بهترین راه درمان خارش بدن چیست و چگونه میتوان از خارش خلاص شد؟

خارش پوست pruritus یک احساس ناراحتکننده و تحریککننده است که شما را به خاراندن وادار میکند. خارش پوست اغلب به دلیل خشکی پوست ایجاد میشود. این در افراد مسن شایع است، زیرا پوست با افزایش سن خشکتر میشود.
بسته به علت خارش، پوست شما ممکن است نرمال، قرمز، زبر یا ناهموار به نظر برسد. خاراندن مکرر میتواند باعث ایجاد نواحی ضخیم پوست شود که ممکن است خونریزی یا عفونی شود.
بسیاری از افراد با اقدامات مراقبت از خود مانند مرطوب کردن روزانه، استفاده از پاککنندههای ملایم و حمام کردن با آب ولرم تسکین مییابند. تسکین طولانی مدت نیاز به شناسایی و درمان علت خارش پوست دارد. درمانهای رایج عبارتند از کرمهای دارویی، پانسمانهای مرطوب و داروهای ضد خارش خوراکی.
علائم
خارش پوست میتواند نواحی کوچکی مانند پوست سر، بازو یا پا یا کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. خارش پوست میتواند بدون هیچ تغییر قابل توجه دیگری روی پوست رخ دهد. یا ممکن است با:
- سرخی
- علائم خراش
- برجستگی، لکه یا تاول
- پوست خشک و ترک خورده
- لکههای چرمی یا پوسته پوسته
گاهی اوقات خارش طولانی مدت طول میکشد و میتواند شدید باشد. با مالش یا خاراندن آن ناحیه، خارش بیشتر میشود. و هر چه بیشتر خارش میکند، بیشتر میخراشید. شکستن این چرخه خارش و خراش میتواند دشوار باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت بروز خارش به پزشک یا متخصص بیماریهای پوستی (متخصص پوست) مراجعه کنید:
- بیش از دو هفته طول میکشد و با اقدامات خودمراقبتی بهبود نمییابد
- شدید است و حواس شما را از کارهای روزمره منحرف میکند یا مانع از خوابیدن شما میشود
- به طور ناگهانی میآید و نمیتوان به راحتی توضیح داد
- کل بدن شما را تحت تاثیر قرار میدهد
- با علائم و نشانههای دیگری مانند کاهش وزن، تب یا تعریق شبانه همراه است
اگر این عارضه با وجود درمان به مدت سه ماه ادامه داشت، برای بررسی بیماری پوستی به متخصص پوست مراجعه کنید. همچنین ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک متخصص داخلی (داخلی) برای ارزیابی سایر بیماریها باشد.
علل
دلایل خارش پوست عبارتند از:
- شرایط پوستی به عنوان مثال میتوان به خشکی پوست (گزروزیس)، اگزما (درماتیت)، پسوریازیس، گال، انگل، سوختگی، اسکار، نیش حشرات و کهیر اشاره کرد.
- بیماریهای داخلی خارش در کل بدن ممکن است نشانه یک بیماری زمینهای مانند بیماری کبد، بیماری کلیوی، کم خونی، دیابت، مشکلات تیروئید، مولتیپل میلوما یا لنفوم باشد.
- اختلالات عصبی به عنوان مثال میتوان به مولتیپل اسکلروزیس، اعصاب فشرده و زونا (هرپس زوستر) اشاره کرد.
- شرایط روانی به عنوان مثال میتوان به اضطراب، اختلال وسواس فکری و افسردگی اشاره کرد.
- تحریک و واکنشهای آلرژیک. پشم، مواد شیمیایی، صابونها و سایر مواد میتوانند پوست را تحریک کرده و باعث ایجاد بثورات و خارش شوند. گاهی اوقات این ماده مانند پیچک سمی یا لوازم آرایشی باعث واکنش آلرژیک میشود. همچنین، واکنش به برخی داروها، مانند داروهای ضد درد مخدر (افیونها) میتواند باعث خارش پوست شود.
