درمان زخم معده با دارو و رژیم غذایی مناسب
رپورتاژ
زخمهای گوارشی، جراحتهایی در مخاط معده یا روده کوچک هستند. این جراحات همچنین میتوانند در مری (حلق) نیز باشند. اکثر زخمها در روده کوچک هستند. این زخمها، زخمهای دوازدهه نام دارند. زخمهای گوارشی که در معده وجود دارند به نام زخمهای معده شناخته میشوند. زخمهای گلو نیز زخم مری نامیده میشوند.
علائم زخم معده
به نقل از دکتر رضادوست فوق تخصص گوارش علائم رایج زخم گوارشی عبارتند از:
- احساس ناخوشی بین وعدههای غذایی و طی شب (زخم دوازدهه)
- احساس ناراحنی هنگامی که غذا میخورید یا چیزی مینوشید (زخم معده)
- درد معدهای که شبها شما را از خواب بیدار میکند
- احساس پری زود رس
- نفخ و درد سوزاننده و مبهم در معدهتان
- هر دفعه هفتهها یا روزها شروع میشود و خاموش میشود
- احساس ناراحتی دقیقهها یا ساعتها به طول میانجامد
اگر زخمهایتان دچار سوراخ شدگی شوند، تبدیل به یک زخم خونریزی دهنده میشوند. این میتواند یاعث ایجاد علائم زیر شود:
- حالت تهوع
- استفراغ خونی
- کاهش وزن ناخواسته
- خون در مدفوع
- درد در پشت
چه عاملی باعث ایجاد زخم میشود؟
بیشتر زخمها توسط هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) ایجاد میشوند که یک عفنت باکتریایی است. اسید موجود در عذایی که میخوریم میتواند این درد و احساس ناراحتی را تشدید کند. استفاده طولانی مدت از آسپرین یا داروهای ضد التهابی (ایپوبروفن) میتواند باعص ایجاد زخم شود. استرس و غذاهای پرادویه نیز میتواند زخم را وخیمتر سازد.
یک زخم گوارشی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشکتان از شما سوالاتی درباره علائمتان میکند بعلاوه ممکن است آندوسکوپی انجام دهند. این عمل شامل ورود یک لوله باریک و انعطاف پذیر است که به یک دوربین متصل است به حلق شما و از از آنجا به سمت معدهتان میباشد. پزشکتان از شما تستهای خون، تنفس یا مدفوع برای جست و جوی H.pylori خواهد گرفت. به علاوه میتواند از مخاط معدهتان نمونه برداری کند. علاوه بر اینها سوالاتی درباره مصرف مرتب آسپرین یا داروهای ضد التهابی از شما میپرسد. (برگرفته از سایت دکتر منشادی)
درمان زخم گوارشی
پزشک برای درمان عفونت با H.pylori داروهای آنتی بیوتیک میدهد. این داروها را باید طی دو تا سه هفته مصرف نمایید. ممکن است پزشک درمان سه گانه را به شما پیشنهاد کند. این درمان ترکیبی از یک آنتی بیوتیک و یک آنتی اسیداست (پپتوبیسمول). بعلاوه مصرف داروهایی که اسید معده را کاهش میدهند نیز ممکن است توسط پزشک توصیه شود. داروهای متعدد دیگری نیز میتوانند برای درمان زخم مورد استفاده قرار گیرند.
دو نوع از داروها (مسدود کنندههای گیرنده H2 و مهار کنندههای پمپ پروتون) میتوانند حجم اسیدی که معدهتان تولید میکند را کاهش دهند. داروهای ضد اسید بدون نسخه نیز تسکین موقت ایجاد میکنند. سیگار کشیدن و مصرف الکل احساس ناراحتی را تشدید میکند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. زخمهای گوارشی بدون درمان بدتر میشوند. در صورتی که آسپرین و داروهای ضد التهاب معدهتان را اذیت کند، پزشکتان احتمالاً داروهایی مثل میزوپروستول را به شما توصیه کند. (برگرفته از سایت دکتر مهدی کریمی)
تغذیع و درمان خانگی زخم معده
درمان رایج ضد زخم معمولاً بسته به دارو درمانیهایی دارد که میتوانند اثرات منفی از خود برجای بگذارند مثل سردرد و اسهال. به همین علت توجهات افرادی که در حرفه پزشکی فعالیت دارند و مبتلایان به زخمهای گوارشی به درمانهای جایگزین به شدت افزایش یافته است. تحقیقات نشان یمی دهند که درمانهای طبیعی خانگی نیز میتوانند در کنترل زخم معده مؤثر باشند.
