همه چیز درباره پیشگیری، تشخیص و درمان کرونا
رپورتاژ
در مورد پیشگیری، تشخیص و درمان کرونا تا چه اندازه اطلاعات دقیقی دارید؟ اوایل سال 2020 بود که شیوع سریع و بی‌سابقه ویروس جدید کرونا در سرتاسر جهان خبرساز شد. کارشناسان اپیدمیولوژی، بیمار صفر آن را در بازار مواد غذایی ووهان چین شناسایی کردند و معتقدند این ویروس ممکن است از خفاش‌ها به حیوانی دیگر (مار یا پانگلین) و سپس به انسان منتقل شده باشد.
در حال حاضر (با نام رسمی SARS-CoV-2) مسئول میلیون‌ها مرگ در سطح جهان به خصوص آمریکا می‌باشد. بیماری ناشی از آن کووید-19 (COVID-19) نام دارد و هنوز درمان قطعی برای آن یافت نشده است. علیرغم وحشت جهانی نسبت به این ویروس، بعید به نظر می‌رسد در صورت عدم تماس با شخصی که به آن مبتلا است؛ به کووید-19 مبتلا شوید. از نظر بسیاری از متخصصان هرچه سریع‌تر برای تشخیص و درمان این بیماری اقدام شود؛ نتایج بهتری حاصل خواهد شد و احتمال مرگ و میر کاهش پیدا خواهد کرد. بنابراین در صورت مشاهده اولین علائم، حتما با پزشک خود مشورت کنید. از هر نظر بهتر است برای پیشگیری از احتمال سرایت یا ابتلا، به صورت غیرحضوری ویزیت شوید و از مراجعه حضوری به مراکز درمانی اجتناب کنید. چرا که با وجود گذشت تقریبا یک سال هنوز وضعیت درمان آن مشخص نیست و احتمالا واکسن نیز با تاخیر به کشور ما می‌رسد. بنابراین همچنان باید اصول پیشگیری را رعایت کنیم!
کرونا چیست؟
SARS-CoV-2 متعلق به خانواده‌ای از RNA ویروس‌ها است که بر پستانداران، پرندگان و خزندگان تأثیر می‌گذارد. قبلاً در انسان شناسایی نشده بود و در حال حاضر باعث عفونت‌های خفیفی شبیه سرماخوردگی می‌شود و عامل 10-30٪ از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی در بزرگسالان و حتی کودکان است. اخیرا مشخص شده است که این ویروس جدید می‌تواند باعث بروز بیماری‌های روده‌ای، قلبی و عروقی و عصبی نیز شود. دوره کمون آن معمولا کمتر از 2 روز تا دو هفته طول می‌کشد. با مشاهده قدرت شیوع بالای این ویروس در مقایسه با گونه‌های قبلی مثل سارس و مِرس، مشخص شد که نحوه انتقال آن به صورت فرد به فرد است و هر فرد آلوده می‌تواند با پخش قطرات تنفسی آلوده خود هنگام عطسه یا سرفه و تماس پوستی، بین 1.4 تا 2.5 نفر را آلوده کند. به همین دلیل تنها راه جلوگیری از ابتلا به آن زدن ماسک، رعایت فاصله 1.8 تا 2 متری و شستشو مداوم دست‌ها است.
