چرا برگ برخی گیاهان در زمستان می‌ریزد؟
۱. صرفه‌جویی در مصرف انرژی
در فصل زمستان، نور خورشید کم می‌شود و دمای هوا پایین می‌آید. این شرایط باعث می‌شود که فتوسنتز (Photosynthesis) دیگر کارآمد نباشد، چون گیاه نور کافی برای ساخت غذا ندارد. برگ‌ها در طول سال، محل اصلی فتوسنتز هستند و انرژی زیادی از گیاه می‌گیرند. در زمستان، نگه‌داشتن این برگ‌ها فقط باعث اتلاف انرژی می‌شود. پس گیاه تصمیم می‌گیرد برگ‌هایش را بریزد تا منابعش را ذخیره کند. این فرایند مثل خاموش کردن وسایل برقی در زمانی است که برق کمی دارید.
۲. جلوگیری از یخ‌زدگی و آسیب
برگ‌ها پر از آب هستند و وقتی هوا خیلی سرد شود، آب داخل آن‌ها می‌تواند یخ بزند. یخ‌زدگی باعث ترک‌خوردن یا مرگ سلول‌های برگ می‌شود. همچنین، بادهای سرد و سنگین ممکن است برگ‌های درخت را پاره کرده یا حتی شاخه‌ها را بشکنند. گیاه با ریختن برگ‌ها، سطحی را که در معرض آسیب است کاهش می‌دهد. در واقع، این کار نوعی مکانیسم دفاعی (Defensive Mechanism) در برابر سرمای شدید است. گیاه خودش را سبک و ایمن نگه می‌دارد تا بتواند زمستان را پشت سر بگذارد.
۳. کاهش مصرف آب در خشکی زمستان
در زمستان، خاک اغلب یخ‌زده یا خشک است و ریشه‌ها نمی‌توانند به‌خوبی آب جذب کنند. در حالی که برگ‌ها همیشه آب تبخیر می‌کنند، حتی اگر هوا سرد باشد. این تبخیر از سطح برگ که تعریق (Transpiration) نام دارد، اگر ادامه پیدا کند، گیاه را خشک و بی‌آب می‌کند. پس گیاه با ریختن برگ‌ها جلوی این اتلاف را می‌گیرد. این کار کمک می‌کند تا آبِ ذخیره‌شده در ساقه و ریشه برای مدت طولانی‌تری باقی بماند. در واقع، گیاه با برگ‌ریزی وارد حالت صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود.
۴. بازسازی در بهار، بعد از استراحت
ریختن برگ‌ها تنها پایان یک دوره نیست؛ بلکه آغاز یک دوره خواب (Dormancy) برای گیاه است. در این دوره، رشد گیاه کند یا متوقف می‌شود تا انرژی‌اش حفظ شود. وقتی بهار فرا برسد و شرایط بهینه شود، گیاه دوباره برگ جدید درمی‌آورد. این برگ‌ها تازه، سالم و آماده‌ی فتوسنتز مؤثر هستند. درختانی مثل افرا، توس، و چنار که برگ‌ریز هستند، از این چرخه پیروی می‌کنند. این رفتار نشان می‌دهد که طبیعت با دقت، راهی برای بقا و تجدید حیات پیدا کرده است.
