نوشتن خاطرات روشی برای مقابله با استرس

در آغاز قرن بیستم، کشور آفریقای شرقی بریتانیا، که همان کنیای امروز است، از کوه کلیمانجارو گرفته تا دشت سرنگتی، سرزمینی پر از ماجرا بود. خارجیان از سواحل اروپا، آسیا و امریکا به این سرزمین وارد می‌شدند. از جمله این اشخاص دین کارن بلیکس، زوجه جدید بارون فون بلیکسن بود که در ناحیه تپه‌های نگونگ در فاصله اندکی از نایرویی زندگی می‌کرد. کارن در مدت هفده سال اقامت در کشور آفریقای شرقی، از شوهر خیانتکارش بیماری سیفلیس گرفت، مزرعه‌اش را در اثر حریق از دست داد و ورشکست شد. شاید از همه اینها بدتر، از دست دادن مردی به نام دنیس فینچ‌ هاتون بود که در اثر یک حادثه هوایی جان باخت.

کارن در تمام مدت اقامتش در آفریقا دست از نوشتن برنداشت. نوشتن و قصه گفتن در واقع راه فرار بود، اما هر موضوع آن وسیله‌ای برای مقابله و کنار آمدن با تغییراتی بود که با آنها روبه‌رو می‌شد. وقتی کارن به سرزمینش دانمارک برگشته، تصمیم گرفت که به نوشته‌هایش سر و سامانی بدهد. او حوادث زمان اقامتش در آفریقا را در قالب کتاب جالب خروج از آفریقا به رشته تحریر درآورد.

در حالی که همه ما لزوما داستان‌پرداز نیستیم، می‌توانیم حوادث و ماجراهای زندگی خود را بنویسیم که در واقع این کمکی است به التیام تالمات روح. صحبت کردن از احساسات، ادراکات، نقطه‌نظرها و خاطرات همیشه اقدامی در جهت تخفیف تالمات روانی است. ابز گفتن آن چه در ذهن داریم، وزنه‌های بسته شده به روح و روان ما را سبک می‌کند. بسیاری از مذاهب از این مفهوم برای التیام‌های معنوی استفاده کرده‌اند. روان شناسی نوین امروزی نیز از این روش، بهره فراوان می‌گیرد. با آن که گفتگو کردن متداول‌ترین روش خودافشایی است، به رشته تحریر درآوردن افکاری که به ذهن خطور می‌کند نیز به شدت درمان کننده است.

نوشتن خاطرات و وقایع روزانه درمان بخش، شامل نگارش مطالبی در زمینه حوادث، اندیشه‌ها، احساسات، خاطرات و ادراکات شخص در جریان سفر زندگی است. نوشتن خاطرات و یادداشت‌های روزانه روشی بسیار مفید و مناسب برای مقابله با استرس و مدارا کردن با آن است. روان شناسان و متخصصان امول سلامتی، سال‌هاست که برای افزایش رشد و تعالی شخصی، از این روش استفاده می‌کنند.

نوشتن خاطرات روشی برای مقابله با استرس:

نوشتن خاطرات روزانه و به طور کلی درج یادداشت‌های روزانه، روشی عالی برای رسیدن به خودآگاهی است. نوشتن یادداشت‌های روزانه، ارتباطی میان ذهن و روح فراهم می‌آورد و اولین قدم برای از میان برداشتن استرس است.

خاطره‌نویسی ابزاری در خدمت مراقبه است. روشی است تا ذهن را از اندیشه پاک کند. با نوشتن خاطرات، آرامش بر ذهن حاکم می‌شود. افکار و احساسات از ذهن خارج می‌شوند تا بر کاغذ نقش ببندند.

گرچه در زمینه فایده و تاثیرات نوشتن بررسی چندانی نشده همه دست اندرکاران امور روانی بر این عقیده‌اند که این روش می‌تواند در زمینه‌های مختلف به اشخاص کمک کند. می‌تواند احساس گناه را از ذهن بشوید و به راه‌حلی خلاق برای مساله برسد.

در سال 1986 در دانشگاه مریلند، اقدام به یک بررسی کردم تا تاثیر روش‌های قرار گرفتن در آرمیدگی را وقتی به همراه خاطره‌نویسی مورد استفاده قرار می‌گیرند آزمایش کنم. در حالی که شصت و نه نفر شرکت کننده در بررسی، با روش‌های قرار گرفتن در آرمیدگی به قدر کافی آشنا شدند، سی و دو نفر اقدام به نوشتن خاطرات نمودند. در مدت دوازده هفته، نشانه‌های استرس اشخاص شرکت کننده در بررسی اندازه‌گیری شد نتایج نشان دادند که وقتی از هر دو روش به اتفاق استفاده شد، نتایج بسیار بهتری به دست آمد.