گاهی اوقات نمیتوان علت خارش را مشخص کرد.
عوارض
خارش پوست که شدید باشد یا بیش از شش هفته طول بکشد (خارش مزمن) میتواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. ممکن است خواب شما را مختل کند یا باعث اضطراب یا افسردگی شود. خارش و خاراندن طولانی مدت میتواند شدت خارش را افزایش دهد و احتمالاً منجر به آسیب پوست، عفونت و جای زخم شود.
تشخیص
ردیابی علت خارش شما میتواند زمان بر باشد و شامل یک معاینه فیزیکی و سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شما باشد. اگر پزشک فکر میکند خارش پوست شما نتیجه یک بیماری پزشکی است، ممکن است آزمایشاتی انجام دهید، از جمله:
- آزمایش خون. شمارش کامل خون میتواند شواهدی از یک بیماری داخلی که باعث خارش شما میشود، مانند کم خونی ارائه دهد.
- آزمایش عملکرد تیروئید، کبد و کلیه. اختلالات کبدی یا کلیوی و ناهنجاریهای تیروئید، مانند پرکاری تیروئید، ممکن است باعث خارش شوند.
- اشعه ایکس قفسه سینه. اشعه ایکس قفسه سینه میتواند نشان دهد که غدد لنفاوی شما بزرگ شده است که میتواند همراه با خارش پوست باشد.
بهترین راههای درمان خارش بدن
درمان خارش پوست بر از بین بردن علت خارش متمرکز است. اگر درمانهای خانگی خارش پوست را کاهش نمیدهند، پزشک ممکن است داروهای تجویزی یا درمانهای دیگر را توصیه کند. کنترل علائم خارش پوست میتواند چالش برانگیز باشد و ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد. گزینهها عبارتند از:
- کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی. اگر پوست شما خارش و قرمزی دارد، پزشک ممکن است استفاده از کرم یا پماد دارویی را روی نواحی آسیب دیده پیشنهاد کند. سپس میتوانید پوست درمان شده را با مواد پنبهای مرطوب بپوشانید. رطوبت به پوست کمک میکند دارو را جذب کند و اثر خنک کنندگی دارد.
اگر خارش شدید یا بیماری مزمن دارید، پزشک ممکن است این روال قبل از خواب را توصیه کند: به مدت 20 دقیقه در آب ولرم ساده حمام کنید و سپس پمادتریامسینولون 0.025٪ تا 0.1٪ را روی پوست مرطوب بمالید. این رطوبت را به دام میاندازد و به جذب دارو کمک میکند. سپس یک جفت پیژامه قدیمی بپوشید. این روال را قبل از خواب برای چندین شب تکرار کنید.
- سایر کرمها و پمادها. سایر درمانهایی که برای پوست خود اعمال میکنید شامل مهارکنندههای کلسینورین، مانند تاکرولیموس (پروتوپیک) و پیمکرولیموس (الیدل) است. یا ممکن است با داروهای بیحسکننده موضعی، کپسایسین یا دوکسپین مقداری تسکین پیدا کنید.
- داروهای خوراکی داروهای ضد افسردگی به نام مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین، مانند فلوکستین (پروزاک) و سرترالین (زولوفت) و داروهای ضد افسردگی سه حلقهای مانند دوکسپین ممکن است در کاهش برخی از انواع خارش مزمن مفید باشند. ممکن است تا 8 تا 12 هفته پس از شروع درمان، مزایای کامل برخی از این داروها را احساس نکنید.
- نور درمانی (فتوتراپی). فتوتراپی شامل قرار دادن پوست در معرض نوع خاصی از نور است. این میتواند گزینه خوبی برای افرادی باشد که نمیتوانند داروهای خوراکی مصرف کنند. احتمالاً تا زمانی که خارش کنترل شود، به جلسات فتوتراپی متعدد نیاز خواهید داشت.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
برای تسکین موقت خارش، این اقدامات خودمراقبتی را امتحان کنید:
- از موارد یا موقعیتهایی که باعث خارش شما میشود اجتناب کنید. سعی کنید علت علائم شما را شناسایی کنید و از آن اجتناب کنید. این ممکن است لباس پشمی، یک اتاق بیش از حد گرم، حمام داغ زیاد یا قرار گرفتن در معرض یک محصول تمیزکننده باشد.
