آزمایشها و معاینات پستان: ماموگرافی – سونوگرافی پستان – آزمایش با سوزنهای باریک
هر گاه شما با مشکلی در پستانتان مواجه شدید، اولین و بهترین کسی که می توانید در مورد آن با او مشورت نمایید، پزشک می باشد. در چنین مواردی پزشک با انجام معاینات و آزمایشهایی خواهد فهمید که مشکل شما چه چیزی می باشد و در صورت نیاز، اقدام به درمان آن خواهد نمود.
اگر شما هر گونه نگرانی در مورد پستانهای خود دارید، در مشورت با پزشک تردید نکنید.
به غیر از معایناتی که خود پزشک انجام خواهد داد، شما را ممکن است برای انجام ماموگرافی، سونوگرافی و یا آزمایشهای با استفاده از سوزن های باریک به مراکز خاصی ارجاع دهد.
معاینه پستان توسط پزشک
پزشک ابتدا پستان های شما را نگاه خواهد کرد و این در حالی خواهد بود که دستهای شما به حالت عادی در طرفین قرار دارد. سپس پزشک از شما خواهد خواست که دستهایتان را به بالای سرتان ببرید و در آخر نیز از شما میخواهد که دستهای خود را به طرفین کمر خود فشار دهید. با مشاهده پستان در چنین حالتهایی، پزشک اغلب می تواند تغییراتی که در پستان وجود دارد را کشف نماید. سپس شما باید بر روی تخت دراز کشیده و دستهایتان را زیر سرتان قرار دهید تا پزشک بتواند پستان شما را معاینه کند.
اگر در طی معاینه پزشک متوجه وجود توده ای در پستان شود، معایناتش را در آن نقطه بیشتر متمرکز کرده و سعی می کند با انگشتانش، اندازه توده را مشخص نماید. بعد از معاینه پستانها، پزشک معمولا غدد لنفاوی زیر بغل و آنهایی که در قسمت تحتانی گردن قرار دارند را معاینه می کند.
ماموگرافی
اگر سن شما بالای ۳۵ سال است، پزشک احتمالا برای شما درخواست انجام ماموگرافی خواهد کرد. برای انجام ماموگرافی شما باید در مقابل دستگاه اشعه ایکس بایستید. سپس مسئول ماموگرافی، پستانهای شما را به نوبت در بین دو صفحه مخصوص قرار داده و آن را تحت فشار قرار می دهد. بعد مقداری اشعه به پستان تابانده می شود تا تصویر آن گرفته شود. بعضی از خانمها انجام این آزمایش را ناراحت کننده می دانند و عده کمی هم اظهار می دارند که ماموگرافی یک آزمایش دردناک می باشد، اما اکثر خانمها از انجام این آزمایش زیاد ناراضی نیستند. در هر صورت، ماموگرافی خیلی سریع انجام می شود.
فیلم یا عکس ماموگرافی باید توسط پزشک متخصص تفسیر و ارزیابی شود. گاهی اوقات ممکن است به علت بعضی مشکلات تکنیکی، دوباره اقدام به ماموگرافی شود. در چنین مواردی نگران نباشید که چرا باید دوباره این کار را انجام دهید.
دستگاههای ماموگرافی امروزه، از مقادیر خیلی کمی اشعه ایکس استفاده می کنند و بنابراین احتمال خیلی کمی وجود دارد که برای افراد مضر باشند.
سونوگرافی پستان
اشعه ایکس که در ماموگرافی به کار می رود نمی تواند به آسانی از پستان خانمهای زیر ۳۵ سال عبور کند. این امر، اغلب گرفتن تصاویر با کیفیت نسبتا خوب را دچار مشکل می سازد زیرا پستانهای این خانمهای جوان خیلی متراکم و فشرده میباشد. در چنین مواقعی می توان از سونوگرافی استفاده نمود. سونوگرافی برای خانمها وسیله ای آشنا می باشد زیرا در هنگام بارداری نیز برای بررسی وضعیت جنین از آن استفاده می کنند. سونوگرافی می تواند به ما نشان دهد که توده ای که در پستان می باشد آیا در داخل آن پر از مایع است (کیست) و یا اینکه غدهای توپر می باشد. با استفاده از سونوگرافی می توان تشخیص داد که آیا توده مورد نظر، بدخیم می باشد یا خوش خیم.