بیماران با استفاده از درمانهای ذیل میتوانند درد خود را تسکین بخشند:
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک های میکروارگانیسمهای زنده هستند که باعث ایجاد مجموعه از علائم سلامتی میشوند. مزایای آنها شامل مواردی مانند بهبود سلامت مغزی تا سلامت معدهتان مثل قابلیت معده برای پیشگیری و مبارزه با زخمها میشود. مطالعات نشان میدهند که پروبیوتیک ها در از بین بردن H.pylori و افزایش میزان بهبود در مبتلایان به زخم معدهای که از درمانهای سنتی آنتی بیوتیکی استفاده میکنند میتواند مؤثر باشند. پروبیوتیک ها را میتوانید در بسیاری از غذاهای رایج مثل غذاهای تخمیری پیدا کنید. این غذاها شامل ماست، کره، میسو، کیمچی، کفیر و غیره میشوند. به علاوه میتوانید از پروبیوتیک ها در فرم مکمل استفاده کنید.
عسل
عسل فراتر از یک شیرینی ساده است. عسل غذایی غنی از آنتی اکسیدان هاست که با فواید بسیاری برای سلامتی دارد.از جمله این فواید شامل پیشگیری و تشکیل و القای بهبود بسیاری از زخمها از جمله زخمهای گوارشی است . به علاوه بر این باوریم خاصیت آنتی بیوتیکی بسیاری دارد که میتواند از رشد H.pylori جلوگیری کند.
میوههای رنگارنگ
بسیاری از میوهای حاوی ترکیباتی هستند که به آنها فلاوونویید گفته میشود. رنگهای زیاد بعضی از میوهها مربوط به وجود فلاوونوید است. تحقیقات نشان میدهند که فلاوونویید که به نام بیوفلاوونویید نیز شناخته میشوند، میتوانند بعنوان یک درمان جانبی برای زخمهای معده مورد استفاده قرار بگیرند. به علاوه میتوانند به از مشکلات گوارشی نیز کمک کنند که شامل اسپاسم ها و اسهال میشوند.از فلاوونویید ها تحت عنوان محاظ معده نیز یاد میشود بدین معنی که از مخاط معده دفاغ میکنند و میتوانند به بهبود زخم کمک کنند. این مواد این کار را با افزایش موکوس معده انجام میدهند که سبب مهار رشد H.pylori میشود.
فلاوونوییدها همچینین خواص آنتی اکسیدانی دارند. آنها را میتوان در میوههایی مانند سیب، بلوبری، گیلاس، لیمو و پرتقال و آجیلها یافت کرد.
نحوه غذا خوردن
غذاهای خاصی میتوانند احتمال گسترش زخمهای گورشی و تأخیر در بهبودشان را افزایش دهند. شیر، قهوه، نوشیدنیهای بدون الکل، و غذاهای چرب و پر ادویه نمونههایی از غذاهایی هستند که با گسترش زخمها گوارشی در ارتباطاند.
علاوه بر پرهیز از مصرف از غذاهای بالا مصرف وعدههای غذایی با حجم کمتر در زمانهای معمول، خوردن وعدههایی بعنوان چاشت، آرام خوردن و خوب جویدن غذا میتواند در کاهش درد و بهبود مؤثر باشد.
با بعضی از درمانهای خانگی میتوانید دردتان را تسکین دهید. اما بیماران باید به دکتر مراجعه کنند تا علت زخم مشخص شود و درمان دارویی دریافت کنند. برای این کار ممکن است نیاز به زمان، کار تیمی و عزم بالا باشد تا درمان صحیح برای زخمهای شما پیدا شود، اما به یاد داشته باشید که زخمهای گوارشی میتوانند درمان شوند.
آیا میتوان از زخم معده پیش گیری کرد یا به آن مبتلا نشد؟
با عفونت به H.pylori نمیتوان از وقوع زخم پیشگیری کرد.گرچه میتوان با کاهش مصرف آسپرین و داروهای ضد التهابی خطر وقوغ آن را کاهش داد. از مصرف غذاهایی که حاوی اسیدند (آب پرتقال) و غذاهای پرادویه خودداری کنید تا احساس ناراحتی کاهش یابد. از مصرف الکل و کافئین خودداری کنید.