل می‌توانند به طور ترکیبی باعث بروز و پیشرفت زخم‌های پای دیابتی شوند. به همین دلیل مدیریت دقیق بیماری دیابت و مراقبت مستمر از پای خود بسیار حائز اهمیت است.
برای زخم پای دیابتی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
پس از شناسایی زخم روی پا، بهتر است هرچه سریع‌تر به جراح عروق متخصص (و یا جراح عمومی با تخصص در درمان زخم‌های پای دیابتی) مراجعه کنید. این اقدام اهمیت بسیاری دارد زیرا درمان زودهنگام زخم‌های پای دیابتی می‌تواند از عمق و شدت آنها جلوگیری کرده و از پیشرفت عفونت و قطع عضو جلوگیری نماید. همچنین، درمان زخم‌های پا بهبود کیفیت زندگی شما را افزایش می‌دهد و از هزینه‌های سنگین در آینده جلوگیری می‌کند.
برای پیشگیری از تشدید عفونت یا توسعه تاول پا، سعی کنید کمتر بایستید و فشار را به پاهای خود وارد نکنید. این اقدام به ویژه برای افرادی که اضافه وزن دارند، حائز اهمیت است زیرا وزن بیشتر می‌تواند فشار بیشتری به پاها و زخم‌ها وارد کند و به عارضه درد پا منجر شود.
پزشک شما ممکن است توصیه‌های خاصی داشته باشد تا از پای دیابتی‌تان مراقبت کنید:
استفاده از کفش‌های دیابتی: این کفش‌ها به پایان آسیب نمی‌رسانند و فضای کافی برای جلوگیری از فشار اضافی فراهم می‌کنند.
استفاده از کفی‌های طبی: این کفی‌ها به عنوان یک پوشش نرم و پشتیبان برای پاها عمل می‌کنند و از فشار زیاد به پا جلوگیری می‌کنند.
استفاده از کش‌ها و چسبان‌ها: این محصولات می‌توانند فشار را تخفیف داده و زخم‌ها را درمان کنند.
استفاده از جوراب‌های کشی: این جوراب‌ها می‌توانند پاها را پوشانده و از تشدید فشار جلوگیری کنند.
مراقبت مستمر از پای دیابتی و پیروی از توصیه‌های پزشک می‌تواند به جلوگیری از مشکلات بیشتر و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
به یاد داشته باشید که مراقبت‌های روزانه و نظارت دقیق بر پوست پاها می‌تواند از عود زخم پای دیابتی جلوگیری کرده و کیفیت زندگی شما را افزایش دهد. به این منظور می‌توانید با کلینیک بهار زندگی در ارتباط باشید.