راه‌های پیشگیری از کرونا
بهترین راه برای پیشگیری از انتقال ویروس کرونا، رعایت بهداشت و جلوگیری و یا محدود کردن تماس با افرادی است که علائم کووید-19یا هرگونه عفونت تنفسی را نشان می‌دهند. پزشکان هر روز با علائم جدیدی از این ویروس آشنا می‌شوند. ممکن است شما قبل از بروز علائم، به مدت 2 روز یا حداکثر 2 هفته ناقل آن باشید. برخی از علائم رایج بیماری کووید-19 عبارتند از:
- تنگی نفس
- سرفه‌ای که با گذشت زمان شدیدتر می‌شود
- تب کم که به تدریج افزایش می‌یابد
- خستگی
از علائم کمتر شایع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لرز
- گلو درد
- سردرد
- دردهای عضلانی
- از دست دادن حس چشایی و بویایی
این علائم ممکن است با گذشت زمان در بعضی از افراد شدیدتر شوند. بنابراین در صورت مشاهده آن‌ها در خود و یا اعضای خانواده خود، برای دریافت غیرحضوری نوبت ویزیت پزشک آنلاین به بخش نوبت دهی آنلاین پذیرش 24 مراجعه کنید. اگر شما یا شخصی که از او مراقبت می‌کنید علائم زیر را دارید؛ سریعا با خدمات فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید:
- مشکل تنفسی
- لب‌ها یا صورت کبود رنگ
- درد یا فشار مداوم در قفسه سینه
- گیجی
- خواب‌آلودگی بیش از حد
چندین نکته کلیدی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا
با توجه به نامشخص بودن مدت زمان شیوع این ویروس در سرتاسر جهان، بهتر است نکات زیر را برای پیشگیری از ابتلا به دقت عملی کنید:
- در هر محیط عمومی که هستید، حتی در منزل دوستان خود، ماسک استاندارد به صورت داشته باشید.
- دست‌های خود را مرتباً حداقل برای مدت زمان 20 ثانیه با آب گرم و صابون بشویید.
- وقتی دستانتان کثیف است، آن‌ها را به صورت، چشم، بینی یا دهان خود نزنید.
- اگر احساس بیماری می‌کنید یا علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا دارید، بهتر است بیرون نروید.
- حداقل 1.8 تا 2 متر با افراد مختلف فاصله داشته باشید؛ حتی اگر ماسک به صورت خود دارید.
- هر زمان که عطسه یا سرفه می‌کنید؛ دهان خود را با دستمال یا قسمت داخلی آرنج خود بپوشانید.
- اشیایی که زیاد لمس می‌کنید را مدام تمیز کنید. هر روز از مواد ضد عفونی‌کننده حاوی الکل 70% بر روی اشیایی مانند تلفن همراه، رایانه و دستگیره‌های در اسپری کنید.
- لباس‌های خود را با آب گرم 60 درجه یا بالاتر و مواد شوینده صابونی شستشو کنید.
به خاطر داشته باشید که استفاده از ماسک، جایگزین اقدامات پیشگیرانه دیگر مانند شستن مکرر دست‌ها و حفظ فاصله فیزیکی نیست. همه این‌ها مهم هستند.
واکسن کرونا
اگرچه اخیرا واکسن‌های شرکت‌های فایرز و مدرنا توانستند تاییدیه سازمان غذا و دارو آمریکا یا FDA را برای استفاده اضطراری دریافت کنند، اما نمی‌توان به سرعت برای همه مردم جهان دوز کافی از واکسن‌ها را تهیه کرد. بنابراین باید همچنان اصول پیشگیری از ابتلا را رعایت کرد. از طرفی طبق گفته مقامات بهداشتی در انگلستان، هرکسی که “سابقه قابل توجهی از واکنش‌های آلرژیک” را داشته باشد؛ بهتر است واکسن شرکت فایرز را دریافت نکند. این اطلاعیه پس از آن منتشر شد که دو نفر از کارکنان بخش درمان که این واکسن را دریافت کرده بودند علائمی مانند بثورات پوستی، تنگی نفس و افت فشار خون را تجربه کردند. واکسن‌های شرکت‌های فایرز و مدرنا بر پایه mRNA ویروس می‌باشند و توانستند در فاز سوم بالینی خود بر روی بیش از 18000 نفر تا 95% ایمنی ایجاد کنند. در کنار آن‌ها واکسن عرضه شده توسط دانشگاه آکسفورد بر پایه viral vector می‌باشد که توانست ایمنی قابل توجهی ایجاد کند. کشور ما نیز توانسته واکسن کرونا طراحی شده توسط محققین داخلی را تا فاز حیوانی پیش ببرد؛ اما باید به این نکته توجه کرد که این واکسن بر اساس ویروس ضعیف شده می‌باشد. شما می‌توانید برای کسب آخرین اطلاعات در مورد انواع واکسن کرونا، چندین وبلاگ سلامتی را دنبال کنید. در مجله سلامتی پذیرش 24 نیز هر روز مطالب به‌روز شده‌ای در این زمینه ارائه می‌شود.
