کارل اشتِرنهایم – نویسنده و سراینده

۳ نوامبر ۱۹۴۲؛ ۸۱ سال پیش در چنین روزی کارل اشتِرنهایم نویسنده و سراینده در شهر بروکسل درگذشت.
کارل اشتِرنهایم (carlsternheim ) در لایپزیگ در شرق آلمان زاده شد اما در هانوفر و برلین در خانواده بسیار مرفهی رشد کرد.
۱۹ ساله بود که برای تحصیل فلسفه به دانشگاه مونیخ رفت. سپس ۵ سالی در گوتینگِن و لایپزیگ حقوق و روان_شناسی خواند اما این تحصیلات را به پایان نرساند چون همه حواسش متوجه تئاتر و نویسندگی بود.
۲۱ ساله بود که نخستین نمایشنامهاش را نوشت ولی نتوانست آن را به روی صحنه ببرد تازه سه سال بعد نمایشنامهاش با نام “کازانوا” را در برلین به روی صحنه برد و شهرتی به دست آورد.
در سال ۱۹۱۱ یعنی هنگامی که ۳۳ ساله بود، یک نمایشنامه طنز به نام “زیرشلواری” را به روی صحنه برد و جنجال بیسابقهای در میان توانگران آلمان آن زمان بر پا کرد.
اشتِرنهایم در این نمایشنامه و نوشتههای بعدی خود تظاهر به گفتار و رفتار نیک در میان شهروندان متنفذ آخرین سالهای امپراتوری آلمان را به باد انتقاد میگیرد. او با عبارتهایی که از کوتاهی به متنهای تلگرافی میمانند، از دورنگیها، دودوزه بازیها و پولپرستی و قدرتپرستی طبقه حاکم میگوید.
شاید توفیق اشتِرنهایم در این بوده باشد که پند نمیدهد. خود در خاطراتش مینویسد: «ادبیات مدافع آرمانهای والا نیست. نه پرورش میدهد نه اعتلا میبخشد و نه بهسازی میکند. ادبیات فقط باید آنچه هست را آشکار کند و طوری به موضوع بپردازد که نسلهای آینده هم آن اوضاع و شرایط را حس کنند.»
با روی کار آمدن نازیها آثار اشتِرنهایم ممنوع شدند و خودش به بلژیک گریخت. اما نازیها بلژیک را هم تصرف و او را که یهودیتبار بود را هم گرفتار کردند.
کارل اشترنهایم در ۶۴ سالگی در پایتخت بلژیک درگذشت.
این نوشتهها را هم بخوانید