چگونه بین کولیت اولسراتیو و بیماری کرون افتراق قائل شویم؟
عموماً تشخیص کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، بر اساس یافتههایی که در قسمتهای مربوطه شرح دادیم در جدول نیز ذکر شدهاند، صورت میگیرد. همان طور که قبلاً گفتیم، اکثر بیماران مبتلا به کرون، دارای علایم درگیری روده کوچک، ضایعات ناپیوسته (skip) و درد میباشند، در حالی که اکثر بیماران کولیت اولسراتیو دارای اسهال خونی همراه با درگیری رکتوم و ضایعات پیوسته سطحی میباشند. ملاکهای اندوسکوپی، پرتونگاری، و بافتشناختی به افتراق این دو بیماری کمک میکنند.
خصوصیات افتراق دهنده | ||
کولیت اولسراتیو | بیماری کرون | |
مکان درگیری | فقط کولون درگیر میشود رکتوم تقریباً همیشه درگیر است | هر قسمت از دستگاه گوارش رکتوم معمولاً درگیر نیست |
الگوی درگیری | پیوسته | منقطع |
اسهال | خونی | معمولاً غیر خونی |
درد شکمی شدید | نادر | شایع |
بیماری اطراف مقعد | وجود ندارد | در 30 درصد بیماران |
فیستول | وجود ندارد | وجود ندارد |
یافتههای آندوسکوپی | اریتم و شکنندگی زخمهای سطحی | زخمهای آفتی و عمیق نمای سنگفرشی |
یافتههای رادیولوژیکی | ظاهر لوله مانند به دلیل صاف شدن چینهای موضعی | نشانه ریسمان در ایلئوم انتهایی توده ربع فوقانی است، فیستول، ابنسه |
یافتههای یافت شناختی | فقط در مخاط آبسههای کریپت | تمام جداره روده آبسههای کریپت، گرانولوم (حدود ۳۰٪) |
سیگار کشیدن | اثر محافظتی | بدتر کردن سیر بیماری |
سرولوژی | p-ANCA شایعتر است | ASCA شایع تر است |
اما گاهی تشخیص کولیت نامعین (indeterminate culitis) مطرح میشود زیرا یافتههای بالینی، همپوشانی دارند. برای مثال بیماری کولونی کرون ممکن است با ضایعات پیوسته سطحی در رکتوم همراه باشد که مشابه پروکتیت اولسراتیو هستند. به همین ترتیب، کولیت اولسراتیو مزمن ممکن است به ندرت باعث التهاب ایلئوم انتهایی شود که آن را ایلئیت بازگشتی (backwash ileitis) میگویند. در بسیاری از موارد بینابینی، معاینه و بررسیهای مجدد ضرورت مییابند، ممکن است عوارضی ایجاد شوند که به تشخیص نوع بیماری کمک کنند.