آزمایش پستان با استفاده از سوزنهای باریک
وارد نمودن یک سوزن باریک به داخل یک توده پستانی به ما نشان خواهد داد که آیا این توده پر از مایع است (کیست) و یا اینکه یک غده توپر می باشد.
این سوزن ها نازک و کوچک می باشند و شبیه همان سوزنهایی هستند که با استفاده از آنها خون گرفته می شود. از آنجایی که پستانها خیلی حساس هستند، این آزمایش می تواند ناراحت کننده باشد اما خیلی سریع به پایان می رسد.
اگر مشخص شود که توده مورد نظر توپر می باشد، چند سلول آن را می توان با استفاده از همین سوزن بیرون کشید و برای دیدن زیر میکروسکوپ، به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاد تا مشخص گردد که آیا خوش خیم است و یا اینکه سرطانی می باشد. اگر پزشک نسبتا مطمئن باشد که توده مورد نظر توپر می باشد، راه دیگر آن است که با استفاده از یک سوزن نسبتا کلفت تر اقدام به برداشتن قسمت بیشتری از توده نماید.
نتایج آزمایشات
آزمایش با استفاده از سوزنهای باریک، بسیار دقیق می باشد و به ندرت ممکن است در صورتی که بدخیمی را نشان دهند اشتباهی رخ دهد. گاهی اوقات در ماموگرافی یا سونوگرافی گزارش می شود که توده موجود در پستان سرطانی می باشد اما در آزمایش با استفاده از سوزنهای باریک و بررسی میکروسکوپی آن دیده میشود که توده سرطانی نیست.
این وضعیت ممکن است در یک نفر از هر ۲۰ نفری که این آزمایشات را انجام میدهد دیده شود. به همین دلیل است که پزشکان با مشاهده سونوگرافی یا ماموگرافی بیماران به آنها می گویند که این توده ممکن است سرطانی باشد اما تا اقدام به آزمایش با سوزن نشود نمی توان به طور صددرصد اعلام نمود که این توده سرطانی است.
ترکیبی از معاینه توسط پزشک، انجام سونوگرافی یا ماموگرافی و برداشتن سلولها با کمک سوزن و مشاهده آن در زیر میکروسکوپ، می تواند با دقت بالایی وضعیت توده پستانی را مشخص نماید و خیلی به ندرت ممکن است یک توده سرطانی نادیده گرفته شود. اگر با انجام تمام این آزمایشها مشخص گردد که توده موجود در پستان سرطانی نمی باشد، لزومی به انجام عمل جراحی و برداشتن آن نیز وجود ندارد.
یک رادیولوژیست ماهر و با تجربه می تواند به خوبی یک عکس ماموگرافی را تفسیر نماید
نکات اصلی
اگر شما مشکلی در پستان داشته باشید، پزشک اقدام به معاینه آن خواهد نمود و در صورت نیاز، درخواست آزمایشهای بیشتری خواهد کرد.
به آزمایشهایی که برای مشخص نمودن اینکه آیا توده پستانی، بدخیم است یا خیر انجام می شود عبارتند از :
ماموگرافی، سونوگرافی و آزمایش با سوزن باریک.
به ترکیبی از معاینات بالینی توسط پزشک، ماموگرافی یا سونوگرافی و آزمایش با سوزن، در شناسایی توده پستانی بسیار دقیق میباشند.
تمام توده های پستانی نیاز به عمل جراحی ندارند.