روش‌های تشخیص و انواع تست کرونا
کووید-19 را می‌توان مشابه سایر شرایط ناشی از عفونت‌های ویروسی به کمک آزمایش نمونه خون، بزاق یا بافت تشخیص داد. به همین دلیل در بیشتر آزمایشات از یک سواب پنبه برای گرفتن نمونه از داخل سوراخ‌های بینی استفاده می‌شود. علاوه بر بررسی علائم بیمار، معمولا در ابتدا تست‌های اولیه CBC و CPR، سپس تست PCR(پی سی آر) و در نهایت تست شناسایی آنتی‌بادی‌های IgG و IgM به تشخیص دکتر کرونا انجام می‌شود. در مواردی که سطح اکسیژن خون بسیار پایین باشد، پزشک احتمال نارسایی ریه را می‌دهد و با انجام سی تی اسکن بررسی خواهد کرد که چند درصد ریه درگیر شده است. در صورتی که تمایل دارید با پزشکان پذیرش24 در مورد روند پیشرفت بیماری کووید-19 خود مشورت کنید؛ می‌توانید نتایج آزمایش و مدارک خود را به کمک سامانه چت اپلیکیشن پذیرش24 برای آن‌ها ارسال کنید و به صورت تلفنی یا متنی با آن‌ها در تماس باشید.
اصولا مثبت بودن تست‌های اولیه CBC و CPR نشان‌دهنده ابتلا قطعی نیست و حتما باید تست تکمیلی و اختصاصی PCR برای بیمار انجام شود. چرا که به کمک RT-PCR یا واکنش زنجیره‌ای پلیمراز رونوشت‌بردار معکوس، حضور ماده ژنتیکی RNA ویروس تایید می‌شود. اساس تست‌های سرولوژی کرونا کاملا متفاوت است و در آن‌ها به جای شناسایی ماده ژنتیکی ویروس، آنتی‌بادی‌های اختصاصی آن اندازه‌گیری می‌شوند. آنتی‌بادی IgM معمولا پس از گذشت چند روز از ابتلا به بیماری ظاهر می‌شود و بعد از مدتی از بین می‌رود. در حالی که آنتی‌بادی IgG پس از آن تولید می‌شود و بعد از بهبودی، تا سال‌ها در جریان خون باقی می‌ماند. اصولا به کمک تست الایزا میزان آنتی‌بادی‌های اختصاصی ویروس کرونا بررسی می‌شود که به تشخیص نهایی وضعیت بیمار پس از ابتلا بسیار کمک می‌کند.
عوارض ابتلا به ویروس کرونا
جدی‌ترین عارضه بیماری کووید-19 نوعی ذات الریه است که به آن پنومونی ناشی از ویروس کرونا 2019 (NCIP) می‌گویند. نتایج حاصل از مطالعه‌ای در سال 2020 در بیمارستان‌های ووهان چین نشان داد که 26 درصد از افراد بستری شده نیاز به درمان در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) دارند و حدود 4.3 درصد از افرادی که در ICU بودند، بر اثر این نوع ذات الریه مردند. بخصوص بیمارانی که سن بالاتر و بیماری‌های زمینه‌ای مثل فشارخون بالا و دیابت داشتند. در کنار آن محققان عوارض زیر را نیز در بیماران مشاهده کردند:
– سندرم دیسترس حاد تنفسی (ARDS)
– ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
– شوک قلبی عروقی
– درد شدید عضلانی (میالژی)
– آسیب قلبی یا حمله قلبی
– سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان (MIS-C)
به همین دلیل مدام تاکید می‌شود که در افراد دارای سن بالا و بیماری‌های زمینه‌ای، اصول پیشگیری با دقت بیشتری رعایت شود.
