زمین هنگام خورشید‌گرفتگی کلی

زمین هنگام خورشیدگرفتگی چگونه به نظر می‌آید؟ در برخی مناطقی که مردم نظاره‌گر گرفت هستند آسمان تیره است زیرا در آن نواحی سایه‌ی ماه افتاده است. لکه‌ی سایه٬ با سرعتی نزدیک به ۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت از روی زمین می‌گذرد و نواحی که در مسیر قرار دارند فقط چند دقیقه زیر این لکه‌ی تیره قرار […]

تماشای شفق‌قطبی از حیاط خلوت

در شب ۱۷/۱۸مارس  چتر شفق‌های قطبی بر فراز حیاط‌خلوت این خانه در یکی از مناطق سوئد باز شد. این شفق‌های قطبی نتیجه‌ی یکی از قدرتمند‌ترین طوفان‌های ژئومغناطیسی چرخه‌ی خورشیدی کنونی است. در‌ آن‌ شب٬ مناظر شبیه به این٬ در نقاط مختلف دیگر از جمله عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر مانند ایالات غرب میانه‌ی آمریکا نیز دیده شدند. این […]

گرفت اعتدالی شمالی

هوای سرد و برفی همان هوایی است که در ورود به منطقه‌ی «لانگ‌یربین» در مجمع‌الجزایر قطبی نوروژ باید انتظار داشت. اما خلاف پیش‌بینی‌ها٬ هوا برای رصد سایه‌ی ماه در نواحی شمالی کره‌ی زمین مناسب به نظر می‌آمد. این منطقه هنگام خورشیدگرفتگی کلی ۲۰ مارس نزدیک به سه دقیقه در تاریکی فرو رفت؛ در همان حال […]

خورشید و دو گرفتگی!

آیا ممکن است خورشید در زمانی واحد٬ دوبار بگیرد؟ جمعه‌ی پیش روز مهمی بود زیرا بخشی از زمین زیر سایه‌ی خورشیدگرفتگی کلی کمیابی قرار گرفت. اما در همان روز جمعه٬ در بخش‌هایی از زمین که گرفت خورشید به صورت جزئی بود٬ هم‌زمان شی‌ء دومی در مقابل چهره‌ی خورشید قرار گرفت: ایستگاه فضایی بین‌المللی که در مداری […]

بهار شکارچی

با آمدن بهار به نیم‌کره‌ی شمالی سیاره‌ی زمین٬ صورت‌فلکی زمستانی شکارچی در نخستین لحظات عصرگاهی غروب می‌کند. در این تصویر٬ شاخه‌ی درختان قابی به دور ستاره‌های شکارچی ایجاد کرده‌اند. ستاره‌ی ابرغول سرخ آلفا-شکارچی٬ با ته‌رنگ زرد٬ با شاخه‌های بالایی این آسمان رنگارنگ درهم آمیخته است. کمی دورتر در سمت راست ستاره‌ی آلفا-شکارچی با ستاره‌ی آلفا-ثور همراه شده […]

ابرهای رنگیِ نزدیکِ ستاره‌ی «رو –مار افسای»

چرا آسمان نزدیکِ قلب‌العقرب (آلفا- عقرب، Antares) و رو-مارافسای (Rho- Ophiuchi) این‌قدر رنگی است؟ این رنگ‌ها حاصل فرآیند ترکیب اجرام است. غبار درخشان جلوی تصویر که با نور ستاره‌ها روشن‌ شده، سحابی‌های بازتابی آبی رنگ را به‌وجود آورده است. ابرهای گازی که اتم‌هایشان‌ با نور فرابنفش برانگیخته شده‌، سحابی‌های نشری سرخ را به‌وجود آورده‌اند. غبار پشت‌سر […]

دیونه همراه با زحل

این ماه نیست که در تصویر می‌بینید بلکه دیونه، یکی از قمرهای زحل است. فضاپیمای روبوتیک کاسینی این عکس را ماه گذشته هنگام گذر از کنار این قمر پُر گودال زحل گرفته است. البته چیزی که این تصویر را بسیار خیره‌کننده و جذاب می‌کند، پس‌زمینه‌ی آن است. کُره‌ی بزرگی که پشت دیونه می‌بینید خود زحل است که […]

هشت میلیون کیلومتری پلوتو

فضاپیمای «افق‌های نو، New Horizons» این تصویرِ ترکیبی با داده‌های رنگی را 7 جولای/16 تیر از فاصله‌ی 8 میلیون کیلومتری پلوتو گرفته است. این دقیق‌ترین تصویر از مشهورترین دنیای منظومه‌ی شمسی است که به‌زودی به کاوش آن خواهیم پرداخت. منطقه‌ی نسبتاً تاریک و کشیده‌ای که در استوای پلوتو قرار دارد از حالا نام «نهنگ» را بر […]

سحابی نشری مسیه 43 (M43)

از سحابی نشری مسیه 43 (M43) اغلب عکس‌های بسیاری گرفته می‌شود ولی کم‌تر جایی نام آن را می‌شنوید. این سحابی در دل ناحیه‌ای بزرگ‌تر از گاز و غبار قرار دارد – محلی برای تولد ستاره‌های نو – و این ناحیه‌ی بزرگ‌تر در همسایگی M43، سحابی مشهور M42 (یا سحابی بزرگ شکارچی) را جای داده است. درواقع […]

زهره، مشتری و ابرهای شب‌تاب

آیا تا به‌حال سیاره‌ها را در حال گذر از کنار یکدیگر دیده‌اید؟ امروز سیاره‌های زهره و مشتری، آن‌طور که از زمین دیده می‌شود، در فاصله‌ی نیم‌درجه‌ای همدیگر هستند. این مقارنه در همه‌ جای زمین دیده می‌شود و برای دیدن آن فقط کافی است به‌سادگی اندکی بعد از غروب خورشید به غرب نگاه کنید. درخشان‌ترین اجرام آسمانی […]

مقارنه‌ی زهره و مشتری

روز 30 ژوئن/9 تیر، زهره و مشتری در آسمان شبانگاهی در کنار هم می‌درخشیدند. این تصویر زیبا که پس از غروب خورشید در پکن (چین) گرفته شده؛ نمایش باشکوهی از مقارنه‌ی این دو سیاره‌ی درخشان در یک نمای تلسکوپی است. در حین این‌که این دو سیاره‌ در غرب آسمان در کنار یکدیگر بودند، ماه (تقریباً کامل) […]

مشتری و زهره دور از هم

در واقع در روز 30 ژوئن/9 تیر مشتری و زهره از هم بسیار دور بودند اما به‌طوری ظاهری در آسمان شبانگاهی نزدیک به‌هم دیده می‌شدند. نزدیکِ زمانِ مقارنه تصویر دیجیتالی و باوضوح این دو سیاره‌ی درخشان آسمان در یک نمای تلسکوپی بعد از غروب خورشید در آسمان لهستان (شهر Poznań) گرفته شده است. مشتری، این غول […]

زتا- مارافسای: ستاره‌ی فراری

در این نمای فروسرخ حیرت‌انگیز، زتا-مارافسای (Zeta Ophiuchi) – ستاره‌ی فراری – مثل قایقی که در دریایی کیهانی پیش می‌رود، موجْ‌ کمانی (یا ضربه‌ کمان) میان‌ستاره‌ای به‌وجود آورده است. در این نما با رنگ مصنوعی، ستاره‌ی آبی زتا-مارافسای – که حدود 20 برابر از خورشید پرجرم‌تر است- در نزدیکی مرکز قاب تصویر با سرعت 24 کیلومتر بر ثانیه […]