چه رؤیاهایی می‌آیند؟

در مقاله‌ای که روزنامه ایندیپندنت یک هفته پیش منتشر کرده بود،
از شرکتی نام برده شده بود که با آزمایش DNA می‌تواند هر
شخص را از احتمال ابتلایش به برخی بیماری‌ها مطلع کند.

برخی از افراد تمایلی به انجام چنین تست‌هایی ندارند، اما روز
به روز از تعداد چنین افرادی کاسته می‌شود.

دانایی، توانایی می‌آورد. وقتی شخصی از احتمال ابتلا به یک
بیماری مطلع می‌شود، می‌تواند عوامل خطر بیماری را کم کند. برای مثال شخصی که مستعد
ابتلا به بیماری‌های قلبی است، می تواند با ورزش و استفاده از رژیم غذایی
مدیترانه‌ای، میزان خطر را کم کند. شخص دیگری که مستعد ترومبوز عروقی است، می تواند با
پرهیز از سبک زندگی بی‌حرکت و استفاده از جوراب‌های مخصوص، از بیماری پیشگیری کند.

تست ژنتیکی شرکت genetic-health در حال حاضر
825 دلار هزینه دارد، ولی در قبال آگاهی‌ای که به بیمارانش می‌دهد، حتی پرداخت این مبلغ
زیاد، می‌تواند توجیه شود.

به سادگی کشیدن یک سواب-چیزی شبیه یک گوش پاک کن- روی مخاط قسمت
داخلی گونه و فرستادن آن به نشانی این آدرس، هر کس می‌تواند از استعداد ژنتیکی خود
به ابتلا به بیماری‌های زیر مطلع شود:
– بیماری‌های قبلی-عروقی
– سرطان سینه و تخمدان(زنان)
– سرطان پروستات (مردان)
– ترومبوز
– پرفشاری خون
– مشکلات متابولیسم و چاقی
– واکنش‌های دارویی
– هموسیستئین
– مشکلات جایگزینی هورمونی
– استئوپورز (اختیاری)

پژوهشگران این شرکت با پیدا کردن شاخص‌های خاصی در ژن‌های هر
فرد او را از احتمال ابتلا به بیماری‌ها مطلع می‌کنند. برای مثال خانمی که ژن BRCA1
داشته باشد، 85 درصد محتمل است که سرطان سینه بگیرد و 40 درصد احتمال ابتلا به
سرطان تخمدان دارد. در مورد آلزایمر وضعیت اندکی پیچیده‌تر است، چرا که 4 نوع مختلف
ژن ApoE وجود دارد.

خانمی که از داشتن ژن مستعدکننده به سرطان سینه مطلع شود
می‌تواند با اسکن‌ها و معاینات مکرر، در مراحل زودرش سرطان سینه متوجه بیماری شود .
درمان را شورع کند. همچنین فردی که احتمال بالای ابتلا به آلزایمز را دارد می‌تواند
برای اینده خود برنامه‌ریزی کند و یا مصرف بیشتر فولیک اسید احتمال بیماری را کم
کند.

تأسیس شرکت‌هایی که اینگونه تست‌های ژنتیکی انجام می‌دهند در
چند ماهه اخیر شروع شده و رشدی جالب دارد.

خبر دوم- واکسن فشار خون: در نشست علمی انجمن قلب
آمریکا، نتایج یک مطالعه کوچک درباره واکسن فشار خون منتشر شد،واکسنی که امیدهای
تازه‌ای برای کنترل آسان فشار خون ایجاد می‌کند.

احتمال موفقیت در ایجاد چنین واکسنی وقتی پراهمیت‌تر می‌شود که
بدانیم، از هر 4 بیمار مبتلا به پرفشاری خون تنها یک نفر به درستی فشار خون را
کنترل می‌کند و بسیاری از بیماران ، داروهای خود را به درستی مصرف نمی‌کنند. از هر
سه نفر آمریکایی بالغ، یک نفر فشار خون بالا دارد که احتمال ابتلا به بیماری‌هایی
مانند سکته، نارسایی کلیوی، بیماری و نارسایی قلبی را بالا می‌برد.

مکانیسم عمل واکسن: واکسن باعث ایجاد واکنش ایمنی بدن
علیه آنژیوتانسین II می‌شود. آنژیوتانسین II مولکولی است که عروق خونی را تنگ
می‌کند و باعث افزایش فشار خون می‌شود. نابودی این مولکول به وسیله سیستم ایمنی به
معنی پایین آمدن فشار خون است.

پژوهشگران یک جزء غیرعفونی را که شبیه ویروس‌ها است به صورت
شیمیایی به آنژیوتانسین II متصل می‌کنند و این مجموعه را داخل بدن می‌فرستند. سیستم
ایمنی برای مقابله با این شبه‌ویروس، شروع به ترشح پادزیست (آنتی‌بادی) می‌کند و در
این جریان پادزیست‌هایی هم علیه آنژیوتانسین II ساخته می‌شود.

دو دسته از داروهای پایین‌آورنده فشار خون هم از طریق ممانعت از
کار  آنژیوتانسین II اثر خود را اعمل می‌کنند. ولی این داروها ، آنژیوتانسین
II را نابود نمی‌کنند، آنها یا باعث کاهش تولید آن می‌شوند و یا مانع کار آن
می‌شوند. (Angiotensin II receptor antagonist و ACE
inhibitor)

به این ترتیب دانشمندان کاری کرده‌اند که سیستم ایمنی بدن
مولکول مسبب فشار خون را به عنوان یک دشمن شناسایی کند. خوشبختانه اثر چنین واکسنی
خیلی بیشتر از داروهای فشار خون در بدن باقی می‌ماند، چیزی حدود چند ماه.

در تحقیقی که با حجم نمونه کم روی 72 بیمار مبتلا به پرفشاری
خون انجام شد و شما می‌توانید متد کامل آن را در منبع این مقاله بخوانید، واکسن
توانسته بود 5.6 میلیمتر جیوه کاهش فشار خون سیستولیک و 2.8 میلیمتر جیوه کاهش فشار
خون دیاستولیک ایجاد کند.

سخن پایانی: شاید امروز تست ژنتیکی یا واکسن
فشار خون در ایران چیز دور از دسترسی به نظر برسد، ولی قطعا یک دهه بعد طور دیگری به این
مسائل نگاه خواهیم کرد. شاید آن موقع جستجویی در مطالب وبلاگم کنید و خیال‌پردازی‌های
امروزمان را چیزهای روتین و پیش و پا افتاده‌ای ببینید.

عنوان مقاله را از نام فیلمی با عنوان اصلی
What Dreams May Come
با بازی رابین ویلیامز گرفتم.