مایع خارج سلولی – محیط داخلی
حدود ۶۰ درصد بدن یک انسان بالغ را مایع تشکیل میدهد که به طور عمده یک محلول آبی از یونها و مواد دیگر است. اگرچه قسمت اعظم این مایع در داخل سلولها قرار دارد و مایع داخل سلولی نامیده میشود حدود یک سوم آن در فضاهای خارج سلول قرار داشته و مایع خارج سلولی نام دارد. این مایع خارج سلولی در حال حرکت مداوم در سراسر بدن است. این مایع به سرعت از طریق گردش خون انتقال یافته و سپس بوسیله دیفوزیون از طریق دیواره مویرگها بین خون و مایعات بافتی مخلوط میشود.
در مایع خارج سلولی یونها و مواد غذایی مورد نیاز سلولها برای حفظ و نگاهداری زندگی سلولی وجود دارد.
بنابراین، کلیه سلولها عملاً در محیط یکسانی یعنی در مایع خارج سلولی زندگی میکنند و به همین دلیل مایع خارج سلولی بیش از صد سال پیش بوسیله کلودبرنار فیزیولوژیست بزرگ فرانسوی قرن نوزدهم به نام محیط داخلی Internal Environment یا Milieu Interieur خوانده شد
مادامی که غلظتهای مناسب از اکسیژن، گلوکز، یونهای مختلف، اسیدهای آمینه، مواد چربی و سایر اجزاء در محیط داخلی وجود داشته باشند، سلولها میتوانند به زندگی، رشد و انجام اعمال ویژه خود ادامه دهند.
اختلافات بین مایع خارج سلولی و مایع داخل سلولی
مایع خارج سلولی محتوی مقادیر زیادی یونهای سدیم، کلر و بیکربنات، به اضافه مواد غذایی لازم برای سلولها از قبیل اکسیژن، گلوکز، اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه است. این مایع همچنین محتوی کربن دی اکسیدی که برای دفع از سلولها به ریهها منتقل میشود، به اضافه سایر فرآوردههای زاید سلولی که برای دفع به کلیهها منتقل میشوند، است.
مایع داخل سلولی اختلافات قابل ملاحظهای با مایع خارج سلولی دارد: به عنوان مثال، به جای یونهای سدیم و کلر موجود در مایع خارج سلولی محتوی مقادیر زیاد یونهای پتاسیم، منیزیوم و فسفات است. مکانیسمهای اختصاصی برای انتقال یونها بین دو سوی غشای سلولها اختلاف غلظت یونها بین مایعات خارج سلولی و داخل سلولی را حفظ میکنند.