- روزانه مرطوب کنید. حداقل یک بار در روز از مرطوبکننده ضد حساسیت و بدون عطر (Cetaphil، سایرین) روی پوست آسیب دیده استفاده کنید. برای پوستهای خشک، کرمها و پمادهای ضخیمتر بهتر از لوسیونها عمل میکنند.
- پوست سر را درمان کنید. برای پوست سر خشک و خارش دار، شامپوهای دارویی بدون نسخه حاوی روی پیریتیون (Head & Shoulders)، کتوکونازول (Nizoral)، سولفید سلنیوم (Selsun Blue) یا قطران زغال سنگ (Neutrogena T/Gel) را امتحان کنید. ممکن است لازم باشد چندین محصول را قبل از یافتن محصولی که برای مو و وضعیت شما مناسب است امتحان کنید. یا ممکن است متوجه شوید که جایگزینی بین محصولات کمک میکند. بلافاصله پس از انجام یک فرآیند آرامش بخش شیمیایی از شامپوهای دارویی استفاده نکنید – بلکه از شامپوهای خنثیکننده استفاده کنید.
- استرس یا اضطراب را کاهش دهید. استرس یا اضطراب میتواند خارش را بدتر کند. بسیاری از مردم دریافتهاند که تکنیکهایی مانند مشاوره، درمان اصلاح رفتار، طب سوزنی، مدیتیشن و یوگا میتواند به کاهش استرس یا اضطراب کمک کند.
- داروهای خوراکی آلرژی بدون نسخه را امتحان کنید. برخی از داروهای آلرژی OTC (آنتی هیستامینها)، مانند دیفن هیدرامین، میتوانند شما را خواب آلود کنند. اگر خارش پوست شما خواب شما را مختل کند، این نوع قرص ممکن است قبل از خواب مفید باشد. آنتی هیستامینها به خارش ناشی از عفونت زونا کمک نمیکنند.
- از یک مرطوبکننده استفاده کنید. اگر گرمایش خانه باعث خشکی هوای خانه شما شود، ممکن است یک مرطوبکننده کمی تسکین دهد.
- از کرمها، لوسیونها یا ژلهایی که پوست را تسکین و خنک میکنند استفاده کنید. استفاده کوتاه مدت از کرم کورتیکواستروئیدی بدون نسخه ممکن است به طور موقت خارش همراه با پوست قرمز و ملتهب را تسکین دهد. یا لوسیون کالامین یا کرمهای حاوی منتول (سرنا، سایرین)، کافور، کپسایسین، یا یک بیحسکننده موضعی مانند پراموکسین (فقط بزرگسالان) را امتحان کنید. نگهداری این محصولات در یخچال میتواند اثر تسکین دهنده آنها را افزایش دهد. کرمهای کورتیکواستروئیدی به خارش ناشی از عفونت زونا کمک نمیکنند.
- از خاراندن بپرهیزید. اگر نمیتوانید از خاراندن آن جلوگیری کنید، ناحیه خارش را بپوشانید. ناخنهای خود را کوتاه کنید و اگر کمک کرد، هنگام خواب دستکش بپوشید.
- حمام کنید: از آب ولرم استفاده کنید و در حدود نیم فنجان (100 گرم) نمک اپسوم، جوش شیرین یا یک محصول حمام مبتنی بر بلغور جو دوسر بپاشید (Aveeno). از یک پاککننده ملایم (Dove، Olay، Cetaphil) استفاده کنید و استفاده از آن را به زیر بغل و کشاله ران محدود کنید. خیلی سخت مالش ندهید و زمان استحمام خود را محدود کنید. سپس کاملاً بشویید، خشک کنید و مرطوب کنید.
- خوب استراحت کنید خواب کافی ممکن است خطر خارش پوست را کاهش دهد