روش‌های درمانی بیماران مبتلا به ویروس کرونا
در حال حاضر هیچ درمان اختصاصی برای کووید-19 تأیید نشده است و با ادامه روند شیوع ویروس، درمان‌ها بر مدیریت علائم متمرکز هستند. اگر علائم جزئی دارید، پیشنهاد می‌کنیم در ابتدا به کمک دکتر آنلاین علائم یا عوارض ایجاد شده را با دارو کنترل کنید. پس از آن در صورت نیاز و به تشخیص دکتر می‌توانید برای بستری شدن و اکسیژن‌درمانی به بیمارستان مراجعه کنید. طبق آمار خوشبختانه 80% مبتلایان به کووید-19 مانند سارس و مِرس با مدیریت علائم در دوران قرنطینه خانگی درمان می‌شوند. در مورد 20% باقی‌مانده معمولا به درمان‌های تخصصی‌تری مانند موارد زیر نیاز است:
- داروهای ضدویروسی یا رترو ویروسی
- اکسیژن‌درمانی به کمک کپسول‌های اکسیژن، دستگاه اکسیژن‌ساز و در موارد وخیم‌تر دستگاه ونتیلاتور یا تهویه مکانیکی برای افراد بستری شده در بخش‌های ویژه
- استروئیدها برای کاهش التهاب ریه
- تزریق پلاسمای خون افراد بهبودیافته برای انتقال آنتی‌بادی ضدویروس، به منظور کمک به سیستم ایمنی بدن بیماران
اخیر به گزارش سی ان ان، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال ممکن است یکی از معدود داروهایی باشند که از پیشرفت اولیه کووید-19 به شکل شدید بیماری جلوگیری می‌کنند. نتایج اولیه مطالعات نشان می‌دهند که در صورت مصرف به موقع آنتی‌بادی‌های مونوکلونال، ممکن است میزان بستری شدن در بیمارستان را بتوان تا 70 درصد کاهش داد. این مساله بسیار حیات‌بخش است، به خصوص برای افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا و جز کادر درمان هستند. به همین دلیل سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) در ماه نوامبر استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال را برای درمان بیماری کووید-19 تأیید کرد.
سخن آخر
اولین و مهم‌ترین مساله در هنگام مواجهه با ویروس کرونا این است که اصلا وحشت نکنید و فقط اصول پیشگیری را رعایت کنید. نیازی به قرنطینه شدن نیست مگر اینکه شک داشته باشید که به ویروس مبتلا شده‌اید و یا نتیجه آزمایش آن را تایید کرده باشد. در صورت تشخیص بیماری کرونا فقط کافی است که دستورالعمل‌های پزشک خود را دنبال کنید تا بتوانید بهبود یابید و به جلوگیری از انتقال آن به افراد دیگر کمک کنید. با توجه به تاکید مداوم وزارت بهداشت مبنی بر عدم مراجعه حضوری به مراکز درمانی، در صورتی که به علائم خود شک دارید؛ خدمات وب سایت و یا اپلیکیشن مشاوره آنلاین پزشکی و نوبت دهی پذیرش 24 به صورت تلفنی و متنی، 24 ساعته و آنلاین، برای مشاوره غیرحضوری با مجرب‌ترین پزشکان متخصص کشور برای تشخیص و درمان کرونا گزینه مناسبی است. علاوه بر فراهم کردن امکان مشاوره آنلاین با پزشکان، در تالار گفتگو خود زمینه‌ای را فراهم کرده است که می‌توانید پرسش و پاسخ رایگان با پزشکان مورد نظر خود داشته باشید. بدین شکل در شرایط قرنطینه نیز در مورد وضعیت بالینی خود از پزشکان مشاوره رایگان دریافت خواهید کرد و اگر نیاز به بررسی دقیق‌تر باشد؛ آن‌ها به شما اعلام خواهند کرد. امیدواریم مطالعه این مطلب به شما در دریافت پاسخ جامعی از پرسش کرونا چیست؟ کمک کرده باشد.