داروی آمانتادین هیدروکلراید Amamtadine Hydrochloride – موارد مصرف و ممنوعیت – عوارض و آثار جانبی – شیوه مصرف
آمانتادین هیدروکلراید Amamtadine Hydrochloride
رده بندی فارماکولوژیک : آمین حلقوی اولیه صناعی
رده بندی درمانی: ضد ویروس ، ضد پارکینسون
رده بندی مصرف در حاملگی :گروه C
فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک : با RNA uncoating ویروس در لیزوزم ها تداخل می‌کند و اثر ضد ویروسی اعمال می نماید. احتمالا موجب آزاد سازی دوپامین در substantianigra شود و اثر ضد پارکینسونی اعمال می کند. جذب کاملا گوارشی می باشد. انتشار وسیعی دارد و از سد خونی – مغزی عبور می کند. ۱۰% دوز متابولیزه می شود. ۹۰% دفع ادراری دارد. PH اسیدی ادرار دفع را بیشتر می‌کند و نیمه عمر آن ۲۴ ساعت است.
اندیکاسیون های تجویز، راه مصرف، دوز اثر دارو :
عارضه اکستراپیرامیدال ناشی از دارو بالغین: mg ۱۰۰-۳۰۰ خوراکی در روز در دوزهای منقسم پارکینسونیسم ایدیوپاتیک ، سندرم پارکینسون بالغین: mg ۱۰۰ خوراکی دوبار در روز . در بیماریهای شدید یا بیمارانی که داروهای ضد پارکینسون را مصرف می کنند روزانه mg ۱۰۰ خوراکی برای حداقل ۱ هفته ، سپس mg ۱۰۰ دوبار در روز ، در صورت لزوم تجویز شود. امکان دارد مقادیر تا mg ۴۰۰ در روز ، مفید باشند.
پیشگیری یا درمان علامتی آنفولانزا نوع A ، بیماری تنفسی در بیماران سالمند یا ضعیف بالغین تا سن ۶۵ سال و کودکان سنین ۱۳ سال و بزرگتر : mg ۲۰۰ خوراکی در روز در دوز واحد یا منقسم دوبار در روز .
کودکان سنین ۱۲-۹ سال : mg ۱۰۰ خوراکی ، دوبار در روز . در کودکان ۱۰ ساله و بزرگتر با وزن بیش از kg ۴۰ می توان دوز بالغین را تجویز کرد.
در کودکان ۹-۱ سال mg.kg۴٫۴ – : ۸.۸ خوراکی در روز ، حداکثر mg ۱۵۰ در روز ،برای کاهش مسمومیت ، mg.kg ۵ در روز در یک یا دو دوز منقسم (حداکثر mg ۱۵۰ در روز ) تجویز کنید . پروفیلاکسی را به محض تماس با بیمار، هر چه زودتر آغاز و تا ۱۰ ادامه دهید. در صورت نبودن واکسن آنفولانزا و تماس مکرر یا مشکوک تا ۹۰ روز می‌توان دارو را ادامه دهید
کنترا اندیکاسیون : حساسیت مفرط به دارو، گلوکوم زاویه بسته درمان نشده .
موارد احتیاط : در بیماران کبدی ، سالمندان ، اختلالات تشنجی ، نارسایی قلبی ، ادم ، بیماری ذهنی ، راش ، اختلال کلیوی ، هیپوتانسیون ارتوستاتیک و بیماری های قلبی – عروقی
عارضه جانبی :
مغز و اعصاب: اضطراب ، آتاکسی ، گیجی ، سردرد ، توهم ، بی خوابی
سیستم گوارشی: بی اشتهای ، یبوست ، تهوع ، استفراغ ، خشکی دهان .
قلب و عروق: نارسایی قلبی ، هیپوتانسیون ارتواستاتیک ، ادم محیطی
Derm: livedoreticularis در مصرف طولانی مدت
تداخلات دارویی : در دوزهای بالای مصرف تری هگزیل فندیل و بنزوتروپین ها احتمال افزایش اثرات ناخواسته آنتی کولینرژیک و ایجاد کنفوزیون و توهم وجود دارد. داروی کوتریموکسازول می تواند کلیرانس کلیوی آمانتادین را کاهش داده و خطر بروز دلیریوم را بالا ببرد. مصرف الکل همراه با این دارو می تواند منجر به کنفوزیون ، غش و هیپوتانسیون گردد.
مسمومیت و درمان : مصرف بیش از حد دارو می تواند علائمی نظیر تهوع ، استفراغ ، بی اشتهایی، افزایش تحریک پذیری ، ترمور ، تکلم مبهم ، تاری دید ، لتارژی ، علایم آنتی کولینرژیک ، تشنج و احتمالا آریتمی های بطنی شامل Torsades pointes و فیبریلاسیون بطنی شود. درمان شامل لاواژ فوری معده یا ایجاد استفراغ همراه اقدامات حمایتی ، تجویز سریع مایعات ، اسیدی کردن ادرار به دفع بیشتر دارو کمک می‌کند جهت از بین بردن این عوارض می توان از mg ۱-۲ انفوزیون آهسته وریدی فیزوستگمین استفاده کرد.
مراقبت های پرستاری و توجهات ویژه :
۱) فشار خون بیمار را به دقت پایش کنید
۲) سطح معمولی سرمی mcg.ml ۰.۹ – ۰.۲ است. در سطوح بیشتر از ۱.۵mcg.ml را ممکن است سمیت عصبی روی دهدو مصرف در شیر دهی و کودکان : بهتر است در طی شیر دهی دارو استفاده نگردد. تجویز دارو در دو دوز ممکن است به کاهش عوارض سیستم عصبی مرکزی بیانجامد.
آموزش به بیمار و خانواده :
۱) به علت افت فشار خون از تغییر وضعیت ناگهانی اجتناب کند.
۲) در صورت بروز بی خوابی دارو چند ساعت قبل از زمان خواب خورده شود.
۳) آموزش دهید که مصرف دارو بعد از غذا باعث بهبود جذب دارو می گردد.
۴) آموزش دهید که در طی درمان الکل مصرف ننماید
