مشروبساز فرانسوی که به جنگ بیماریها رفت!
سال 1856 م
چغندرهای بیگو
بیگو مشکلی داشت. او در لیل فرانسه کارخانهٔ تهیهٔ الکل از چغندر قند داشت, اما در خمرههای تخمیرش مشکلی پیش آمده بود, محصولشان بوی شیر ترشیده میداد و باید دور ریخته میشد. این مسئله, باعث از بین رفتن تجارتش شده بود و نمیدانست چه کند.
پسر بیگو که در دانشگاه محلی تحصیل میکرد, پیشنهاد کرد پدرش با یکی از استادانش مشورت کند. بیگو شک داشت یک فرهنگی بتواند کمکی کند, اما سرانجام به ناچار از شکاکی دست برداشت و با این استاد شیمی 34 ساله تماس گرفت و کمک خواست. او نمیدانست که درخواستش نه تنها برای کارش, بلکه برای سلامتی نوع بشر نقطه عطفی خواهد بود.
نام این استاد لویی پاستور بود.
پاستور از یک دسته متجانس خوب و بد, نمونههایی تهیه کرد. او ساعتها وقت صرف بررسی نمونهها کرد. همسرش در نامهای به پدرش چنین نوشت: ” او حالا تا خرخره در آب چغندر فرو رفته است!” پاستور مقداری از عصارهٔ چغندر تخمیر شدهٔ فاسد را زیر میکروسکوپ نهاد و تعداد زیادی اشکال میلهای شکل دید که به اطراف حرکت میکردند. این شکلها در خمرهٔ سالم نبود.
دانشمندان قبلا میکروبها را دیده بودند و فکر میکردند که بیماریها, این موجودات بی اهمیت را به وجود میآورند. پاستور دریافت که این اشکال میلهای زندهاند و عامل بیماریاند. او به بیگو توصیه کرد از میکروسکوپ استفاده کند و فقط مخمر سالم را برگزیند. با این کار مشکل رفع شد.
این کشف پاستور که میکروبها موجودات آلی زندهای هستند که بیماریها را به وجود میآورند, سرآغاز رشتهٔ میکروبیولوژی و میکروب شناسی بود و به کشفهای چشمگیری در زمینهٔ پیشگیری و مداوای بیماریها منجر شد.
نظریههای پاستور در ابتدا با ناوری مواجه شد و سالها طول کشید تا به طور کامل پذیرفته شوند. توانایی شگفت انگیزش در دستیابی به نتایج, سرانجام زبان تمام شکاکان را بست. او فرآیند پاستوریزاسیون را پیشنهاد کرد, روش درمان هاری را یافت و هنگامی که بیماری, کرمهای ابریشم را تخید میکرد, صنعت ابریشم فرانسه را تجات داد.
یکی از کسانی که کار پاستور را با علاقه خواند, جوزف لیستر جراح اسکاتلندی بود. او چنین استدلال کرد که اگر موجودات ریز میکروسکوپی عامل عفونتها باشند, پزشکان زخمها را با ضد عفونی کنندهها باید مداوا کنند و یقین حاصل کنند که دستها و ابزار کارشان از قبل ضد عفونی شده باشد. یافتههای او که در سال 1869 منتشر شد, تحولی در جراحی به وجود آورد و تا حد زیادی میزان مرگ و میر ناشی از عفونت را کاهش داد. دهان شویهٔ لیسترین که در سال 1879 ساخته شد, از نام لیستر برگرفته شده است.
” در زمینهٔ مشاهدات, شانس تنها با ذهنی آماده و جستجوگر است.”
– لویی پاستور