تنها نوشتن نثر نیست که به تخفیف استرس کمک می‌کند. ثابت شده است که نوشتن شعر نیز به تخفیف آلام روانی کمک می‌نماید. با آن که لزوما تمامی اشعار وزن و آهنگ ندارند، استفاده از وزن و آهنگ در سرودن شعر، به اشخاص احساسی از کنترل می‌دهد.

نوشتن خاطرات روزانه به عنوان یک روش مقابله، اثراتی کوتاه مدت و بلندمدت به همراه دارد.

اثرات فوری و کوتاه مدت: به دلایل بسیار مختلف، اشخاص نمی‌توانند همه احساسات خود را بیان کنند. از یک سو آگاهانه موانعی بر سر راه ابراز احساسات خود قرار می‌دهند و از سوی دیگر به طرزی ناخودآگاه با سرکوب کردن ادراکات، نگرش‌ها و احساسات خود، رفتارهایی بیمارگونه به نمایش می‌گذارند. نتایج می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد و شخص را بارها و بارها به کلینیک‌های روان‌درمانی بکشاند. یکی از هدف‌های اصلی روان درماین، افزایش خودآگاهی و ابراز صادقانه خویشتن است.

به طور خلاصه، خودابرازی از طریق نوشتن خاطرات و یادداشت‌های روزانه، افکار مسموم ذهن را از آن خارج کرده، آن را به روی کاغذ می‌اورد. نوشتن دفتر خاطرات افکار، احساسات و ادراکات را آزاد و رها می‌سازد. در نتیجه مغز به آزادی می‌رسد. نوشتن خاطرات در واقع نوعی مراقبه است، یک مراقبه نوشتاری و کتبی. زیرا وقتی اندیشه‌های قدیمی از ذهن خارج می‌شوند، فضای خالی که قبلا آن را اشغال کرده بودند، امکان فراهم آمدن آگاهی‌های بیشتری را مهیا می‌سازد و بر عمق اندیشه می‌افزاید. شرایط جدید، قابل قیاس با تماشا کردن محیط از روی قله کوه است. حال آن که شرایط قدیم را می‌توان با نگاه کردن به پیرامون از پایین کوه مقایسه کرد. آگاهی بیشتر، درها را به روی درک بیشتر می‌گشاید. نوشتن اندیشه‌های شخصی به انسان امکان می‌دهد خود را از چنگال این اندیشه‌ها خلاص کرده انرژی محدود خود را مصرف نکند. آزاد کردن اندیشه و احساس، نوعی اقرار شخصی به شمار می‌آید که در طی آن، با رفتارهای خود، صادقانه برخورد می‌کنیم. این اقدام مهمی برای التیام روابط درونی و روابط شخصی با دیگران است. افزوده بر این، بر خلاف گفتگوی درونی با خویشتن، استفاده از نوشتن به عنوان روشی برای ابراز خویشتن به نویسنده امکان می دهد. مالکیت احساسات خود را پذیرا گردد.

اثرات بلند مدت: لویس و کلارک، در مدت اقامت در سال شمال غربی، همه روزه خاطرات خود را به رشته تحریر در می‌آورند و بعد برای مراجعت سالم به سن لوئیس، از آن نوشته‌ها استفاده می‌نمودند. هم چنین ممکن است دشوار باشد که به طور روزانه شاهد تغییرات ادراکات شخصی و نگرش خود در قبال حوادث و شرایطی باشیم که استرس‌آمیز ارزیابی می‌شوند. اما اگر گاه به سراغ نوشته‌های سابق خود برویم، به تدریج به آگاهی مورد نظر خود می‌رسیم در جریان تدریس در دوره‌های آموزش مدیریت استرس، از دانشجویان می‌خواهم مطالب مربوط به مدیریت استرس را همه روزه یادداشت کنند. در پایان دوره، هر یک از شرکت کنندگان نوشته‌های خود را می‌خواند و خلاصه‌ای از آن یادداشت می‌کند. این یادداشت، مسلما همه محرک‌های تنش‌زای دوره چهارماهه آموزش را در بر نمی‌گیرد. به جای آن، به مطالبی اشاره دارد که دانشجو در طی دوره فرا گرفته است.